خانه شیخ الاسلام اصفهان

در زمان حکومت شاه عباس دوم محمد باقر سبزواری که به محقق سبزواری شهره بود به اصفهان نقل مکان کرده و پس از مدتی به درخواست شاه عباس دوم منصب امام جمعه و شیخ الاسلامی شهر اصفهان را می پذیرد. منصب شیخ الاسلامی که در عصر صفویه رایج شده است به کسی اطلاق می گشته که مقام قضاوت و داوری شرعی و رسیدگی به شکایات را داشته است. به دستور شاه عباس باغی در نزدیکی باغ همایون که احتمالا از دوران حکومتی دیلمیان برجای مانده بود در اختیار شیخ الاسلام قرار می گیرد.

به دستور پادشاه عمارتی درخورد در این باغ ساخته می شود که دیوانخانه شیخ الاسلام نامیده می شود و در ساخت آن از سبک معماری چهل ستون الهام گرفته می شود. خانه ای وسیع با مساحت 1445 متر مربع ساخته می شود. با عبور از سردر و هشتی عمارت وارد حیاطی وسیع می شوید که حوضی کوچک در میان آن قرار گرفته و در دو سوی حوض باغچه هایی به شکل چند ضالعی تعبیه شده است. زیباترین بخش این عمارت ایوانی شکوهمند با دو ستون زیبا و حجاری شده است. ایوان با مقرنس کاری های بی نظیر، گره چینی، آیینه کاری های ظریف و گچبری های بدیع آراسته شده است و در میانه آن حوضی مرمرین و زیبا تعبیه شده است.

دور تا دور ایوان را کتیبه های گچبری شده رنگی و زیبایی فرا گرفته است که در نوع خود بی نظیر است. درب ها و پنجره های خانه با خاتم کاری و منبت کاری، گره چینی و مشبک­ های کم نظیر آراسته شده است. عمارت از دو جبهه شمالی و جنوبی تشکیل شده است که بخش جنوبی اصلی ترین قسمت بنا را تشکیل داده و محل رسیدگی به شکایات و امور قضاوت بوده است. بیشترین تزئینات بنا نیز در همین بخش جنوبی و به خصوص ایوان آن به چشم می خورد. این خانه علاوه بر اقامت شیخ الاسلام و رسیدگی به امور قضا برای مراسم سوگواری به خصوص در ماه های محرم و صفر نیز مورد استفاده قرار می گرفته است. بعد از محقق سبزواری منصب شیخ الاسلامی نسل به نسل در بین فرزندان این خاندان منتقل می شود و خانه سال های سال تا اوایل دوره پهلوی محل برگزاری ایام سوگواری بوده است.

خانه که چندین بار مرمت شده در جریان بمباران اصفهان توسط رژیم بعثی آسیب جدی می بیند. خانه شیخ الاسلام هم اکنون به عنوان موزه و کارگاه نساجی سنتی اصفهان مشغول به کار است و انواع هنرهای سنتی و قدیمی همانند شعربافی، زری بافی، گلابتون سازی، مخمل بافی، رنگرزی، عبابافی، ریسندگی، چادر شب بافی و حلاجی در آن به نمایش گذاشته شده و گاها آموزش داده می شود.

دو باغچه کنونی در حیاط را محل نگهداری اسب و احشام تعزیه خوانی آن زمان و سکوهای اطراف حیاط نیز مخصوص تماشای افراد عامه و اتاقهای گوشواره در قسمت تالار نیز محل تماشای خواص بوده است. برپایی عزاداری امام حسین(ع) در این ساختمان تا زمان رضاشاه ادامه داشت و پس از منع عزاداری امام حسین در آن زمان، مردم بصورت مخفیانه در قسمت پشت ساختمان عزاداری می کردند.


خانه شیخ الاسلام در چهارباغ پایین ، چهار راه تختی و در کوچه ای به همین نام (شیخ الاسلام) بر روی یك شیب ملایم قرار گرفته است. بنا در ضلع شمالی به خیابان امام و در جنوب به كمربندی خیام می رسد .این بنا در مجموعه حریم بازار واقع گردیده كه در ضلع شرقی آن خیابان فردوسی و در ضلع شمالی مجموعه بازار تاریخی و خیابان ضیائی می باشد در ضلع غرب كوچه شیخ الاسلام و در جنوب نیز به بافت قدیمی و كوچه حسینیه منتهی می گردد .
در حال حاضر این خانه از خانه های زیبای اصفهان به شمار می رود که واحدهای صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی در آن مستقر هستند و به موزه ای ازهنرهای سنتی از جمله ترمه، زری بافی، گلابتون سازی، چادر شب بافی، شعر و مخمل بافی، رنگ رزی، عبابافی، ریسندگی، رنگرزی و حلاجی تبدیل شد تا علاقه مندان هنرهای سنتی در آن از نزدیک با صنایع دستی آشنا شوند.

آدرس: اصفهان، چهار راه تختی، کوچه هتل پرشیا

تعطیلات سالانه /ایام تعطیل رسمی

بلیط ورودی: 15000