اکوسیستم کارآفرینی در انتظار حمایت شهرداری

ماجرا روی کاغذ این است: سال 1397 هاب اصفهان طی قراردادی 3 ساله با شهرداری، در طبقه پنجم ساختمان ارگ جهان‌نما ساکن می‌شود و کسب‌وکار خود را راه‌اندازی می‌کند. اکنون از پایان قرارداد مذکور یک سال هم گذشته است و شهرداری بنا دارد در این مکان پروژه رصدخانه شهر را اجرا کند و هاب که طبق قانون عملا قراردادی ندارد باید محل را تخلیه کند.

تا اینجا از نظر حقوقی اگر به ماجرا نگاه کنیم همه‌چیز به نفع صاحب‌خانه است اما اتفاقات معمولا روی کاغذ پیش نمی‌روند و نمی‌توان با خواندن این سه چهار خط توضیحات کلی به عمق ماجرا رسید.

هاب اصفهان در سال 1397 طبق قراردادی با شهرداری در طبقه پنجم ساختمان ارگ جهان‌نما ساکن شد. در سال نخست یک میلیارد تومان هزینه صرف کرد تا زیرساخت‌های لازم از سرمایش و گرمایش گرفته تا فیبر نوری و کابل‌کشی و غیره در آن ایجاد شود و این محل تازه بتواند به فضایی برای استفاده تبدیل شود؛ اما در ادامه با کرونای جهان‌شمول مواجه شد و ناچار مسیر دیگری از سبک فعالیت مانند دورکاری و فری لنسری را در پیش گرفت تا بتواند نهال نوپایش سر پا نگه دارد. این وضعیت بغرنج تا پایان قرارداد همچنان ادامه داشت که تصمیم دولت بر تمدید قراردادها در دوران کرونایی روزنه امیدی در دل صاحبان این کسب‌وکار روشن کرد اما و باز اما که مسائل اخیر کشور و محدودیت سراسری اینترنت سد دیگری در مسیر رشد و شکوفایی آن شد. بااین‌وجود هاب اصفهان امروز که توانسته در مقابل مشکلات مختلفی که داشت، آبدیده شود و تازه رنگ رونق بر دل کسب‌وکارش افتاده است باید از سد مرحله آخر عبور کند و در اینجا منظور تخلیه محل و تحویل آن به موجری است که در این دوره از مدیریت شهری تأکید زیادی بر حمایت از کسب‌وکارهای دانش‌بنیان و کارآفرینان جوان داشته است.

بنابراین ماجرا کمی پیچیده شده است و درحالی‌که هاب در آخرین مکاتباتش از شهرداری درخواست کرده که اجازه دهد با تمدید قرارداد این محل فرصتی بیشتری برای فعالیت این مجموعه دانش‌بنیان، شتاب‌دهنده و کارآفرین در نظر بگیرد اما استقرار رصدخانه شهری در این ساختمان نسبتا حاضر و آماده از لحاظ امکانات زیرساختی، به‌نوعی سمبه قوی‌تری دارد.

درخواست حمایت شهرداری از کارآفرینان

واکنش‌های مختلف به تعطیلی هاب اصفهان در فضای مجازی نصفه و نیمه این روزها گسترش قابل‌توجهی داشته است اما مدیرعامل این هاب در تشریح بهتر این وضعیت به خبرنگار اصفهان امروز توضیح داد: در شرایطی که عدم ثبات اقتصادی امروز کسب‌وکارهای اینترنتی و کارآفرینی را تهدید می‌کند، با تخلیه این محل و دغدغه پیدا کردن مکان جدید قطعا آسیب زیادی متوجه اعضای فعال در این هاب می‌شود که در موازات آن باید برقراری ارتباطات جدید و تبلیغات برای معرفی خود را دوباره از سر بگیرند.

مهران کرمی افزود: درخواست ما از شهرداری که املاک زیادی در شهر دارد این است که اجازه دهد هاب با تمدید قرارداد اجاره این محل به قیمت کارشناسی شده روز بتواند به فعالیت خود ادامه دهد و برای اسکان رصدخانه از اماکن دیگری که فعال نبوده یا کاربری خاصی ندارند استفاده شود.

او بیان داشت: در مدتی که از فعالیتمان می‌گذرد با عبور از مشکلات و سختی‌های مختلف تازه توانسته‌ایم فضای پویا و فعالی را ایجاد کنیم و در سایه تبلیغات گسترده‌ای که برای آن هزینه زیادی صرف شد و با استفاده از فرصت رفت‌وآمد روزانه 150 نفر در ساختمان ارگ جهان‌نما به‌نوعی خود را معرفی کنیم. در واقع حدود 200 نفر افراد فعال در هاب اصطلاحا تازه در این مکان جا افتاده‌اند که با تخلیه آن باید تمام این مسیر را از نو بپیمایند آن‌هم در شرایطی که تعداد زیادی از آنها کارآفرینان نوپایی هستند که امکان اجاره دفتر محل کار مجزا برایشان ناممکن یا بسیار دشوار است.

