چراغ خاموش مدیریت بودجه در عدالت آموزشی
مسئله كمبود معلم در استان اصفهان و نيز سراسر کشور، يكي از معضلات بزرگ سازمان آموزش‌وپرورش در مدت‌های مدید است که امروز به میزان زیادی خود را نشان داده است
مسئله كمبود معلم در استان اصفهان و نيز سراسر کشور، يكي از معضلات بزرگ سازمان آموزش‌وپرورش در مدت‌های مدید است که امروز به میزان زیادی خود را نشان داده است؛ تا جایی ه در نشست صمیمانه اخیر وزیر آموزش‌وپرورش با تعدادی از دانش‌آموزان منتخب اصفهان، یکی از مطالباتی بود که مطرح شد، مبنی بر اینکه نظر به وجود چنین کمبود بزرگی، چرا سهمیه پذیرش معلمان افزایش نمی‌یابد؟اگرچه وزیر نسبتا جدید آموزش‌وپرورش که سابقه حدودا 17 سال تدریس در مقاطع دبستان و دبیرستان را داشته و با معضلات موجود در این سیستم چندان غریبه نیست، پاسخ‌هایی مبنی بر جبران کمبود معلم در آینده نزدیک را داده و می‌دهد؛ اما در راستای رعایت عدالت آموزشی که بناست یکی از خروجی‌های آن را در برگزاری امتحانات هماهنگ نهایی پایه دهم و یازدهم در سال جاری مشاهده کنیم، به وضوح درمیابیم که این سیستم دست‌کم در مدارس دولتی با عدم رعایت عدالت آموزشی مواجه است.به‌این‌ترتیب که طبق قانون اساسی و بر اساس بند ۲۲ آن، تأمین آموزش‌وپرورش رایگان برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه از وظایف این سازمان عریض و طویل است.
اما در عمل شاهد بروز این اتفاق در سطح مدارس مختلف جامعه نیستیم و علی‌رغم تأکیدهای مستمر مسئولان مربوطه در ابتدای هر سال تحصیلی مبنی بر اینکه مدارس دولتی حق دریافت هیچ‌گونه هزینه را ندارند، به نوعی دیگر این اتفاق در طول سال رخ می‌دهد چرا که تقریبا همه می‌دانیم اغلب مدارس همواره با مشکلات مالی مختلف مواجه بوده و از خانواده‌ها گرفته تا خیران، بارها با درخواست کمک به مدرسه مواجه می‌شوند.
درصورتی‌که وظیفه تأمین بودجه مدارس دولتی با سازمان آموزش پرورش است و اینجاست که باید بپرسیم بودجه این سازمان کجا می‌رود؟
بررسی‌ها نشان می‌دهد، اعتبارات آموزش‌وپرورش در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ با احتساب اعتبارات ردیف‌های متفرقه انتقال نایافته ۲۳۹ هزار میلیارد تومان تعیین شده است که این میزان نسبت به قانون سال ۱۴۰۱ به میزان ۲۰/۶۵ درصد رشد داشته و ۱۱/۰۵ درصد کل مصارف بودجه عمومی دولت است. این بودجه در بخش‌هایی افزایش و در مواردی نیز کاهش داشته است که قیاس آن اگرچه بی‌ربط نیست ولی ما را از مسیر اصلی این مطلب منحرف می‌سازد.
در واقع اگرچه در نگاه اول و معمولا صحبت از کمبود بودجه تخصیص داده شده به آموزش‌وپرورش سخن می‌رود اما نکته‌ای که معمولا فراموش می‌شود مدیریت بودجه‌هاست. در واقع بعید نیست که بتوان سرنخ کلاف سردرگم معضلات سیستم آموزش‌وپرورش را دست‌کم در مدارس دولتی، از همین قسمت پیدا کرد و بعد سراغ مراحل دیگری رفت که مشکلات عدیده آن به صورت زنجیروار به یکدیگر متصل هستند. اینکه عدالت آموزشی در پایین‌ترین سطح رعایت شود را نمی‌توان تنها با برگزاری امتحانات هماهنگ کشوری و نهایتا تصحیح اوراق امتحانی در استانی دیگر اجرا کرد؛ کما اینکه در همین مورد هم امکان بروز فساد و لابی‌گری دور از ذهن نیست. دانش‌آموزانی که در طول سال تحصیلی طعم عدالت آموزشی را در بخش‌های مختلف، از جمله کمبود معلم، مدارس فرسوده، کلاس‌های کم تعداد، کیفیت پایین امکانات آموزشی و کمک‌آموزشی و موارد مختلف که برخی ریشه در اقتصاد خانواده و تعدادی هم ریشه در مدیریت بودجه آموزش‌وپرورش نمی‌چشند، هرگز نخواهند توانست در مقاطع بالاتر درسی و نیز زندگی فردی و اجتماعی‌شان آن را تجربه کنند. متأسفانه این خانه از پای‌بست ویران است.
