اقتصاد اصفهان چشمبهراه تحول و شکوفایی
در سال جدید باوجود مشکلات بینالمللی و داخلی، استان اصفهان مانند سایر استانها ممکن است با چالشهای مهم و جدیتری نسبت به سالهای قبل روبرو شود.
نجمه معینی : قطع بهیقین کمر اصفهانی که صنعتیترین استان کشور است در برابر این مشکلات نسبت به سایر استانها بیشتر خم خواهد شد و بیشترین آسیب را خواهد دید. متأسفانه اصفهان هنوز در مسائل مهم اقتصادی همچون پروژههای نیمهتمام و بودجه ناکافی، کسبوکار، نرخ بالای بیکاری، مشکلات نقدینگی واحدهای تولیدی و مسکن با مشکلات زیادی مواجه است و امید است در سال جاری که بهعنوان سال رونق تولید نامگذاری شده، سایه این معضلات تا حدود زیادی برطرف شود و تحولی بزرگ در آن رخ دهد تا اقتصاد آن به شکوفایی برسد. اصفهان امروز در ادامه به شرح برخی از مشکلات میپردازد.
پروژههای نیمهتمام اصفهان جزو آثار باستانی شدهاند
نگاهی به بودجه سالانه کل کشور نشان میدهد که تنها یکهشتم درآمدهای استانی به اصفهان تعلق دارد درحالیکه ردیفهای بودجهای استانهای خوزستان، فارس و خراسان رضوی بیشتر از اصفهان ولی درآمدهای این استانها بسیار پایینتر از اصفهان است. کلیات لایحه بودجه سال 1398 حاکی از آن است که استان اصفهان با درآمدهای استانی هشت میلیون و 405 هزار و 834 میلیون ریال پس از تهران بیشترین درآمد استانی را داراست. قطار سریعالسیر اصفهان به تهران، سالن اجلاس سران، بندر خشک و سد سوم کوهرنگ ازجمله مهمترین پروژههایی است که سالهاست منتظر دریافت اعتبارات لازم برای تکمیل شدن است و بهتر است بگوییم که به آثار باستانی این استان تبدیل شدهاند. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به عدم پیگیری بهموقع پروژهها از سوی مدیران و کوتاهی وزارتخانهها در زمان تصویب بودجه در دولت گفت: متأسفانه اصفهان ستیزی همچنان در دولت و مجلس ادامه دارد و این تفکر به وجود آمده که این استان تمام بودجهها را در اختیار دارد. ناصر موسوی لارگانی با گلایهمندی از اینکه نگاه برخورداری مسئولان، دولت و مجلس به استان اصفهان در تعیین بودجه و اعتبارات در دورههای هشتم و نهم
و حتی دولت دهم وجود داشته است، بیان کرد: هنگام تعیین بودجه برای اصفهان نمایندگان زیادی به اعتراض دست میزنند. وی گفت: باوجوداینکه استان اصفهان دومین پرداختی مالیات را به خزانه کشور دارد و در سال 95 حدود شش هزار و 500 میلیارد تومان مالیات پرداخت کرده چنانچه فقط سه هزار میلیارد آن به خود استان برگشت داده میشد بسیاری از پروژههای نیمهکاره استانی به اتمام میرسید. وی افزود: متأسفانه اصفهان در تعیین اعتبارات در ردیف بیست و هشتم قرار گرفته حتی در مقابل استانی یکهزار و 800 نفری هم بودجه به آن تعلق نمیگیرد. عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی پیرامون اینکه در بودجه 98 دولت اعتبارات استان اصفهان را چگونه دیده است از غیرقابل مقایسه بودن بودجه اصفهان نسبت به استانهای دیگر و نیز بدتر شدن وضعیت بودجه استان اصفهان در سالهای متوالی حضور خود در مجلس خبر داد. موسوی لارگانی با ابراز تأسف از اینکه صنایع استان اصفهان در حال حاضر به دلیل رکود فلج شدهاند، گفت: وقتی کارخانهای زیر50 درصد کار میکند، بدون شک نمیتواند هزینههای خود را جبران کند و با مشکلات بسیاری دستوپنجه نرم خواهد کرد.
جایگاه نامطلوب کسبوکار اصفهان
وضعیت نابسامان کسبوکار در اصفهان از موضوعاتی است که سالهاست داد فعالان اقتصادی استان را درآورده و مشکلاتی همچون مالیات و قوانین دست و پاگیر اداری موجب شده تا رتبه کسبوکار اصفهان باوجود صنعتی بودن آن نسبت به سایر استانها کاهش یابد. مسعود گلشیرازی رئیس اتاق بازرگانی اصفهان دراینباره گفت: مطابق آمارهای وزارت اقتصاد، محیط کسبوکار اصفهان در بین 30 استان کشور در بین پنج استان آخر و حتی بعد از سیستان و بلوچستان قرار گرفته است. بهنام ابراهیمی، مدیر واحد بررسیهای اقتصادی اتاق بازرگانی اصفهان نیز معتقد است که نوسانات شاخص کل محیط کسبوکار استان اصفهان نسبت به متوسط شاخص کل کشور حاکی از بدتر شدن وضعیت محیط کسبوکار استان بهصورت مداوم از سالهای قبل تاکنون است. وی ادامه داد: رتبه ایران در شاخص کل محیط کسبوکار در حالی 128 است که نوسانات این شاخص در استان از متوسط کشور نیز نامطلوبتر است. ابراهیمی افزود: با توجه به مؤلفههای مد نظر بانک جهانی، موانع موجود در دستگاههای اجرایی استان برای اخذ مجوزهای کسبوکار، تأثیر نامطلوبی بر محیط کسبوکار استان گذاشته و ازاینرو، اصفهان دارای رتبه بسیار نامناسبی در سطح کشور
است.
