خانه‌دار شدن به چه قیمت؟
افزایش مبلغ وام مسکن از ۱۰۰ میلیون به ۲۵۰ میلیون تومان ، خبری است که این روزها روزنه‌ای از امید را برای متقاضیان این مسکن‌ملی به وجود آورده است؛ زیرا این تسهیلات بیش از ۵۰ درصد هزینه ساخت مسکن را پوشش می‌دهد.
نابسامانی، گرانی و رکود، سال‌ها است که بر بازار مسکن حاکم شده است. تا جایی که خانه‌دار شدن را برای بسیاری از مردم، تبدیل به یک رؤیای دور از دسترس کرده است و البته در همه این سال‌ها مسئولان سعی داشته‌اند با ارائه تدابیری همچون طرح مسکن مهر و یا پرداخت تسهیلات، شرایط را بهبود بخشند. اکنون مدت زمانی است که از طرح اقدام ملی مسکن با هدف رونق در بازار مسکن سخن گفته می‌شود.
این طرح از شهریورماه سال ٩٨ با کلنگ زنی در حضور رئیس‌جمهور رونمایی شد و نخستین واحدهای آن هم به تعداد ۱۱ هزار و ۵۶۰ واحد در روز یکم آبان ماه ۱۳۹۹ به دستور رئیس جمهور افتتاح شد، تاکنون نیز ثبت نام از متقاضیان آن در پنج مرحله انجام گرفته است.
نکته قابل تأمل آن است که قرار بود این پروژه از طریق آورده متقاضیان و ۱۰۰ میلیون تومان وام بانکی با نرخ سود ۱۸ درصد ساخته شود که تا کنون هم بر همین روال بوده و اکنون قرار بر افزایش این وام به ۲۵۰ مبلغ میلیون تومان شده است. وامی که شامل تمام متقاضیان مسکن ملی می‌شود، حتی افرادی که با وام ۱۰۰ میلیون تومانی هم قرارداد بسته‌اند.
۲ سال تنفس برای بازپرداخت اقساط وام مسکن ملی
موضوعی که اکنون باید به آن توجه شود این است که تا کنون چه تعداد مسکن ملی به متقاضیان تحویل داده شده است و آیا اساساً استقبالی از این طرح می‌شود یا خیر؟ و پرسش دیگر آنکه باز پرداخت و میزان اقساط وام مذکور به چه صورت است؟
بنا به گفته محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی تاکنون ۴۰ هزار واحد مسکونی در قالب طرح اقدام ملی تولید و عرضه مسکن به متقاضیان تحویل داده شده است. اینکه تا پایان سال ۱۴۰۰ چه تعداد واحد مسکونی دیگر احداث شود، بستگی به پرداخت مردم دارد. اگر مردم آورده خود را دیر پرداخت کنند، طبیعتاً سازنده با مشکل مواجه شده و واحدهای مسکونی را دیر تحویل متقاضیان خواهد داد. اما با این وجود، پیش‌بینی می‌شود که تا پایان سال ۱۴۰۰ بتوان حداقل احداث ۱۵۰ هزار واحد مسکونی را در قالب طرح اقدام ملی مسکن به اتمام رساند.
بر اساس اعلام وزیر راه و شهرسازی باز پرداخت این وام‌ها از ۱۲ سال به ۲۰ سال رسیده است، این موارد از جمله تغییراتی است که در آئین‌نامه اجرایی طرح اقدام ملی مسکن مصوب ۲۳ خرداد ۱۴۰۰ هیأت وزیران انجام و ۲۵ خردادماه به وزارت راه و شهرسازی ابلاغ شده است.
بیش از ۱۵ هزار نفر در طرح مسکن ملی اصفهان تأیید نهایی شده‌اند
در این رابطه، امیر زاغیان، معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی استان اصفهان به خبرنگار ایمنا می‌گوید: مبلغ وام مسکن ملی از ۱۰۰ میلیون به ۲۵۰ میلیون تومان رسیده است، اما هم اکنون همان مبلغ قبلی پرداخت می‌شود.
