ناصر ممدوح: «اوشین» ایرانیها را خود ژاپن هم میخواست بخرد
ناصر ممدوح درباره صداهای ماندگار حرفه دوبله میگوید: در دوبله هرکسی که میرود صدایش را هم با خود میبرد و دیگر آن صداهای درخشان برایمان تکرار نخواهد شد.
ناصر ممدوح مدیر دوبلاژ باسابقه در ادامه صحبت هایش در پاسخ به اینکه آیا در این سالها دوبله توانسته است تاحدودی برای نسل طلایی این حرفه جایگزینی معرفی کند؟ اظهار میکند: به نظرم صداهایی که در گذشته بودند دیگر نیستند؛ به عنوان مثال ما دیگر صداهایی مثل مرحوم ژاله کاظمی، خسرو شایگان، پرویز بهرام، بهرام زند، چنگیز جلیلوند و خیلی صداهای ماندگار دیگرمان را نداریم. آقای منوچهر اسماعیلی که اکنون در رأس هرم دوبله هستند و ان شاءالله همیشه سلامت باشند، واقعا دیگر صدایشان تکرار نخواهد شد؛ بنابراین بعید میدانم بتوانیم جایگزینی برای صدای این عزیزان داشته باشیم.
او ادامه میدهد: زمانی بود که ما آپارات داشتیم، ولی در حال حاضر با وجود کامپیوتر که به نظرم تکنولوژی خوبی هم هست، اما کار ما را در دوبله خراب کرده است؛ به دلیل اینکه بسیاری از جوانان علاقهمند در خانه هایشان با همین ابزار صداها را جا به جا میکنند و به این فکر میافتند حالا که به این جا رسیدیم چرا دوبله نکنیم؛ در حالی که کار دوبله به این راحتیها نیست و هرکسی نمیتواند یک شبه دوبلور شود.
این دوبلور قدیمی در ادامه بر نقش تاثیرگذار فیلمهایی که دوبله میشوند هم اشاره میکند و میگوید: البته به غیر از این مواردی که اشاره کردم بستگی به نوع فیلمها هم دارد. به نظرم صداهایی که در دوبله ماندگار شدند به دهه ۴۰ و ۵۰ و شاید هم ۳۰ برمی گردد که فیلمها آن زمان در سینماها نمایش داده میشدند و کارگردانان مطرحی پای کار بودند، همچنین هنرپیشههای قدری، در آثار آن زمان حضور داشتند، ولی متاسفانه دیگر فیلمسازان و هنرپیشههای آن زمان نیستند و سوژهها هم دیگر مثل گذشته نیست.
ممدوح همچنین اظهار میکند: در حال حاضر بیشتر فیلمها کامپیوتری و تخیلی شده اند و به نظرم بازاری هستند. در هر صورت امیدوارم اتفاقات خوبی در دوبله رخ دهد، ولی بعید میدانم دوبله به آن سالهای طلایی اش بازگردد؛ چراکه در حال حاضر بسیاری از جوانان در خانه هایشان با کامپیوتر مشغول گویندگی هستند و حتی برای ماهواره هم کار میکنند.
البته در میان آنها ممکن است جوانان علاقه مندی هم باشند که به نظرم به خاطر بیکاری این کار را انجام میدهند. جوانان اگر شغل داشته باشند این اتفاقات نمیافتد؛ به عنوان مثال جوانی که حتی یک ماشین ندارد تا راننده آژانس شود بالاخره باید از طریقی امرار معاش کند.
این دوبلور باسابقه در پاسخ به اینکه با توجه به شرایط کرونایی، آیا واحد دوبلاژ همچنان از گویندگان تست میگیرد؟ میگوید: بله تست گرفته میشود و جوانانی هم وارد دوبله میشوند، ولی ما صداهایی خاص در دوبله میخواهیم. صدایی مثل ژاله کاظمی، نیکو خردمند، مقبلی، چنگیز جلیلوند، ناظریان و خیلی صداهای درخشانی که دیگر آنها را نداریم.
ناصر ممدوح
مدیر دوبلاژ کارتون خاطره انگیز «سندباد» در بخشی دیگر از این گفتگو درباره دشواریهای کار دوبله در شرایط کرونایی و اینکه اکنون گویندگان تک تک سر کارشان حاضر میشوند و در نتیجه آن طور که باید تعامل صدایی میان گویندگان شکل نمیگیرد، توضیح میدهد: متاسفانه شرایط بسیار بحرانی است و کرونا همه چیز را برهم ریخته است. در حال حاضر همان طور که اشاره شد همکاران ما دیگر به شکل جمعی کار نمیکنند و تک تک سرکارشان حاضر میشوند. به عنوان مثال فیلمهایی که قبلا یک روزه تمام میکردیم اکنون دو روز زمان میبرد. در کل کار کردن در چنین شرایطی دشوار شده است و حس و حالش هم آن طور که باید، جور درنمی آید.