نرخ بیکاری اصفهان از متوسط کشوری بالاتر است
استاندار اصفهان در سال 97 اعلام کرد که نرخ بيكاري در اين استان از متوسط كشوري بالاتر و در زمان حاضر 15 درصد است. عباس رضايي افزود: شرايط اقتصادي كشور و استان خاص است و اصفهان باوجودي كه بزرگترین استان صنعتي بشمار میآید اما نرخ بيكاري آن از متوسط كشوري بالاتر است. رضايي متوسط نرخ بيكاري در كشور را 12.4 درصد و در استان را 15 درصد بیان کرد.
رشد 27 درصدی تعدیل نیروی کار در اصفهان
مشکل تأمین نقدینگی موردنیاز کارخانهها و واحدهای تولیدی نیز ازجمله معضلاتی است که سالهاست اصفهان گریبانگیر آن شده و باعث شده که این واحدها کمتر از 50 درصد از ظرفیت خود را بهکارگیرند که نتیجه مهم آن تعدیل نیروی کار و افزایش نرخ بیکاری در استان است. نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی دراینباره گفته است: سال 97دستکم 28 هزار تعدیل و ریزش نیروی كار در این استان داشتیم كه دارای رشد 27 درصدی است. حجتالاسلام احمد سالک با تأکید بر اینكه این آمار دقیق و از اداره كل تعاون، كار و رفاه اجتماعی گرفته شد. وی نرخ بیكاری جوانان در اصفهان را 29 درصد و نرخ بیكاری دانشآموختگان دانشگاهی را 20.8 درصد ذكر و خاطرنشان كرد: بیكاران استان حدود 215 هزار نفر هستند كه 106 هزار نفر از آنها را افراد تحصیل كرده تشكیل میدهد. سالك اظهار داشت: حدود 200 واحد قطعهسازی در اصفهان به دلیل طلبی كه از شرکتهای خودروسازی و مشكل نقدینگی دارند با مشكل ناتوانی در پرداخت حقوق كاركنانشان مواجه شدند. وی با اشاره به اینكه حدود دو هزار واحد نساجی نیاز به تأمین مواد اولیه دارند، خاطرنشان كرد: پلی اكریل اصفهان ازجمله این واحدهاست كه 200 كارخانه
را پوشش میدهد. این نماینده مجلس، تعداد بیمهشدگان تأمین اجتماعی در این استان را یك میلیون و 103 هزار نفر و واحدهای صنعتی را بیش از 9 هزار واحد اعلام و اضافه كرد: مهمترین مشكل واحدهای صنعتی و تولیدی تأمین مواد اولیه، نقدینگی و ارز است. وی با بیان اینكه پرداخت تسهیلات به کارخانههای بزرگ و ملی به كندی انجام میشود و قواعد بانكی، دست و پاگیر است، تصریح كرد: از 16 هزار میلیارد ریالی كه برای اجرای تبصره 18 و نوسازی و بازسازی صنایع در نظر گرفته شده فقط 10 درصد آن در استان اصفهان جذب شده است.
سایه رکود بر سر مسکن اصفهان
به دلیل افزایش هزینه ساخت مسکن، کاهش قدرت خرید متقاضیان و شرایط نامناسب بانکها، بازار مسکن در سال 97 در رکود قرار داشت. بازار مسکن اصفهان نیز در تبعیت از این مسئله با رکود و کاهش خریدوفروش مواجه شد. رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان در گفتگو خبرگزاری ایسنا با اشاره به تداوم رکود تورمی در بازار مسکن گفت: درحالیکه مردم تمایل به خرید آپارتمانهای 50، 70 و در نهایت 100 متری دارند، اما ساختوسازهای زیر متراژ 70 متر بهندرت در اصفهان وجود دارد. رسول جهانگیری ادامه داد: : امسال با توجه به نوسانات بازار ارز و طلا خریدوفروش مسکن در اواخر تابستان و اوایل پاییز نسبت به سالهای گذشته دچار رکود تورمی و افزایش بیرویه قیمت شد و حتی در برخی مناطق تا بین 50 تا 80 درصد شاهد افزایش قیمت بودیم که این موجب کاهش خرید مردم شد. وی تأکید کرد: در شرایط موجود و باوجودی که قیمتها افزایش یافت، خریدوفروش مسکن بیشتر نشد و رکود بر این بازار سایه انداخت. جهانگیری ادامه داد: بیشترین خریدوفروش مسکن در مناطق کمتر برخوردار و حاشیهای شهر اصفهان که قدرت خرید مردم به آنها نزدیک بود، انجام شد. وی در خصوص آمار میزان مبادلات مسکن در شهر
اصفهان در سال 97 گفت: آمار خاصی دراینباره نداریم، اما بر اساس آمار رسمی کشور در سهماهه تابستان 97 نسبت به مدت مشابه سال 96، باوجود افزایش قیمت مسکن، میزان مبادلات در این بخش کمتر شده است. رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان با بیان اینکه بهطورمعمول متراژهای پایین 70 تا 100 متری آپارتمان، بیشترین میزان مبادله را دارد، اظهار کرد: در حال حاضر در اصفهان مسکن و آپارتمان کمتر از متری 2.5 تا 3 میلیون تومان حتی در حاشیه شهر برای معامله نداریم و بالاترین قیمت مسکن متری 30 تا 35 میلیون تومان است.