تنها قنات دوطبقه جهان در اردستان را دریابید

وضعیت آثار ارزشمند تاریخی و میراث‌فرهنگی در شهرهای استان اصفهان مطلوب نیست هرچند در شهر اصفهان نیز چنگی به دل نمی‌زند اما شهرهای دیگر استان از دید رسانه‌ها و افکار عمومی دور هستند و همین دلیلی می‌شود تا میراث ارزشمندی همچون قنات دوطبقه مون اردستان این گونه با خطر مواجه شود. قنات «مون» یک قنات دوطبقه است که در هر طبقه آن آبی مستقل جریان دارد به‌گونه‌ای که آب هیچ‌یک به دیگری نفوذ نمی‌کند. این قنات در اردستان اصفهان تنها نمونه قنات دوطبقه موجود در جهان است که به‌عنوان عجیب‌ترین قنات جهان شناخته می‌شود این قنات در تاریخ ۲۶ تیرماه ۱۳۹۵ به ثبت جهانی نیز رسیده است اما خبرهای خوبی از این قنات بی‌همتا به گوش نمی‌رسد. صدور پروانه ساختمانی در حریم قنات «مون» این اثر بزرگ تاریخی را در آستانه نابودی قرار داده و دلسوزان میراث‌فرهنگی را نگران کرده است. گفته می‌شود اگر این پروانه ساختمانی توسط دستگاه‌های ذی‌ربط ابطال نشود و ساخت‌وساز در حریم این قنات انجام شود تا چند سال دیگر از این اثر ارزشمند چیزی باقی نخواهد ماند.

این قنات، چهار کیلومتر طول دارد و عمق مادر چاه آن به ۳۰ متر می‌رسد و علاوه بر اهمیت تاریخی و میراثی برای زندگی مردم اردستان نیز بااهمیت است. مشخص نیست شهرداری اردستان با چه اختیارات قانونی زمینی که در حریم این قنات است را به مزایده گذاشته و برای ملک واقع در حریم قنات پروانه ساخت‌وساز صادر کرده است. اگر این بنا ساخته شود کوره قنات دچار ریزش شده و به‌طورکلی تخریب می‌شود و علاوه بر نابودی کامل یک میراث جهانی، وضعیت آب در اردستان نیز با چالش‌های بسیاری مواجه خواهد شد. فرماندار اردستان پس از ابراز نگرانی‌ها درباره این قنات دوطبقه اعلام کرده که موضوع رسیدگی به ساخت‌وساز در حریم قنات ۲ طبقه کاری حقوقی است و روی آن حکم قضایی صادر شده، دادگاه تجدیدنظر حکم بدوی را شکسته و به دادگاه برگشت داده است و دلسوزان میراث‌فرهنگی و تاریخی اردستان امیدوارند که این پروانه ساخت‌وساز باطل شود. شهرداری زمینی در حریم این قنات را از طریق مزایده به بخش خصوصی واگذار کرده و اکنون بخش خصوصی ساخت‌وساز را در پنج‌متری این قنات از اردیبهشت‌ماه آغاز کرده و حتی تابلوی قنات را نیز را برداشته است و اکنون این ساخت‌وساز با شکایت‌ها و پیگیری‌های انجام شده متوقف شده است تا رأی نهایی دادگاه صادر شود. دلسوزان میراث تاریخی اردستان امیدوارند که این رای شهرداری را محکوم کرده و حریم قنات را حفظ کند.

قنات «مون» در حالی به دلیل تخلف شهرداری اردستان به صدر اخبار آمده که وضعیت سایر بناهای تاریخی این شهرستان نیز چندان مطلوب نیست، با سر زدن به مسجد جامع اردستان که یکی از میراث‌های تاریخی مهم این شهر و ایران است با بلندگوهای بزرگ، آسیب به بنا و مراسم‌های ترحیمی که هر هفته در این بنای تاریخی برگزار می‌شود مواجه می شوید، میراث‌فرهنگی اردستان برای بازدید از قنات دوطبقه «مون» برنامه خاصی ندارد و اکثر اوقات کسی پاسخگوی بازدیدکنندگان این بنا نیست و خانه ها و بافت تاریخی شهر به حال خود رها شده‌اند. این در حالی است که اردستان از جمله شهرهایی است که استعدادهای خاص بسیاری برای توسعه گردشگری و بناهایی با قدمت بیش از هزار سال دارد اما با بی‌تفاوتی روبه‌رو و شده است .در همسایگی این شهر، زواره با عزم مردمی چند سالی است که توانسته از اکثر ظرفیت‌های تاریخی و جغرافیایی خود برای جذب گردشگر استفاده کند و اردستان باوجود ظرفیت‌های بیشتر و مهم تر تاریخی و فرهنگی نتوانسته از این همه ظرفیت‌های جهانی استفاده کرده و چرخ اقتصاد گردشگری خود را به گردش در آورد.