گردشگری لالههای واژگون استان اصفهان در گروی حفاظت و فرهنگسازی
درحالیکه هرسال شاهد نابودی، تخریب و چیدن لالههای واژگون توسط برخی گردشگران و سودجویان بودهایم امسال شورای تأمین شهرستانهای فریدن و خوانسار تصمیم گرفته برای حفاظت از انقراض این گونه مهم و خاص، مسیر دسترسی به دشت لالههای واژگون را ممنوع کند.
گردشگری لالههای واژگون استان اصفهان در گروی حفاظت و فرهنگسازی
اردیبهشت، بهشت استان اصفهان است و طبیعت زیباترین تصاویرش را به نمایش میگذارد. دشت لالههای واژگون زیباترین و دیدنیترین جاذبههای گردشگری است که هدیه زاگرس به ایران بوده و ۱۴ یا ۱۵ گونه لاله واژگون، در ایران شناسایی شده است و استان اصفهان شانس این را دارد که در اردیبهشت میزبان این زیبایی باشد که فرصتی ویژه برای جذب گردشگر داخلی و خارجی در استان اصفهان محسوب میشود. اما به شرطی که نگرانی از بابت تخریب آن از بین برود. چند سالی است که حامیان و فعالان محیطزیست خطر نابودی لالههای واژگون در غرب اصفهان را که به دلیل عدم نظارت بر گردشگران و بازدیدکنندگان از دشتها و زیستگاههای این راسته نایاب از سوسنسانان است، گوشزد کردهاند تا درحالیکه هرسال شاهد نابودی، تخریب و چیدن لالههای واژگون توسط برخی گردشگران و سودجویان بودهایم امسال شورای تأمین شهرستانهای فریدن و خوانسار تصمیم گرفته برای حفاظت از انقراض این گونه مهم و خاص، مسیر دسترسی به دشت لالههای واژگون در روستای دره بید فریدن و منطقه گلستان کوه خوانسار را مسدود کرده و ورود هر گونه وسیله نقلیه و گردشگر همچنین دام به این منطقه را ممنوع کند.
ممنوعیتی که در راستای حفظ این گونه در خطر انقراض و مراقبت از آنهاست. این در حالی است که لالههای واژگون فرصت گردشگری ویژهای برای مناطق غربی استان اصفهان است و میتواند اقتصاد این مناطق را به کمک گردشگری پویاتر کند اما بیمهری و بی مراعاتی برخی از گردشگران چند سالی است که تا حدی پیش رفته که شهرستانهای خوانسار و فریدن عطای توسعه گردشگری را به لقایش بخشیدهاند.
این ممنوعیت علاج کوتاهمدتی برای مقابله با چیدن و تخریب لالههای واژگون است و جای حفاظت، نظارت دقیق و فرهنگسازی را نمیگیرد. درباره حفاظت از لالههای واژگون در ایران انتقادات بسیاری وجود دارد جریمه آسیب، تخریب و چیدن لالههای واژگون بسیار اندک بوده و بازدارنده نیست و دستگاههای نظارتی هیچ برنامهای برای حفاظت ازاینگونههای مهم و باارزش ندارند از طرفی نظارت درستی در دشتها و زیستگاههای لالههای واژگون انجام نمیشود و تنها به چند ایستگاه بازرسی ورودی بسنده میشود، درحالیکه این مناطق نیازمند نظارت دقیقتر بر گردشگران و بازدیدکنندگان هستند. نمونه موفق نظارت و حفاظت از لالههای واژگون و در کنار آن توسعه گردشگری را میتوان در کشور همسایهمان ترکیه و شهر وان بیابیم جایی که جریمه کندن و یا تخریب لالههای واژگون 109 هزار دلار تعیین شده و برنامههای ویژهای برای حفاظت ازاینگونه نایاب و زیبا وجود دارد تا گردشگران در کنار بازدید و بهرهمندشدن از زیبایی لالههای واژگون، آسیب و تخریبی به اینگونههای در خطر انقراض وارد نکنند و بدین صورت چرخه گردشگری نیز حفظ شده و در سالهای بعد گردشگران بیشتری از سراسر جهان برای تماشای این لالهها به ترکیه سفر کنند. درست برخلاف کشورمان که بازگشایی دشتهای لالههای واژگون بدون برنامه حفاظتی و نظارتی به روی گردشگران سبب شده تا امسال بهطورکلی حضور گردشگر در این مناطق ممنوع شود.
درباره حفاظت از لالههای واژگون نوشتیم اما باید به نقش مهم فرهنگسازی و آموزش نیز اشاره کنیم که با وجود جریمهها، نظارت و حفاظت بازهم هیچچیز جای آموزش و فرهنگسازی در آموزشوپرورش و رسانهها را نمیگیرد. درحالیکه اقدامات حفاظتی برای نجات و حفظ لالههای واژگون از خطر انقراض کافی نیست اما هیچ اقدامی برای فرهنگسازی و آموزش نهتنها برای حفاظت از لالههای واژگون که برای هیچ یک از میراث و جاذبههای طبیعی کشورمان انجام نشده است. غرب اصفهان در حالی امسال مسیر گردشگران را برای تماشای لالههای واژگون مسدود و ممنوع میکند که در صورتی که اقدامات ذکر شده و در رأس آن فرهنگسازی و آموزش (بهویژه به سنین کودک و نوجوان) انجام نشود این ممنوعیت سالیان سال ادامه خواهد داشت. ممنوعیتی که نه به نفع گردشگر است و نه به سود گردشگری و توسعه آن.