تعرفه‌های صادراتی، ترمز صادرات سنگ بلوک اصفهان
اصفهان علاوه بر ظرفیت‌های صنعتی و تولیدی که دارد، استانی شناخته‌شده در زمینه فعالیت‌های معدنی است به‌طوری‌که بیش از 800 معدن شناخته‌شده در این استان وجود دارد که سنگ‌های تزئینی، طلا، شن و ماسه، سنگ‌آهک، سنگ‌آهن، مس، سرب و روی از مهم‌ترین محصولات و تولیدات معادن این استان محسوب می‌شود.
نجمه معینی:
باوجوداین فعالان این حوزه همواره با مشکلات بسیاری نظیر رکود بخش ساختمان و کاهش سرمایه‌گذاری، عوارض 25 درصدی صادرات مواد معدنی، تأمین ماشین‌آلات و تجهیزات و معضلات زیست‌محیطی مواجه بوده‌اند و نتوانسته‌اند از تمام ظرفیت‌های معدنی این استان بهره‌مند شوند. به این منظور با جمشید مولایی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی معدن داران استان اصفهان مصاحبه‌ای ترتیب داده‌ایم تا درباره فعالیت‌های معدنی استان و مشکلات این حوزه بیشتر بدانیم.
آقای مولایی در حال حاضر چه تعداد معادن استان اصفهان فعال هستند و زمینه فعالیت‌های آن‌ها را نیز بفرمایید.
بدون احتساب معادن شن و ماسه که شامل 350 معدنمی‌شود، درمجموع حدود370 معدن فعال در استان اصفهان وجود دارد که معادل 40درصد کل معادن استان را شامل می‌شود، این معادن شامل انواعسنگ‌های تزیینی، خاک‌های صنعتی،سنگ‌آهن،مس، سرب و روی و غیره است.
چه مشکلاتی در زمینه صدور یا تمدید پروانه بهره‌برداری معادن وجود دارد؟
باید توجه داشت که ریسک سرمایه‌گذاری در معادن بسیار بالاست و از طرف دیگر به دلیل اینکه حجم سرمایه‌گذاری و نرخ بازگشت سرمایه در معادن بالاست و نیز به دلیل اینکه سرمایه‌گذار معدنی به دلیل مشکلات قانونی و رودررو بودن با مشکلات اجتماعی و غیره با بسیاری از ارگان‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی درگیراست بنابراین با مشکلات و مسائلبسیاری دست‌وپنجه نرم می‌کند، بنابراین سازمان صمت استان بایستی با در نظر داشتن چنین مسائلی موضوع صدور و تمدید پروانه‌های معدنی را انجام بدهد و بایستی سرمایه‌گذار معدنی فرصت و امکان کافی برای فعالیت معدنی را داشته باشد تادر نتیجه آن ضمن اینکه سرمایه‌گذاری توجیه‌پذیر می‌شود قطعاً توجه بیشتری به رعایت مسائل ایمنی و زیست‌محیطی را به دنبال خواهد داشت و این موضوع تأثیر مثبتی بر تسهیل و بهبود فضای کسب‌وکار دارد.
چه دلایلی باعث شده فعالیت برخی از معادن اصفهان کاهش یابد؟
کاهش فعالیت معادن بسته به نوع معادن دلایل مختلفی دارد، دلیل کاهش تولید معادن سنگ‌های تزیینی و شن و ماسه، کاهش تقاضا به دلیلکاهش سرمایه‌گذاری و رکود بخش ساختمان و کاهش صادراتاست و کاهش و توقفتولید برخی معادن نیز به دلیل اعمال محدودیت توسط وزارت صمت اتفاق افتاده است که مشخصاً کاهش شدید تولید حدود 20 معدن منطقه نطنز به همین دلیل است که باوجود داشتن ظرفیت تولید و تقاضا، به‌صورت دستوریمجبور به کاهش فعالیت و تعدیل نیروهای خودشده‌اند که البته امیدواریم با وعده و قول مساعدی که وزیر صمت به مقام معظم رهبری برای رفع موانع و مشکلات واحدهای تولیدیداده‌اند، امیدواریم موانعی که توسط خود وزارت بر سر راه تولید قرار گرفته است رفع شود.