وی با بیان اینکه متقاضیان با دریافت وام ۲۵۰ میلیونی باید اقساط را در طی دوره ۲۰ ساله پرداخت کنند، در رابطه با زمان شروع اقساط می‌افزاید: در این طرح، به مدت دو سال دوران مشارکت و ساخت تنفس وجود دارد. همه متقاضیان تأیید شده مسکن ملی که مبلغ ۴۰ میلیون تومان واریزی داشته‌اند می‌توانند از این تسهیلات استفاده کنند.
معاون اداره کل راه و شهرسازی استان اصفهان در رابطه با میزان استقبالی که در اصفهان نسبت به ثبت نام برای مسکن ملی وجود داشته می‌گوید: تا کنون در این استان بیش از ۱۵ هزار نفر تأیید نهایی شده‌اند و از این تعداد بیش از ۱۱ هزار نفر واریز وجه داشته‌اند.
زاغیان اظهار می‌کند: هزینه ساخت واحدهای اقدام ملی مسکن بر اساس قیمت تمام شده بوده که دولت سعی دارد این قیمت تمام شده را از طریق تخفیفات پروانه، خدمات نظام مهندسی، قیمت زمین و مواردی دیگر کاهش دهد.
وی تصریح می‌کند: در حال حاضر این مبلغ ۶۰ درصد از هزینه ساخت را پوشش می‌دهد.
بازپرداخت اقساط وام مسکن ملی، سنگین است
باوجود افزایش مبلغ وام طرح مسکن ملی، هنوز هم بسیاری از کارشناسان مسکن این طرح را چندان مفید ندانسته و معتقدند متحول کننده شرایط بازار مسکن نیست زیرا دلایل اصلی التهاب بازار مسکن همچنان پا بر جا است. عده‌ای نیز با انتقاد از باز پرداخت سنگین این تسهیلات بر این باورند که فرد متقاضی در صورت تأیید و طی کردن مراحل پیچیده برای دریافت وام، سالهای زیادی را درگیر باز پرداخت خواهد بود.
رضا مهدوی، کارشناس و فعال بازار مسکن با انتقاد نسبت به ارائه چنین وامی برای افراد بدون مسکن به خبرنگار ایمنا می‌گوید: شخصی که قادر به پرداخت این اقساط باشد ترجیحاً با شرایط دیگر هم امکان خانه‌دار شدن خواهد داشت.
وی با بیان اینکه وامی که نام تسهیلات دولتی بر روی آن است نباید باز پرداخت با سود ۱۸ درصد داشته باشد، اضافه می‌کند: متقاضیان چنین مسکن‌هایی تا چه میزان درآمد چندانی دارند که امکان پرداخت اقساط سنگین را تا ۲۰ سال داشته باشند.
این کارشناس اظهار می‌کند: به نظر، صاحب‌خانه شدن تا این حد ارزشمند نیست که یک فرد خود را برای دو دهه بدهکار کند، قطعاً برای بسیاری از متقاضیان فراهم سازی همین مبلغ اولیه هم دشوار است بنابراین چگونه این شخص بتواند، سالهای پی در پی از پس پرداخت اقساط برآید.
مهدوی ادامه می‌دهد: افرادی که گیرنده وام ۱۰۰ میلیونی بوده با سود ۱۸ درصد باید حدود چهار میلیون تومان اقساط ماهانه پرداخت کنند که با احتساب طول ۱۲ سال، برای یک واحد برابر حدود ۹۵۰ است، اما وام ۲۵۰ میلیون تومانی هم که قرار است ۵۰ تا ۶۰ درصد از هزینه مسکن را تأمین کند بازپرداخت ۲۰ سالهای دارد که جمعاً پس از این مدت، فرد، تقریباً یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون تومان پرداخت کرده است.
این فعال تأکید می‌کند: بهتر است متقاضیان قبل از هر اقدامی به این اعداد توجه داشته و اینکه آیا می‌توانند در طول چندین سال از عهده پرداخت این اقساط برآیند یا خیر؟