تکذیب شایعه حفاری قطار شهری در زیرمسجد امام(ره)
در ابتدا گمان ما بر وجود یک آبراهه در ضلع شرقی مسجد بود؛ اما پس از شروع کار متوجه وجود شبکهای از معابر آبراهی در زیر مسجد شدیم و تاکنون قسمتی نیز شناسایی شده است. اساسا تصور ما قرارگیری مسجد بر روی شبکهای از معابر زیرزمینی با کاربریهای متفاوت اعم از هدایت آب مادیها به این ناحیه و دفع فاضلاب و... باشد.
اصفهان زیبا: با توجه به اهمیت مباحث باستانشناسی در شهر تاریخی اصفهان، با آقای علمدار علیان مسئول مرکز باستانشناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری استان اصفهان به گفت و گو نشستیم. کشفیات لایههای زیرین مسجد جامع عباسی، حمایت از پروژههای تحقیقاتی و آینده سایتهایی مانند تپه اشرف و مسجد جی از جمله مباحثی بود که وی در این مصاحبه به آنها پاسخ داد. او همچنین در پاسخ به شایعاتی که پیدا شدن تونلهای زیر مسجد جامع عباسی را ناشی از حفاریها برای مترو میداند، این نظر را رد و تاکید کرد که تصمیمات برای منع عبور مترو از نقش جهان، جدی است. دفتر باستانشناسی اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان واقع در خیابان مشتاق سوم است و کلیه پروژههای باستانشناسی در سطح استان زیر نظر این دفتر و با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور برنامهریزی و مدیریت چند پروژه شاخص باعث شد با علمدار علیان، مســـئول این مرکــز به گفت و گو بنشینیم.
آینده دو پروژه «مسجد جی» در مقابل پل شهرستان و «تپه اشرف» را چگونه میبینید؟
تپه اشرف آزاد است و چنانچه برنامه مدونی با اعتبارات لازم تصویب شود میتوان اقدامات مناسبی در آن انجـــام داد. در سال جاری ما درخواست مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان برای آن را دادهایم که چنانچه محقق شود طراحی سایت موزه روی آن آغاز میشود؛ اما مسجد جی روی دو واحد آموزشی در ابتدای خیابان بازارچه قرار دارد و در ابتدا میبایست مدارس مذکور را منتقل کرد و چنین اقدامی به نظر من حمیتی در سطوح بالای استان را میطلبد. در اینجا لازم است بگویم در کاوشهای سال ۶۶ که توسط آقای میرفتاح صورت گرفت مسجد خشتی با ستونهای گرد و کف فرش آجری کشف شد و در گزارش ابتدایی نوشته شده در آن سال نیز منعکس شده است. در کاوشهای ۸۸ تا ۹۱ در تپه اشرف سازه دوران ساسانی، تغییرات آلبویه و افاغنه و سفالهای اشکانی مسجل شده است. منتها مطالعات این مکان باید ادامه داشته باشد تا در مورد کاربریهـــا، قدمت و ساختارهای تپه اشرف به قطعیت برسیم.
در مورد تونلهای کشف شده در مسجد جامع عباسی نیز توضیح دهید.
در ابتدا گمان ما بر وجود یک آبراهه در ضلع شرقی مسجد بود؛ اما پس از شروع کار متوجه وجود شبکهای از معابر آبراهی در زیر مسجد شدیم و تاکنون قسمتی نیز شناسایی شده است. البته موانعی نیز بر سر کار وجود دارد ازجمله تخریبهای صورت گرفته که احتمال ریزش را بالا برده و لولههای فاضلاب که محیط را بهشدت آلوده کرده است. البته شروع کاوش نیز کاملا اتفاقی بود و به دلیل حجم عظیم رطوبت در زیر شبستان قسمت شرقی هدف اجرای ناکش در آن قسمت بود و در حین نصب ناکش سقف یکی از تونلها تخریب و منجر به شناسایی شبکه آبراهه مذکور شد. در حین انجام کار نیز با فضاهای متنوعی مواجه شدهایم و تاکنون با انواع تصرفات و تغییرات طی سنوات گوناگون پس از صفویه مواجهیم. با توجه به اینکه سرویسهای بهداشتی بالای سر پروژه قرار دارد و امکان ریزش وجود دارد، بنابراین با هماهنگی با مسئول پایگاه جهانی میدان نقشجهان درصدد انجام مطالعات GPR در کلیه قسمتهای مسجد جهت یافتن سایر آبراهههایی ازایندست و ادامه شناسایی به شکلی بسیار منسجمتر از وضعیت فعلی است. اساسا تصور ما قرارگیری مسجد بر روی
شبکهای از معابر زیرزمینی با کاربریهای متفاوت اعم از هدایت آب مادیها به این ناحیه و دفع فاضلاب و... باشد.
ولی اکنون وضع پروژه به شکلی است که تل خاک، آجرهای چیده شده و حفره ایجاد شده منظره خوشایندی برای گردشگری اصفهان محسوب نمیشود.
حجم عظیمی از رطوبت در همه جای مسجد به چشم میخورد و باید سریعا این معضل را مرتفع میکردیم، ضمن اینکه مســجد مرتبا در حال استفاده است؛ اما در برنامه ساماندهی پیش بینی شده که این مشکل رفع شود.
پس شما حفاری مترو در زیر مسجد را تکذیب میکنید؟
مطلقا هیچگونه فعالیتی توســط قطار شهری اصفهان در میدان نقشجهان صورت نگرفته است. ما مخالف عبـــور مترو ازاینجا بودیم و مخالفتمان نیز در شورای فنی میراث استان تصویب و در شورای عالی معماری و شهرسازی منعکس شد و مسیر جایگزینی نیز برای آن تعیین شد.