کرمی تصریح کرد: در سالی که بر حمایت از دانش‌بنیان‌ها تأکید زیادی شده است ما از شهرداری درخواست داریم با تمدید قرارداد اجاره، ما را همراهی و حمایت کند؛ اما در طول این مدت نه تنها مدیریت شهری و مدیران مختلفش تغییر کردند بلکه سرمایه‌گذاران ما در دانشگاه اصفهان، دانشگاه صنعتی و شهرک علمی و تحقیقاتی نیز عوض‌شده و مدیران جدید شناخت و حمایت کمتری از وضعیت این هاب دارند که زیر نظر شرکت همراه اول به‌جز اصفهان در دو کلان‌شهر تهران، شیراز راه‌اندازی شده است.

طرح پیشنهاد تعامل هاب با شهرداری

اکنون هاب که از زمان پایان قراردادش ماه‌ها می‌گذرد نه تنها مشمول تخلیه محل بلکه ملزوم به پرداخت جریمه روزانه نیز شده است که خود این امر در مکاتباتشان با شهرداری مورد درخواست بررسی قرار دارد؛ اما با رسانه‌ای شدن خبر تعطیلی یا تخلیه هاب اصفهان در فضای مجازی و به دنبال مکاتبات مذکور، اعضای شورای شهر اصفهان با اعضای هاب جلسه‌ای گذاشتند؛ از جمله این اعضا مصطفی نباتی نژاد است که رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر بوده و ضمن اینکه از حامیان دانش‌بنیان‌ها و کارآفرینان جوان شهر به شمار می‌رود، سال‌ها پیش نیز از اعضای پروژه رصدخانه شهر نیز بوده است.

او در گفتگو با خبرنگار اصفهان امروز در مورد آخرین وضعیت این مسئله بیان داشت: تا زمانی که مسئول پروژه رصدخانه شهری بودم بنابراین بود که این رصدخانه در دانشگاه اصفهان بنا شود اما هم‌زمان با تغییر مدیریت شهری و علی‌رغم اینکه شهرداری هزینه‌هایی برای استقرار آن صرف کرده بود اما مورد موافقت دانشگاه قرار نگرفت؛ بنابراین شهرداری به این نتیجه رسید که در املاک خود جایی برای آن پیدا کند. در ادامه پس از کارشناسی مکان‌های موجود و امتیازبندی آنها، بخشی از محل استقرار هاب که قراردادش نیز یک سال پیش با شهرداری به پایان رسیده بود، در نظر گرفته شد.او تصریح کرد: رصدخانه که خود از پروژه‌های مهم و تأثیرگذار شهر به شمار می‌رود و مأموریت آن به نفع اکوسیستم شهر است نیز به‌نوعی ماهیت استارتاپی و دانش‌بنیان و البته مشارکتی دارد؛ بنابراین پس از جلسه اخیر با مجموعه‌ هاب اصفهان، با شهردار هم گفتگو کردیم تا در نهایت به جمع‌بندی و تعامل با هاب اصفهان برسیم.

نباتی نژاد افزود: در شرایطی که اولویت خود هاب توسعه شتاب‌دهنده‌هاست، شهرداری به دنبال ایجاد فضایی است که آزادکارهای فعال در هاب پس از این بتوانند از ظرفیت‌های دیگر زیر شهرداری برای استقرار کسب‌وکار خود استفاده کنند و در این راستا مصوباتی داشته‌ایم که طی آن تعرفه بهایی برای فضاهای اشتراکی سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری مشخص شده است که مکان‌هایی با این موضوع در اختیار متقاضیان قرار دهد.

او بیان داشت: در مورد مسئله هاب پیشنهاد توسعه بنایی نیز وجود داشته و هزینه ایجاد زیرساخت‌ها را نیز می‌تواند با تعامل دوطرفه تأمین کرد اما در صورت عدم تمایل مدیریت هاب به استفاده از پیشنهادهای شهرداری، همان‌طور که گفته شد از آزادکارهای فعال در این محل حمایت‌هایی خواهد داشت.

نباتی نژاد با بیان اینکه رصدخانه شهر امکان گذر از شهودی محوری به داده محوری را برای سازمان‌های دولتی و خصوصی شهر فراهم کرده و پروژه مهم و تأثیرگذار برای شهر به شمار می‌رود، گفت: در ساخت فضا برای این پروژه باید از مکانی با ویژگی‌های خاص و زیرساخت‌های ویژه استفاده شود و امکان ایجاد آن در هر فضایی مقدور نیست به همین دلیل از میان 8-9 ملک موجود در شهر این فضا بیشترین امتیاز لازم را کسب کرد.

او تأکید کرد: هاب اصفهان یک شرکت خصوصی است که مسئولیت اجتماعی نیز دارد که شهرداری نیز پیشنهادهایی در مسیر تعامل هرچه بیشتر به آنها می‌دهد اما در صورت عدم تمایل به پذیرش آن همان‌طور که اشاره شد از آزادکارهای فعال در آن تا جای ممکن حمایت می‌شود به‌گونه‌ای که کمترین خلل ممکن به کسب‌وکارشان وارد شود.

این نخستین شماره از پرونده هاب اصفهان در روزنامه اصفهان امروز است اما در واقع می‌توان آن را از بعد بزرگ‌تری نگاه کنیم و در روند آنچه بر سر این مجموعه کارآفرین و دانش‌بنیان اصفهان می‌آید عملکرد شهرداری را در حمایت از این مجموعه‌ها بسنجیم؛ موضوعی که از ابتدای سال گذشته و در مدیریت شهری دوره ششم تأکید زیادی بر آن شده است.