آواز خواجو خاموش نمی‌شود

آوازخوانی کنار زاینده رود و به ویژه در میان دهانه‌های پل‌های تاریخی قدمتی طولانی دارد و بخشی از فرهنگ و هویت مردم اصفهان است. مردم اصفهان که به صدای خوش معروف هستند سالیان سال است کنار زاینده‌رود می‌خوانند و به همین دلیل است که هر زمان از میان پل‌های تاریخی اصفهان بگذرید فردی را می‌ینید که در حال زمزمه قطعه و آهنگی است و یا جمعی را می‌بینید که به دور فردی گرد آمده‌اند و همراه با او قطعه آهنگی را همخوانی می‌کنند. از استاد تاج اصفهانی گرفته تا علیرضا افتخاری همگی در کنار زاینده‌رود خوانده‌اند و آوازخوانی کنار زاینده رود و زیر پل خواجو بخش مهمی از هویت فرهنگی و هنری اصفهانی هاست. اما این رسم دیرینه همواره با حاشیه‌هایی همراه بوده است از برخودر‌های انتظامی گرفته تا شایعه ممنوعیت آوازخوانی که همگی این رسم مهم موسیقی و میراث ناملموس اصفهان را نشانه گرفته‌اند و امروز در حالی که زاینده رود تنها برای ده روز جاری است و حنجره‌ها برای خواندن آواز زیر پل خواجو کوک است، خبری مبنی بر ممنوعیت آوازخوانی زیر پل خواجو، کام مردم هنردوست اصفهان را تلخ کرده است.
بهمن بابازاده خبرنگار موسیقی اولین نفری بود که خبری مبنی بر ممنوعیت آوازخوانی زیر پل خواجو را در توییتی اعلام کرد، او در توییتی نوشت: «به دستور اداره اماکن و میراث فرهنگی، آوازخوانی زیر پُل خواجو در اصفهان ممنوع شد. »
توییتی که پس از آن توسط صفحه توییتری دیگری با نام فلات ایران با همین محتوا منشتر شد و با واکنش‌های بسیاری روبه رو شد. مهدی ستوده فعال رسانه‌ای اولین فردی بود که در توییتر به این خبر واکنش نشان داد و در پاسخ به بهمن بابازاده نوشت: با پیگیری به عمل آمده از معاونت اجتماعی نیروی انتظامی استان اصفهان و روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان چنین خبری صحت ندارد. لطفاً خبر‌ها را با منبع موثق انتشار دهید.
حواشی آوازخوانی زیر پل خواجو اصفهان و واکنش‌های منفی و نگرانی‌ها تا حدی پیش رفت که حسن میثمی مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی نیز به این خبر واکنش نشان داد و در توییتی نوشت: از طرف میراث فرهنگی اصفهان هیچ ممنوعیتی ایجاد نشده و پلیس اماکن هم اعلام کرد که ممنوعیتی وجود نداشته و ندارد.

هم چنین پیگیری‌های اصفهان امروز نیز نشان می‌دهد که ممنوعیتی درباره خواندن آواز زیر پل خواجو ایجاد نشده و این موضوع به طور رسمی توسط هیچ یک از مسئولان انتظامی اصفهان تأیید نشده است.
خواندن آواز زیر پل خواجو را باید یکی از پرحاشیه‌ترین و پرچالش‌ترین رسوم فرهنگی و مردمی اصفهان نامید چرا که یک طرف نیروی انتظامی و پلیس اماکن قرار دارد که تلویحاً و نه به صورت مستقیم نشان داده که موافق تجمع‌های آوازخوانی زیر پل خواجو به دلیل مسائل امنیتی پیش آمده برای شهروندان(به طور مثال سرقت از تماشاگران و ایجاد ناامنی) نیست و از طرف دیگر مردم و هنرمندان قرار دارند که آوازخوانی زیر پل خواجو و در کنار زاینده رود جاری را بخشی از فرهنگ و آداب و رسوم مردم اصفهان می‌دانند و زمینه ساز آشنایی مردم با موسیقی و آواز اصیل ایرانی عنوان می‌کنند و از طرف دیگر همگی معتقدند که آواز خوانی زیر پل خواجو بخشی از هویت فرهنگی و جاذبه گردشگری ویژه اصفهان است که با هیچ موضوع دیگری مغایرت ندارد.
می‌گویند آن زمان که شاه عباس صفوی، پل خواجو را بنا نهاد، این مکان محل برگزاری جشن‌ها و رسومِ مختلف بوده و آوازخوانی همواره بخش جدایی‌ناپذیر پل خواجوی اصفهان است، معماری پل خواجو به گونه‌ای است که انعکاس صدا در آن بسیار خوب است و این انعکاس در کنار موسیقی بی‌نظیر صدای جریان آب این پل را به بهترین مکان برای آوازخوانی تبدیل کرده است.
آوازخوانی زیر پل خواجو رسمی است که تاریخ آغازش مشخص نیست اما با نام برزگانی همچون«جلال‌الدین تاج اصفهانی» گره خورده است. روایت‌ها از زندگی این استاد بی‌تکرار موسیقی چنین است که استاد تاج اصفهانی گاهی به بیشه‌های کنار زاینده‌رود و پل خواجو می‌رفته و آواز سر می‌داده، تا آن‌که مردم دوست‌دارموسیقی به گردش حلقه میزدند و گاه آن‌چنان می‌خوانده که همه، انگشت حیرت به دهان می‌گرفتند، گفته می‌شود او در این آواز خوانی‌ها اغلب تنها نبوده و یارانی دیگر چون اسماعیل ادیب خوانساری، سید قاضی عسگر، ملاحسین موسیقی و سیدصادق شهاب نیز او را همراهی می‌کردند و آواز می‌خواندند.
آوازخوانی زیر پل خواجو و در کنار زاینده رود رسمی کهن و اصیل در اصفهان است که هیچ کس نمی‌تواند مانع آن شده و برایش ممنوعیتی ایجاد کند. موسیقی در شهر اصفهان به فضا‌های مردمی و اصیلی همچون پل خواجو نیازمند است و مانند زاینده رود نیاز دارد که همیشه در شهر هنردوست اصفهان جاری باشد. موسیقی و آواز مانند زاینده رود، شریان حیاتی اصفهان هستند و قطع این شریان حیاتی مساوی است با مرگ اصفهان و فرهنگ اصیل این شهر پرآوازه و بی‌نظیر در جهان.