ضرورت برنامه‌ریزی همه جانبه برای نان
با توجه به اینکه نان محصولی است که قوت غالب مردم را تشکیل می‌دهد بنابراین توجه به کیفیت، قیمت و سلامت در آن مسئله مهمی است. در این حوزه شرکت‌های دانش بنیان خوبی خطوط را در کشور تولید می‌کنند که این اقدام با ورود ایده‌های جدید به این صنعت امکان‌پذیر است و باعث کاهش قیمت‌ها می‌شود.
اصفهان امروز - احمدرضا منزه | نان علاوه بر اینکه به عنوان یک کالاي استراتژیک همواره موضوع سیاستگذاري دولت‌ها قرار داشته، در فرهنگ و سبک زندگی مردم نیز از جایگاه خاصی برخوردار است. در ایران هر سال به منظور تأمین امنیت غذایی، مبالغ زیادي براي تأمین یارانه مصرفی نان در بودجه دولت لحاظ می‌شود به طوري که هرساله بیش از سایر کالاهاي مصرفی، یارانه به نان اختصاص می‌یابد. یارانه نان که نوعی پرداخت انتقالی از طرف دولت به مصرف‌کنندگان است در تعدیل شکاف درآمدي گروه‌هاي کم‌درآمد و پردرآمد نقش موثري ایفا نموده است. سیاستگذاري دولت در زمینه نان به نوعی یکی از متغیرهاي اصلی شکل دهنده سبک مصرف نان بوده و همچنین میزان مصرف و میزان ضایعات آن را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. بنابراین مصرف نان محصول سیاستگذاري‌هاي دولت از یک طرف و فرهنگ مصرف نان از سوي دیگر
است. از طرفی گرانی نان به گواهی تاریخ تبعات سیاسی در پی خواهد داشت. نمونه‌هایی از شورش و بلواي نان در دوره‌هاي مختلف در تاریخ روایت شده است. نان یک کالاي مصرفی و البته اجتماعی و فرهنگی است.بنابراین در هرگونه سیاستگذاري باید این مؤلفه‌ها را در نظر گرفت. ضروری است دولت در زمینه تولید و توزیع نان تا سرحد امکان شفاف‌سازي، نظارت و کنترل داشته باشد. جلب اعتماد مردم می‌تواند ضامن موفقیت برنامه‌هاي دولت در این زمینه باشد.
پیوند دادن مصرف نان به سلامت و تندرستی باید یکی از برنامه‌هاي دولت در زمینه تبلیغات و فرهنگ‌سازي در زمینه نان باشد. مردم باید بدانند داشتن یک زندگی سالم منوط به مصرف نان‌هاي سالم نیز هست. به علاوه میزان مصرف نان نیز در اینجا از اهمیت شایانی برخوردار است. کسانی که سبک زندگی سالم‌تري دارند از نان‌هاي سنتی کمتر استفاده می‌کنند. بنابراین در نهایت اگر این شیوه در میان اغلب مردم رواج پیدا کند به معناي کاهش مصرف کل در کشور و در نتیجه کاهش بار مالی دولت نیز هست. سبک زندگی سالم به معناي مصرف کمتر نان نیز هست. بسیاری از انواع نان‌ها براي سلامت (به ویژه ابتلا به دیابت و...) مضر هستند.
نان مهم‌ترين تامين‌کننده کالري دريافتي خانوارهاي شهري و روستايي کشور است. براي نان مصرفي خانوارهاي ايراني ساليانه يارانه زيادي پرداخت مي‌گردد. اين امر باعث گرديده سهم هزينه‌اي نان در سبد خوراکي و غيرخوراکي خانوارها پايين باشد. از طرف ديگر ادامه اين روند با توجه به محدوديت‌هاي بودجه دولت و عدم کارايي نظام توليد، توزيع و مصرف نان مساله‌ساز شده است. دولت حذف اين يارانه‌ها را در دستور کار دارد. با توجه به اين مساله تبيين جايگاه نان در سبد مصرفي خانوار ضروري است.
نان درحالی خبرساز شده است که شهروندان ایرانی در مصرف گندم و نان یکی از رکوردداران جهان به شمار می‌آیند. هر ایرانی سالانه چیزی حدود ١٢٥ کیلوگرم نان مصرف می‌کند و سرانه مصرف نان در ایران نزدیک به چهار برابر میانگین جهانی است. براساس آمار‌های فائو، هر ایرانی سالانه بیش از 167 کیلوگرم گندم مصرف می‌کند. در مقابل سرانه جهانی مصرف گندم حدود 67 کیلوگرم و در کشور‌های توسعه‌یافته ٦٠ کیلوگرم درج شده است. به این ترتیب، هر ایرانی حدود ١٠٠کیلوگرم گندم، بیشتر از مردم جهان مصرف می‌کند که با این حساب میزان مصرف گندم ایرانی‌ها تقریبا 5/2 برابر میانگین جهانی آن است.
در الگوي مصرف، با ارزیابی سه مؤلفه اساسي «انگيزه، رفتار و قواعد رفتار، محدوديت‌هاي نهادي و فردي» چهار اصل مهم اعتدال (کفاف)، پرهیز از اسراف و تبذير، پرهیز از اتراف و پرهیز از اتلاف قابل شناسایی است. از آنجا که مقوله مصرف علاوه بر امور فردی و اجتماعی در استفاده از ذخایر و منابع ملی اهمیت ویژه‌ای دارد، بازگشت به انگاره‌های ارزشی مصرف و به عبارت بهتر، اصلاح الگوی مصرف، مستلزم برنامه‌ای تدریجی، سنجیده و کارشناسانه در بستری عقلانی است.
با توجه به اینکه نان محصولی است که قوت غالب مردم را تشکیل می‌دهد بنابراین توجه به کیفیت، قیمت و سلامت در آن مسئله مهمی است. در این حوزه شرکت‌های دانش بنیان خوبی خطوط را در کشور تولید می‌کنند که این اقدام با ورود ایده‌های جدید به این صنعت امکان‌پذیر است و باعث کاهش قیمت‌ها می‌شود.
اما برای طرح هوشمندسازی نان که به تازگی به اجرا در آمده است، در کشور به ۸۳ هزار دستگاه پوز هوشمند خاص نیاز است. اکنون این طرح در استان‌های زنجان، قزوین، چهار محال بختیاری، فارس، تهران و برخی استان‌های دیگر در حال اجراست و پیش‌بینی می‌شود این طرح در پایان تیر یا مردادماه در کل کشور تعمیم داده شود. گفته می‌شود با اجرای این طرح، یارانه‌‌ها مستقیم و هدفمند به دست مردم می‌رسد و از آرد چند نرخی در بازار و نشت یارانه جلوگیری خواهد شد، این طرح در جلوگیری از قاچاق آرد و ضایعات نان اثرگذار است و خروج آرد برای مصارف غیرانسانی به حداقل می‌رسد. در این طرح به دلیل رقابت‌پذیری بین واحدهای نانوایی دولتی کیفیت نان و رضایت مندی مشتری ارتقا می‌یابد.نکته مشخص این است که در زمینه نان نیاز به برنامه‌های قوی و صحیح و با در نظر گرفتن همه ابعاد است تا بتوان به بازار این کالای استژاتژیک نگاهی ویژه داشت.