مرتضی مطیفی‌فرد از فوتوفن بسیار و گستردگی هنر گچ‌بری می‌گوید:راضی از عمری که در هنر این خاک گذشت
گچ‌بری حرفه خانوادگی مرتضی مطیفی‌فرد، هنرمند گچ‌بر و آشنا به دیگر هنرهای مرتبط با معماری سنتی است. متولد 1324 در اصفهان است و پدرش، مرحوم استاد حسین مطیفی‌فرد از هشت‌سالگی این هنر را بالای چوب بست به او آموخت.
گچ‌بری حرفه خانوادگی مرتضی مطیفی‌فرد، هنرمند گچ‌بر و آشنا به دیگر هنرهای مرتبط با معماری سنتی است. متولد 1324 در اصفهان است و پدرش، مرحوم استاد حسین مطیفی‌فرد از هشت‌سالگی این هنر را بالای چوب بست به او آموخت.
به خاطر می‌آورد که نخستین روز کارش در خانه کازرونی بود. از کودکی بسیاری از روزها به بناهای تاریخی شهر می‌رفت و محو تماشای هنر دستان هنرمندان بزرگ در این بناها می‌شد. در مسجد جامع می‌نشست و به سبک گچ‌بری‌های دوره ایلخانی توجه می‌کرد و به عالی‌قاپو می‌رفت و از گچ‌بری‌های سبک صفوی آن نمونه‌برداری می‌کرد و بعد روی پشت‌بام خانه‌شان آن نمونه‌ها را می‌ساخت و از آموخته‌هایش یادداشت برمی‌داشت.
این هنرمند، گچ‌بری را آن‌قدر دارای فوتوفن و پیچیدگی‌های خاص خود می‌داند که معتقد است برای یادگیری آن باید از کودکی آغاز کرد تا با فراغ‌بال و بدون داشتن دغدغه‌های زندگی امروزی آن را به شایستگی و دقیق آموخت؛ چیزی که به گفته او در این روزگار دشوار است اما اگر باشند چنین هنرآموزانی او مشتاقانه و با کمال‌میل به آنها خواهد آموخت.
او گچ‌بری را دارای سبک‌های بسیار متنوع، بیش از 400 نوع می‌داند مانند سبک‌های قاجار، صفوی، فرنگی، افشار، زندیه، ایلخانی و سلجوقی تا برسد به سلسله سامانیان، ساسانیان و هخامنشیان که هرکدام طراحی، شیوه و زبان خاص خود را دارند. مطیفی‌فرد که خود به همه این سبک‌ها مسلط است به خاطر نوع بناهایی که در آنها کار می‌کند بیشتر از سبک‌های دوره قاجاری و ایلخانی بهره می‌گیرد. او می‌گوید که باوجود تنوع زیاد سبک‌های معماری، بزرگان ما چون از نسل‌های قبل از خود آموخته بودند بیشتر کارهای فرنگی و سبک قاجار انجام می‌دادند، همان‌طور که امروز هم بیشتر از سبک‌های فرنگی مثل باروک استفاده می‌شود. جالب این است که به گفته او، بسیاری از کسانی که از این سبک‌ها استفاده می‌کنند نیز هیچ شناخت و دانشی از آنها ندارند. سبک فرنگی در حدود 24 نوع است اما بیشتر از یک یا دو سبک آن به‌ویژه سبک باروک استفاده می‌شود.
خود گچ نیز تنوع زیادی دارد؛ در حدود 24 نوع. این استادکار می‌گوید اما حتی بسیاری از گچ‌برها نیز شناختی از گچ ندارند. او گچ اصفهان را که سولفات مس دارد، بهترین گچ می‌داند که سال‌به‌سال سخت‌تر می‌شود اما گچ‌های آهکی دوامش 15، 20 سال بیشتر نیست و بعد از بین میرود و می‌ریزد. دانستن این موارد کمک زیادی به استحکام و دوام بنا می‌کند.
