آسترازنکا یا سینوفارم؟
در روزهای گذشته که واکسیناسیون در ایران شدت گرفته است؛ یک دو قطبی عجیب میان مردم مشاهده میشود.
برترین ها: در روزهای گذشته که واکسیناسیون در ایران شدت گرفته است؛ یک دو قطبی عجیب میان مردم مشاهده میشود. در واقع آنهایی که آسترازنکا زدهاند به آنهایی که سینوفارم ترزیق کردهاند فخر میفروشند، با این منطق که آسترازنکا واکسن پرکاربردتری در جهان بوده است و در اتحادیه اروپا پذیرفتنیتر است. گروهی از مردم نسبت به کارایی واکسن ساخت چین بدبین هستند در حالی که سینوفارم در کشورهایی نظیر امارات، هند و چین کارایی خودش را نشان داده و به نظر میرسد مقبولیت کمتر آن بیشتر متاثر از الزامات بازار مالی در جهان باشد، بازارهایی که مرتبط به واکسن است. در مطلب زیر رشته توئیتی از یک اکانت به نام «مهرنوش» را آوردهایم دربارهی میزان اثربخشی این دو واکسن.
آسترازنکا
در آغاز واکسیناسیون برخی کشورها برخی کشورها توصیه کردند که واکسن آسترازنکا برای سنین بیش از ۴۵ سال تزریق شود. اما با گذشت چند ماه حالا توصیهای که میشود این است که بهترین واکسن در دسترسترین آن است. تغییر توصیه به این دلیل بود که گونههای جهش یافته کرونا جوانان را بیشتر درگیر کرده و راهی بیمارستان میکند و احتمال مرگ جوانان با کرونا قابل مقایسه با احتمال مرگ آنها با واکسن آسترازنکا نیست. مطالعات اولیه نشان میداد که آسترازنکا در برابر ویروس کرونا ۹۲ درصد ایمنی ایجاد میکند. با این حال با جهش ویروسی اثربخشی این واکسن نیز کاهش یافته و حالا در برابر گونه دلتا ایمنی ۶۰ تا ۶۷ درصدی ایجاد میکند. با این حال این واکسن به طور موثری از ابتلای شدید و موارد مرگ بر اثر ابتلا به کرونا کم میکند. در جدیدترین اطلاعات استرازنکا در اروپا، در مورد عوارض بسیار نادر مربوط به خون (TTS)، این گزاره که این عوارض بیشتر در زنان زیر ۶۰ سال دیده شده حذف شده. با توجه به آنالیز جدید، سن و جنسیت اثر چندانی در عوارض دیده شده ندارند. در ۵۹۲ میلیون دز، ۱۵۰۳ مورد مشکوک (و نه قطعی) گزارش شده.
سینوفارم
سازمان جهانی بهداشت مجوز استفاده اورژانسی از واکسن سینوفارم را از۱۷ اردیبهشت سال ۱۴۰۰ (۷ مه ۲۰۲۱)، حدود ۴ ماه پس از مجوز سازمان ملی تجهیزات پزشکی چین در۱۰ دی ماه ۱۳۹۹ (۳۱ دسامبر ۲۰۲۰)، صادر کرد. ۴۲ کشور دیگر از جمله مجارستان، ونزوئلا و سریلانکا نیز این واکسن را تأیید کردهاند، اما آژانس ارزیابی محصولات دارویی اروپا (EMA) هنوز آن را برای استفاده در اتحادیه اروپا بررسی نکرده است.موسسه محصولات بیولوژیکی پکن از تکنولوژی مناسبی برای تولید واکسن سینوفارم علیه ویروس کووید ۱۹ استفاده کرد. واکسن شامل دو دوز ویروس غیر فعال شده برای تحریک سیستم ایمنی بدن است.
