از همدردی شوپنهاور تا گفتگوی موسولینی

- «هنر همدردی» نوشته آرتور شوپنهاور، ترجمه علی عبداللهی، نشر مرکز

این کتاب به گفته ناشر آن افزون بر تمرکز بر مفهوم همدردی و تبیین آن، موزاییک موضوعی بی‌نظیری است از شناخت مفاهیم مشابهی چون دلسوزی، همدلی، شفقت، مهرورزی، عدالت، خیرخواهی، توانایی عشق‌ورزی و نسبت آن با قوه تخیل آدمی. استدلال‌های کتاب نه فقط در جهت تأیید مفاهیم یادشده قوام می‌یابند، بلکه نویسنده تقابل‌های آن، نظیر بی‌رحمی، سنگدلی، بی‌عدالتی، بی‌انصافی، ستمگری، زورورزی، حیله‌گری، دروغ و... را برمی‌رسد و علل و حتی تفاوت آن در اطلاق بیرونی و انگیزه‌های بروز آن را از نظر دور نمی‌دارد. این فیلسوف کانتی، نه فقط خاستگاه همدردی را فراتر از عقل محاسبه‌گر و تکلیف و وظیفه، و حتی اراده آزاد می‌داند، بلکه ضمن واکاوی شالوده اخلاق و کردارهای اخلاقی، افزون بر فراروی از کانت، سنگ بنای علوم جدید در بررسی سرچشمه انگیزه‌های انسان را نیز پی می‌ریزد. و باریک نگری‌هایش در موضوع همدردی و اراده آزاد، آغازگاه درخشانی است بر دستاوردهای بعدی در عرصه‌ی علوم طبیعی و عصب‌شناسی (نوروساینس) در سده بیستم و بیست‌ویکم، که امروزه مسیری متفاوت از اخلاق کانتی دارد.

- «شهر بادخیز» نوشته موسی ولد ابنو، ترجمه فریبا حزباوی، نشر مروارید

این رمان که اتحادیه نویسندگان عرب آن را به‌عنوان یکی از صد رمان برتر جهان عرب انتخاب کرده است فرهنگ، تمدن، طبیعت، موسیقی و تاریخ کشور موریتانی را به خواننده معرفی می‌کند.

نویسنده که از شخصیت‌های علمی و نویسندگان برجسته کشور موریتانی است رمان‌هایش را ابتدا به زبان فرانسوی می‌نویسد و سپس خودش آنها را به عربی ترجمه می‌کند. از او دو رمان به نام‌های «لمور غیرممکن» (۱۹۹۰) و «برزخ» (۱۹۹۴) به زبان فرانسه منتشر شده که او بعد به نام‌های الحب المستحیل و مدینه الریاح آنها را به عربی منتشر کرد.

- «گفتگو با موسولینی» نوشته میل لودویگ ترجمه مهدی تدینی، نشر پارسه

این کتاب مجموعه گفتگوهایی است که امیل لودویگ در سال 1932 با بنیتو موسولینی، رهبر ایتالیای فاشیستی در دوره‌ای که او رهبری و حکومتش را تثبیت کرده و در اوج قدرت است و هنوز نازیسم در آلمان بر سر کار نیامده و موسولینی با هیتلر عهد اخوت نبسته است، انجام داده‌است.

کتاب شامل یک مقدمه و پنج بخش است که عبارتند از: «آموزش یک دولتمرد»، «گفتگوهایی درباره دگردیسی‌ها»، «گفتگوهایی درباره مسائل قدرت»، «گفتگوهایی درباره محدوده‌های قدرت» و «گفتگو درباره نبوغ و شخصیت».

در بخشی از مقدمه کتاب نویسنده درباره حال‌وهوا و ماهیت گفتگویی از نوع آنچه با موسولینی انجام داده و ترفندهایی که باید حین این گفتگو می‌زده و احساس و درک و برداشت خود از این گفتگو می‌نویسد: «این گفتگوها هر قدر هم که ماهیتی سیاسی، تاریخی و اخلاقی داشته باشد، درنهایت همواره صرفاً گفتگوهایی روان‌شناختی است و آنجایی هم که برخی پرسش‌های واقعی مطرح و پاسخ داده می‌شود، مقصود پنهان همواره چیزی جز این نبوده است که شخصیت‌شناسی این مرد تکمیل شود. تلاش برای صید هیجان در این گفتگوها بیهوده است. آرامش عمیق این مرد و این اتاق به گفتگوی ما آهنگی تیره و جدیتی شدید می‌بخشید. کسی که می‌خواهد عمق دریا را بسنجد، باید پیش یا پس از طوفان از سطحی بی‌موج این کار را انجام دهد. عدم وابستگی من و مدارای طرف مقابل آزادی کلام کاملی به من می‌داد و اتفاقاً به همین دلیل احتیاطی ظریف می‌طلبید. در این میان باید این شیر نیرومند اما عصبی را همواره سرحال نگه می‌داشتم؛ حتی یک لحظه نباید حوصله‌اش سر می‌رفت. همچنین در مواجهه با پرسش‌های دردسرساز باید به بیراهه‌های تاریخی می‌زدم، لحنی نظری می‌گرفتم و به او واگذار می‌کردم که آیا او می‌خواست در مسئله پیشروی کند یا نه. ضمن اینکه اگر می‌خواستم برنامه‌ام را در زمانی کوتاه به انجام برسانم، باید با سرعت 150 کیلومتر در ساعت می‌راندم. باید اعتراف کنم، این فشار مداوم که باید آنچه را می‌شنیدم بی‌درنگ به زبان خودم ترجمه می‌کردم، بسیار خسته‌ام می‌کرد و امید اندکی دارم که موسولینی هم کمی خسته می‌شده‌است. من مثل یک شکارچی به خانه می‌آمدم که تیرهای بسیاری شلیک کرده‌است، اما تازه وقتی شکارهایش را کنار هم می‌چیند می‌فهمد چند تیرش به هدف خورده است.»