او میگوید: ناگفته نماند که در اروپا و امریکا هم به شکل تکی گویندگان رل میگویند و ربطی هم به کرونا ندارد، آنها قبل از کرونا هم به همین شکل کار میکردند. درست است که به لحاظ زمانی کارمان به درازا میانجامد، ولی در زمینه تعامل صدایی، مدیر دوبلاژان راهنمایی میکنند؛ ضمن اینکه چارهای نداریم، اما در کل تمام تلاشمان را میکنیم تا خدشهای وارد نشود، ولی ممکن است ایراداتی در کار دیده شود که دوستان عزیز باید به بزرگی خودشان ببخشند.
این هنرمند سپس درباره اینکه در طول مدت کرونا، دوبله توانسته خودش را حفظ کند و خیلی آسیب جدی ندیده است، درباره مراقبتها و راهکارهایی که در این حرفه انجام گرفته است، اینگونه اظهار میکند: همکاران ما این روزها شدیدا پروتکلهای بهداشتی را رعایت کرده و مرتب فضای کار را ضدعفونی میکنند؛ درواقع هر گویندهای که از اتاق ضبط خارج میشود بلافاصله برای نفر بعدی فضا را ضدعفونی میکنند تا مشکلی پیش نیاید.
از طرفی دوستان مثل قبل در فضای کاری اجتماع نمیکنند. اگر به عنوان مثال من گوینده در اتاق ضبط باشم با گوینده بعد از من به گونهای قرار میگذارند که بعد از اتمام کار من در محل کار حاضر شود؛ بنابراین من فکر میکنم با رعایت همین پروتکلهای بهداشتی است که دوبله توانسته به کارش ادامه بدهد وگرنه فاجعه میشود. خوشبختانه در حال حاضر هم تمهیداتی اندیشیده شده و اکثر دوستان واکسینه شده اند، ولی باز هم باید همچنان رعایت کرد.
ممدوح در بخشی دیگر از گفت و گویش درباره افزایش دوباره سریالهای اروپایی و امریکایی در تلویزیون صحبت میکند؛ در حالی که در دورهای شاهد افزایش بی رویه خرید و پخش سریالهای چینی و کرهای در تلویزیون بودیم.
او درباره کاهش تنوع ژانری در تولید فیلم و سریالهای داخلی و اینکه با خرید آثاری از ژانرهای متنوع و دوبله آنها تا چه اندازه میتوان این نقصان را پوشش داد؟ تاکید میکند: اگر تلویزیون کارهای خوبی خریداری کند قطعا میشود این نقصان را پوشش داد. شخصیت خودم هیچوقت با سریالهای کرهای و چینی مچ نشده است و طی این سالها فقط در یک سریال با عنوان «جنگجویان کوهستان» برای مرحوم بهرام زند صحبت کردم. من معتقدم تلویزیون باید کارهای خوبی بیاورد و با سریالهای داخلی و خارجی باکیفیت، مخاطبان را جذب کند.
او در همین راستا به سریال قدیمی «سالهای دور از خانه» به مدیر دوبلاژی ژاله علو اشاره میکند و میگوید: سالها پیش که خانم علو عزیز سریال اوشین را دوبله کردند، آنچه پخش شد، اوشینی نبود که کره ایها ساخته بودند؛ یعنی درواقع با سانسورهایی که انجام شد یک داستان دیگر از آب درآمد و به قدری زیبا بود که من شنیدم حتی خود ژاپنیها تمایل داشتند سریال را از ما خریداری کنند. خانم علو برای این کار خیلی زحمت کشیدند و واقعا دستشان درد نکند، ان شاءالله که همیشه سلامت باشند.
این دوبلور درباره فعالیت این روزهایش در دوبله و تلویزیون بیان میکند: در حوزه دوبله گاهی مستند کار میکنم و در فیلمهای پلتفرمها هم گویندگی میکنم. در حوزه اجرا و بازیگری در تلویزیون هم مدتی است دیگر کار نمیکنم. اتفاقا اخیرا یکی از دوستان تماس گرفتند و خیلی اصرار داشتند ابتدا فیلمنامه را بخوانم و بعد جواب بدهم که گفتم اصلا کار نمیکنم، چون کمرم درد میکند و دیگر نمیتوانم مقابل دوربین حاضر شوم؛ البته سوژهها هم دیگر سوژههای ۱۰ سال پیش نیست، تغییر کرده است و خیلی ضعیف شده اند.
ممدوح صحبتهای خود را با آرزوی نابودی کرونا در کل جهان پایان میدهد و میگوید: برای همه جوانان علاقهمند به دوبله آرزوی سلامتی دارم و دلم میخواهد همه آنها به خواسته هایشان برسند، میدانم که گرفتاری زیاد است، اما واقعا آرزو میکنم کرونا از همه جهان هر چه زودتر نابود شود و مردم نفسی بکشند و زندگی شان را ادامه بدهند.
ناصر ممدوح از مدیر دوبلاژان و گویندگان با سابقه کشورمان تاکنون در آثاری، چون «هملت» به جای شخصیت شاه، سریال «زورو» به جای شخصیت جورج لوئیس و «جنگجویان کوهستان» به جای صورت آبی گویندگی کرده است. او همچنین تاکنون مدیریت دوبلاژ کارتونهای «مارکوپولو»، «سندباد»، «معاون کلانتر» و آثار سینمایی، چون «لیلیان»، «هانس» و. را در کارنامه هنری اش ثبت کرده است.