مطیفی فرد که در سال 1390 درجه دکترای هنری دریافت کرده است در کنار فعالیت‌های هنری حرفه‌ای خود در بناهای مختلف کشور و خارج از کشور به تدریس نیز مشغول است. دانشجویان دانشگاه معماری و دانشگاه سوره تهران از دانش استاد بهره می‌برند. هرچند که او از وضعیت تدریس هنر گچ‌بری در دانشگاه راضی نیست. «دانشجویان به هنر گچ‌بری علاقه دارند، به‌ویژه خانم‌ها. همه مهندس هستند و بعضی روی چوب بست هم می‌روند اما کار عملی چندانی در دانشگاه انجام نداده‌اند تا فوتوفن هنر گچ‌بری و بسیاری از هنرهای مرتبط با معماری سنتی را بیاموزند. آموزش و کار باید در کنار هم باشد تا در زمان فعالیت به اشتباهات خود پی‌برد و یاد گرفت. حتی استادانی هستند که خودشان هنوز شناختی از گچ ندارند بنابراین چطور می‌توانند به دانشجو بیاموزند. نکته دیگر در مورد دانشگاه این است که این تعداد دانشجو به نسبت گسترده‌شدن جامعه و افزایش ساخت‌و‌سازها محدود است اما امیدوارم که این دانشجویان در آینده صاحب‌امتیاز و شرکت شوند و بتوانند از اساتید اهل‌فن در طرح‌هایشان استفاده کنند و از ایده‌های گچ‌بری سنتی در بناهایی که می‌سازند یا بازسازی می‌کنند، بهره بگیرند.»
این هنرمند، علاوه بر اصفهان بیشتر در استان‌های دیگر و نیز در خارج از کشور فعالیت کرده‌است. ازجمله کارهای او در اصفهان، سرای بدیع، ساختمان قائمیه و خانه‌های قدیمی مختلف است. در کاشان نیز به مرمت و بازسازی در بسیاری از بناهای تاریخی و خانه‌های قدیمی مثل خانه طباطبایی‌ها، خانه عباسی، خانه عامری، خانه آل‌یاسین و خانه حقانی پرداخته است. مرمت در محراب الجایتوی مسجد جامع تبریز، بقعه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، مرمت در موزه‌های فرانسه، اتریش، سن‌پطرزبورگ و کلیساهای مختلف در نقاط مختلف دنیا ازجمله کارهای او هستند.
او در حال حاضر مشغول کار گچ‌بری و آیینه‌کاری در مسجد امامزاده سید نظام‌الدین بابل است؛ امامزاده‌ای که نیم کیلومتر در جنگل میرود، در منطقه‌ای به نام گلوگاه. حمام شهبازخان متعلق به دوره صفوی، حمام حسن‌خان متعلق به دوره قاجار در کرمانشاه و نیز فعالیت در چند خانه تاریخی و امامزاده در تهران از فعالیت این روزهای استاد است.
مطیفی فرد، یادداشت‌هایی را که از آموخته‌هایش در کودکی تا امروز برداشته در سه‌جلد کتاب منتشر کرده‌است. جلد اول، «تکنولوژی گچکاری و گچ‌بری» نام دارد و جلد دوم «گچ‌بری، احیای هنرهای از یاد رفته». جلد سوم نیز به موضوع مرمت می‌پردازد.
او راضی از اینکه عمرش را در هنر گچ‌بری و دیگر هنرهای مرتبط با معماری سنتی این خاک صرف کرده، متأسف است که گرایش به سمت معماری مدرن آن‌قدر زیاد شده که هنرهایی مثل گچ‌بری بسیار کم در ساخت‌و‌سازهای امروزی استفاده می‌شود. البته مطیفی‌فرد می‌داند که بخشی از این مسئله به‌خاطر مشکلات اقتصادی و کاهش توان مالی مردم است اما این‌همه قصه نیست و عوامل دیگر ازجمله نشناختن و اشراف نداشتن مهندسین و معماران ما به هنرهای سنتی بخش قابل‌توجهی از ماجراست که این هنرمند به آن اشاره می‌کند. او دوباره تأکید می‌کند که نباید هنرهایی مثل گچ‌بری بعد از او و معدود استادان دیگر فراموش شود و این هنر اصیل معماری تنها در خاطره‌ها بماند.