رئیس سازمان صمت اصفهان اخیراً اظهار داشته که فعالیت‌های سازمان توسعه معادن و صنایع معدنی بر روی معادن فلزی متمرکز شده است، بفرمایید که اصفهان ازنظر ظرفیت‌های معدنی در چه جایگاهی قرار دارد؟
40 درصد فولاد کشور در استان اصفهان تولید می‌شود بنابراین ذخایر و تولید معادن سنگ استان اصفهان در حال حاضر کفاف کارخانه‌های استان را نمی‌کند و کارخانه‌های فولادسازی اصفهان ناگزیر از خرید سنگ‌آهن از خارج از استان هستند، البته تلاش‌های وسیعی در جریان است تا ذخایر و معادن جدید سنگ‌آهن در استان اصفهان و استان‌های هم‌جوار برای تأمین خوراک کارخانه‌های فولادی اختصاص یابد.
چه موضوعاتی اختلافات میان حوزه معدن با ادارات منابع طبیعی و محیط‌زیست را ادامه‌دار کرده است؟
قوانین متعددی در کشور وجود دارد که به نحوی با فعالیت معدنکاری در کشور متناظر هستند، قانون معادن، قانون منابع طبیعی، قانون بهسازی محیط‌زیست و قانون آب و غیره، باوجوداینکه ماده دو قانون معادن به‌صراحت وزارت صمت را مسئول و تنها نماینده دولت برای اعمال حاکمیت بر معادن معرفی می‌کند اما متأسفانه این وزارتخانه تاکنون موفق به استفاده و اعمال این اختیارات و مسئولیت‌های قانونی خود نشده و علت همه مشکلات معادن نیز به همین موضوع برمی‌گردد، بسیاری از مشکلات معدن کاران با ادارات منابع طبیعی یا محیط‌زیست و نهادهای دیگر به این دلیل اتفاق افتاده است که وزارت صمت نتوانسته است مشکلات معادن را با استفاده از اختیارات حاکمیتی ناشی از قانون معادن حل کند.
وضعیت صادرات معادن اصفهان چگونه است؟ چه مشکلاتی بر سر راه صادرات معادن اصفهان وجود دارد؟ گویا عوارض 25درصدی صادرات مواد معدنی یکی از این مشکلات است؟
حدود 40 درصد از تولید وصادرات سنگ‌های تزیینی در استان اصفهان انجام می‌شود، در سال‌های اخیر صادرات سنگ‌های فرآوری شده به کشورهای مختلف و بخصوص کشورهای همسایه و صادرات سنگ بلوکبه کشورهای چین و هند انجام می‌شود و با اعمال تعرفه‌های صادراتی قطعاً صادرات سنگ بلوک ممکن نخواهد بود و بایستی منتظر توقف و یا کاهش تولید کوپ(سنگ بلوک) معادن سنگ‌های صادراتی استان بخصوص معادن لاشتر باشیم. امیدواریم با آرامش و کاهش تنش در کشور عراق شاهد افزایش صادرات مجدد به آن کشور باشیم.
همیشه از خام فروشی در معادن اصفهان صحبت می‌شود، این مسئله چه مشکلاتی برای تولید این معادن به وجود می‌آورد؟
در کشور ما توازن تولید در زنجیره ارزش وجود ندارد مثلاً در زمینه سنگ‌های تزیینی در برابر 27 میلیون تن ظرفیت تولید معادن فقط 10 میلیون تن ظرفیتفرآوری وجود دارد، نمی‌توانیم ظرفیت مازاد تولید معادن را با برچسب خام فروشی بلااستفاده و معطل کرد، قطعاً تأمین کارخانه‌های داخلی و ایجاد ارزش‌افزوده بیشتر برای کشور مطلوب‌تر است اما هم کمیت و هم کیفیت برخی از معادن به گونه ایست که فاقد بازار داخلی است. در سایر بخش‌ها نیز کم‌وبیش همین روند وجود دارد بنابراین دخالت دولت در این موضوع می‌تواندایجاد رانت و انحصار کند و قطعاً کاهش کارایی و بهره‌وری و رقابت‌پذیری را به دنبال خواهد داشت.
چه مشکلاتی در زمینه تأمین ماشین‌آلات و مواد مورد نیاز برای معادن اصفهان وجود دارد؟
تأمین ماشین‌آلات معدنی به دلیل تحریم عملاً مشکل شده و تأمین لوازم‌یدکی باکیفیت و قیمت مناسب ممکن نیست و در حال حاضر همه معادن با این مشکلات مجبورند که لوازم و لوازم‌یدکی مورد نیاز خود را با ارز 25 هزارتومانی تهیه کنند و برای یافتن آن نیز با دشواری‌های بسیاری روبرو هستند.