بازاریابی نیاز آینده محصولات فناورانه

در آینده نزدیک با روندی در جهان و ایران روبرو خواهیم شد که تعداد فارغ‌التحصیلان بیشتر از هرزمانی در تاریخ خواهد بود. لشکری از فارغ‌التحصیلان جویای کار در جهانی پیچیده و به شدت در حال تغییر وجود خواهد داشت. چه اقتصادی می‌تواند جوابگوی این نیاز باشد؟ آیا دولت می‌توانند شغل ایجاد کند؟ ۲۰ سال پیش از این اگر شما از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شدید پیشنهاد‌های مختلفی برای شغل داشتید، اما اکنون به‌عنوان یک فارغ‌التحصیل دانشگاهی از شما انتظار می‌رود ایجادکننده شغل باشید و برای اختراع یک شغل جدید هیچ جایی مانند شرکت‌های دانش‌بنیان نیست. شرکت‌هایی که مبتنی بر ایده‌های نوآورانه کارآفرینی هستند که می‌خواهند ارائه دهنده محصولات و خدمات با ارزش افزوده بالا و آثار اجتماعی خوب باشند. نباید و نمی‌توانیم برای رشد اقتصادی آینده در کشور و به‌ویژه در استان اصفهان روی چیزی جز اقتصاد دانش‌بنیان آن‌ها حساب باز کنیم. باید دید تا چه اندازه از این شرکت‌ها به‌عنوان موتور محرک اقتصادی در استان حمایت خواهد شد. موضوعی که به‌ طور قطع به پیشبرد اهداف اقتصادی استان اصفهان کمک زیادی خواهد کرد.
یک استاد کارآفرینی در گفتگو با « اصفهان امروز» با اشاره به اینکه شرکت‌های دانش‌بنیان امروزه با معضل بازاریابی روبه‌رو هستند، بیان می‌کند: همان‌قدر که فعالیت‌های فناورانه دارای تخصص هستند، کار بازاریابی و فروش نیز از یک فرایند تخصصی و پیچیده برخوردار است. توجه به مسئله بازاریابی در شرکت‌های دانش‌بنیان طی سالهای گذشته به درستی انجام نگرفته است. البته نباید این انتظار را داشت که یک فرد تحصیل کرده که دارای تخصص علمی است، با مهارت فروشندگی هم آشنایی کامل داشته باشد.
کوروش خسروی ادامه می‌دهد: در حال حاضر اکثر شرکت‌های دانش‌بنیان با گروهی از افراد فناور تشکیل می‌شود و در این گروه‌ها کم‌تر از افراد دارای تخصص بازاریابی و فروشندگی بهره گرفته می‌شود. این در حالی است که باید در هر گروه یک نفر به‌عنوان فروشنده و بازاریاب حرفه‌ای برای فروش محصولات وجود داشته باشد.او با تأکید بر این موضوع که عدم وجود بازاریاب و فروشنده حرفه‌ای در شرکت‌های دانش‌بنیان به یک‌ ضعف بزرگ در زمینه اقتصاد این شرکت‌ها تبدیل شده است، اظهار می‌کند: البته نباید این نکته را که فراموش کرد که برخی از این شرکت‌ها به دلیل شرایط فعالیتی امکان جذب این‌گونه افراد را ندارند؛ به همین خاطر باید شرکت‌های صادراتی، بازاریابی و فروش در حوزه محصولات فناورانه ایجاد شود تا با این روند شرکت‌های دانش‌بنیان علاوه بر انجام فعالیت تحقیق و توسعه خود در جهت پیشبرد اهداف، بتوانند محصولات خود را از طریق شرکت‌های بازاریابی به فروش برسانند و میزان درآمدزایی خود را افزایش دهند. البته ایجاد چنین شرکت‌هایی نیازمند سرمایه بالا و تخصص مورد نیاز است که در این زمینه باید حمایت ویژه‌ای از طرف دولت انجام شود.
این استاد کارآفرینی بیان می‌کند: زمانی واردات تجهیزات پزشکی در کشور یکی از کسب‌وکارهای پرسود در کشور بود به‌طوری‌که افراد شاغل در این حوزه از ثروت افسانه‌ای برخوردار می‌شدند اما به دلیل تحریم‌ها و افزایش نرخ دلار روند واردات متوقف شد و به‌منظور تأمین نیاز در حوزه تجهیزات پزشکی؛ شرکت‌های دانش‌بنیان مشغول به تولید آن محصولات شدند؛ اما با توجه به تولیداتی که انجام می‌شود متأسفانه در سیستم کارآفرینی کشور هیچ شرکت پخش تجهیزات پزشکی سرمایه‌ای وجود ندارد. این موضوع بسیاری شرکت‌های دانش‌بنیان را تحت فشار قرار داده است زیرا شرکت‌های زیادی در زمینه تولید وجود دارد اما نسبت به پخش آن اقدام آنچنانی صورت نگرفته است. ما باید در کنار هر ۱۰ شرکت دانش‌بنیان یک شرکت تخصص در بخش فروش و بازاریابی و صادراتی شکل بگیرد. اما در طول سال‌های گذشته به این مقوله کمتر توجه شده است.
بهمن قدمی، یک کارشناس اقتصاد نیز در مورد تأثیر بازاریابی الکترونیک بر اقتصاد شرکت‌های دانش‌بنیان می‌گوید: یکی از حوزه‌هایی که می‌تواند گسترش‌دهنده شرکت‌های دانش‌بنیان باشد بحث اینترنت و فضای مجازی و زیرساخت‌ها در این زمینه است. شرکت‌های فعال در این زمینه باید بدانند فضای کسب درآمد تغییر کرده و لازم است تمرکزشان را بر این فضا بگذارند، این در حالی است که ماهیت کسب‌وکارها نیز تغییر کرده است.
بر اساس قانون حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان «شرکت یا موسسه دانش‌بنیان، شرکت یا موسسه‌ای است که به ‌منظور هم‌افزایی علم و ثروت، توسعه اقتصاد دانش‌محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نوآوری) و تجاری‌سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) در حوزه فناوری‌های برتر و با ارزش افزوده به‌ویژه در تولید نرم‌افزارهای مربوط تشکیل می‌شود.» شرکت‌های دانش‌بنیان به جهت ارزش افزوده بالایی که ایجاد می‌کنند، نقش ویژه‌ای در رشد کشور در زمینه‌های علمی، فناوری و نیز اقتصادی بر عهده دارند؛ اما به نظر می‌رسد مزیت‌های فناورانه و دانش‌بنیان تضمینی برای موفقیت حتمی شرکت‌های فناور محور نیست، شانس موفقیت با کمک گرفتن از قابلیت‌های بازاریابی و برتری‌های فناورانه به‌طور چشمگیری افزایش خواهد یافت. به همین جهت انتظار می‌رود تا شرکت‌هایی صادراتی و بازاریابی در حوزه محصولات فناورانه ایجاد گردد تا مشکل اقتصادی این شرکت‌ها مرتفع شود.