دربارهی نتایج سینوفارم در دو تا مطالعه راجع به یکی از سریلانکا و یکی از مجارستان: هر دوی این مطالعات پیشمقاله هستند و داوری نشدند. معنی این حرف اینه که ممکنه بعضی نتایجشون تا موقع قبول شدن و چاپ عوض بشن، ولی این اتفاق معمولا برای نتایج اصلی نمیافته.چیزی که هر دو میگن اینه که در تعدادی از افراد ۶۰ سال به بالا آنتیبادی بعد از واکسن سینوفارم ایجاد نمیشه. این خبریه که قبلا از کشورهای عربی هم شنیده بودیم و حالا دو مطالعه نشون میدند. مطالعهی سریلانکا از چند تست مختلف استفاده کرده، ولی تست مجارستان دقیقتره. مطالعهی مجارستان میگه ۹۰٪ افراد زیر ۵۰ سال، ولی ۷۵٪ ۶۰ سال و فقط ۵۰٪ بالای ۸۰ سال آنتیبادی خنثیکننده تولید کردند. بعد میاد تیتر رو با نمونهی کوچکی از فایزر مقایسه میکنه و میگه تیتر ناشی از سینوفارم به مراتب پایینتره.
مطالعهی سریلانکا مثبتتره. میاد با نمونهی افرادی که از بیماری کرونا بهبود پیدا کردند مقایسه میکنه و میگه اگه آنتیبادی تشکیل شده باشه بعد از سینوفارم، تیتر در یک حده با بهبود از بیماری و ربطی به سن نداره؛ و بعد میگه احتمالا به دلتا جواب میده. هر دوی مطالعهها نیاز به داوری دارند. تستهاشون متفاوته و اگه بخونید میبینید اشکالاتی هم دارند که احتمالا ازشون سوال میشه قبل از چاپ. ولی بخشی که اهمیت داره و از قبل خبراش بود اینه تعداد نسبتا زیادی از افراد بالای ۶۰ سال اصولا ایمنی نخواهند داشت، یعنی صفر.
هرچند تحقیقات جدید نشان میدهد برای افراد با بیماریهای خاص (پیوند عضو، سرطان فعال، در حال درمان با داروهای سرکوبکنندهی ایمنی و دیالیز) فارغ از نوع واکسن قبلی بوستر زده بشه. برای افراد بالای ۶۰ سال اونایی که سینوفارم زدند رو توصیه به بوستر میکنه. نظر شخصی من: این دادهها به هر حال هنوز زیاد نیستند. این واکسن در لیست WHO هست و اگه واکسن دیگهای از این لیست تهیه نشده استفاده ازش بهتر از کرونا گرفتنه!
آسترازنکا
در آغاز واکسیناسیون برخی کشورها برخی کشورها توصیه کردند که واکسن آسترازنکا برای سنین بیش از ۴۵ سال تزریق شود. اما با گذشت چند ماه حالا توصیهای که میشود این است که بهترین واکسن در دسترسترین آن است. تغییر توصیه به این دلیل بود که گونههای جهش یافته کرونا جوانان را بیشتر درگیر کرده و راهی بیمارستان میکند و احتمال مرگ جوانان با کرونا قابل مقایسه با احتمال مرگ آنها با واکسن آسترازنکا نیست. مطالعات اولیه نشان میداد که آسترازنکا در برابر ویروس کرونا ۹۲ درصد ایمنی ایجاد میکند. با این حال با جهش ویروسی اثربخشی این واکسن نیز کاهش یافته و حالا در برابر گونه دلتا ایمنی ۶۰ تا ۶۷ درصدی ایجاد میکند. با این حال این واکسن به طور موثری از ابتلای شدید و موارد مرگ بر اثر ابتلا به کرونا کم میکند. در جدیدترین اطلاعات استرازنکا در اروپا، در مورد عوارض بسیار نادر مربوط به خون (TTS)، این گزاره که این عوارض بیشتر در زنان زیر ۶۰ سال دیده شده حذف شده. با توجه به آنالیز جدید، سن و جنسیت اثر چندانی در عوارض دیده شده ندارند. در ۵۹۲ میلیون دز، ۱۵۰۳ مورد مشکوک (و نه قطعی) گزارش شده.
سینوفارم
سازمان جهانی بهداشت مجوز استفاده اورژانسی از واکسن سینوفارم را از۱۷ اردیبهشت سال ۱۴۰۰ (۷ مه ۲۰۲۱)، حدود ۴ ماه پس از مجوز سازمان ملی تجهیزات پزشکی چین در۱۰ دی ماه ۱۳۹۹ (۳۱ دسامبر ۲۰۲۰)، صادر کرد. ۴۲ کشور دیگر از جمله مجارستان، ونزوئلا و سریلانکا نیز این واکسن را تأیید کردهاند، اما آژانس ارزیابی محصولات دارویی اروپا (EMA) هنوز آن را برای استفاده در اتحادیه اروپا بررسی نکرده است.موسسه محصولات بیولوژیکی پکن از تکنولوژی مناسبی برای تولید واکسن سینوفارم علیه ویروس کووید ۱۹ استفاده کرد. واکسن شامل دو دوز ویروس غیر فعال شده برای تحریک سیستم ایمنی بدن است.
دربارهی نتایج سینوفارم در دو تا مطالعه راجع به یکی از سریلانکا و یکی از مجارستان: هر دوی این مطالعات پیشمقاله هستند و داوری نشدند. معنی این حرف اینه که ممکنه بعضی نتایجشون تا موقع قبول شدن و چاپ عوض بشن، ولی این اتفاق معمولا برای نتایج اصلی نمیافته.چیزی که هر دو میگن اینه که در تعدادی از افراد ۶۰ سال به بالا آنتیبادی بعد از واکسن سینوفارم ایجاد نمیشه. این خبریه که قبلا از کشورهای عربی هم شنیده بودیم و حالا دو مطالعه نشون میدند. مطالعهی سریلانکا از چند تست مختلف استفاده کرده، ولی تست مجارستان دقیقتره. مطالعهی مجارستان میگه ۹۰٪ افراد زیر ۵۰ سال، ولی ۷۵٪ ۶۰ سال و فقط ۵۰٪ بالای ۸۰ سال آنتیبادی خنثیکننده تولید کردند. بعد میاد تیتر رو با نمونهی کوچکی از فایزر مقایسه میکنه و میگه تیتر ناشی از سینوفارم به مراتب پایینتره.
مطالعهی سریلانکا مثبتتره. میاد با نمونهی افرادی که از بیماری کرونا بهبود پیدا کردند مقایسه میکنه و میگه اگه آنتیبادی تشکیل شده باشه بعد از سینوفارم، تیتر در یک حده با بهبود از بیماری و ربطی به سن نداره؛ و بعد میگه احتمالا به دلتا جواب میده. هر دوی مطالعهها نیاز به داوری دارند. تستهاشون متفاوته و اگه بخونید میبینید اشکالاتی هم دارند که احتمالا ازشون سوال میشه قبل از چاپ. ولی بخشی که اهمیت داره و از قبل خبراش بود اینه تعداد نسبتا زیادی از افراد بالای ۶۰ سال اصولا ایمنی نخواهند داشت، یعنی صفر.
هرچند تحقیقات جدید نشان میدهد برای افراد با بیماریهای خاص (پیوند عضو، سرطان فعال، در حال درمان با داروهای سرکوبکنندهی ایمنی و دیالیز) فارغ از نوع واکسن قبلی بوستر زده بشه. برای افراد بالای ۶۰ سال اونایی که سینوفارم زدند رو توصیه به بوستر میکنه. نظر شخصی من: این دادهها به هر حال هنوز زیاد نیستند. این واکسن در لیست WHO هست و اگه واکسن دیگهای از این لیست تهیه نشده استفاده ازش بهتر از کرونا گرفتنه!