هنر دستان زنان این خانه سبز

صدای گرم و پرشور زن جوان که تبلیغ جوانه‌های خانگی تولید شده‌اش را می‌کند، می‌پیچد در اتاقی که یک سمتش اسفند، بومادران، خاکشیر، شیرین‌بیان، سبزی‌های معطر کوهی و جوانه‌ها روی میز گذاشته‌شده و سمت دیگر در رگال درازی شومیزها و مانتوهای خوش‌رنگ زنانه به گیره‌های لباس آویزان‌شده و یک سمتش هم شلوارهای پارچه‌ای و جین روی میز چیده شده‌اند تا در این دو روز برپایی «نمایشگاه هنرهای دستی، خیاطی و دستاوردهای فرهنگی بانوان» در هفته نخست اسفند، هنر دستان زنان جمعیت مهرپویان سبز اندیشه در محله ارزنان اصفهان در منطقه 14 به نمایش درآیند و فروخته شوند.

فاتحی که حدود پنج سالی است پسرش از کلاس‌های زبان، کتابخوانی و ورزش جمعیت مهرپویان استفاده می‌کند، سال گذشته دوره تولید جوانه‌های خوراکی را گذرانده و حالا تولیداتش را در نمایشگاه عرضه کرده است. در باشگاه هم جوانه‌هایش را می‌فروشد و منبع درآمدی هرچند کوچک برایش ایجاد شده. حالا هم در کلاس عزت‌نفس شرکت می‌کند و راضی است از آموزش‌های مفیدی که مرکز مهرپویان برای او و دیگر زنان محله‌اش فراهم کرده‌است.

نرگس، زن جوان افغانستانی هم که پنج ترم در دوره‌های خیاطی مرکز مهرپویان شرکت کرده و حالا در خانه برای مشتری‌هایش خیاطی می‌کند با دختر کوچکش به تماشای هنر دستان دوستانش آمده.

در دورتادور اتاق بزرگتر ساختمان هم روی میزها سرویس آشپزخانه، عروسک‌های بافتنی، کیف‌های متنوع پارچه‌ای و بافتنی دست‌دوز، بدلیجات و گل‌سر چیده شده و دیوارها هم نمایشگر نقاشی‌های رنگارنگ، لباس‌های بچه‌گانه و کیف‌ها شده‌اند. زنان جوان و میانسال، روی صندلی کنار تولیدات هنری خود و دوستانشان نشسته‌اند و با روی خوش بازدیدکنندگان را به تماشا و خرید دعوت می‌کنند.

هر کجای این خانه که نگاه می‌کنی فقط زنان پرشور، پرانرژی و لبخند به لبی می‌بینی که به گفته بانیان و اداره‌کنندگان جمعیت مهرپویان سبز اندیشه هیچ شباهتی به روزها، ماه‌ها و سال نخست آمدنشان به مرکز ندارند. آن زنان در خود فرورفته از رنج زندگی و آسیب‌های اجتماعی و فرهنگی در این محله کم‌برخوردار حاشیه شهر با شرکت در کلاس‌های مختلف هنری و مهارت‌های زندگی حالا زنان بااعتمادبه‌نفس و مستقلی شده‌اند که تاثیرات این رشد فردی در زندگی خود و خانواده‌ها‌یشان مشهود است.

طاهره نوری، مربی خیاطی، زینب، زن چهارشانه و بلندقدی را که کنارش ایستاده نشان می‌دهد و می‌گوید: «زینب از اولین هنرجویان ماست. حامله بود که اینجا می‌آمد. در همان روزهای اول وقتی روی صحنه رفت تا درباره خودش برایمان بگوید، اشک امانش نمی‌داد که حرف بزند اما حالا زن بااعتمادبه‌نفس و سرزنده‌ای است که خیاط خوبی هم شده و در اینجا کمک مربی است. ما تغییرات زیاد زینب را از ظاهرش گرفته تا رفتار و خلق‌و‌خویش می‌بینیم و همین چیزهاست که به ما برای ادامه کار انگیزه می‌دهد.» زینب می‌خندد و می‌گوید که آن نامه‌ای را که درباره خودش نوشته بود، نگهداشته است.

در اتاق دیگری هم بچه‌های بازدیدکنندگان نگهداری می‌شوند و مربی نقاشی مشغول نقاشی‌کردن صورت بچه‌ها در شکل‌های متنوع است.

شهرزاد ذوفن از موسسان جمعیت مهرپویان سبز اندیشه به برگزاری نمایشگاه اشاره می‌کند و می‌گوید: در این نمایشگاه که هرساله در هفته اول اسفند برگزار می‌شود، دست‌سازه‌های زنان مرکز در رشته‌های خیاطی، دوخت سرویس آشپزخانه، بافتنی، نقاشی روی پارچه، کیف‌دوزی، عروسک‌بافی، سیسمونی‌دوزی و غیره که با کمکِ مربی‌ها تولید شده برای تشویق و ترغیب آنها به تولیدات بیشتر و باکیفیت‌تر به نمایش گذاشته می‌شود، ضمن اینکه درآمدی هم برایشان در شب عید حاصل می‌شود. خانم‌هایی که دوره‌های پیشرفته را می‌گذرانند هم آماده می‌شوند تا کم‌کم وارد بازار کار و تولیدات بازارپسند شوند و ما هم رفته‌رفته برایشان سفارش کار می‌گیریم.

به گفته ذوفن این زنان که در سال‌های ابتدایی برگزاری نمایشگاه هیچ اطلاعی از چگونه برگزارکردن آن نداشتند و اعتمادبه‌نفس و امیدی هم برای فروش کارهایشان در آنها دیده نمی‌شد حالا با حضور در کنار مربی‌ها و کسب مهارت، انگیزه، امید و اعتمادبه‌نفس بیشتری پیدا کرده‌اند و بیشتر یاد گرفته‌اند که چطور برای نمایشگاه آماده شوند، سلیقه مشتری را در نظر بگیرند و کیفیت کارهایشان را افزایش دهند و حالا دیگر خودشان برای برگزاری نمایشگاه پیشنهاد می‌‌دهند. رئیس هیئت مدیره جمعیت مهرپویان امیدوار است که کیفیت کارها آنقدر رشد کند که هنرجویان در بازارچه‌های دیگر هم شرکت کنند و خودشان مستقلاً فعالیت کنند.

اشرف دانشگر، مدیر برگزاری نمایشگاه استقبال از نمایشگاه را با وجود سردی هوا و بارش برف و باران خوب ارزیابی می‌کند و می‌گوید که بسیاری از شرکت‌کنندگان در نمایشگاه سفارش کار داشته‌اند.

در راهروی ورودی ساختمان هم تعدادی کتاب از نویسندگان مشهور برای فروش روی میز چیده شده که از اهمیت مطالعه و برگزاری برنامه‌های کتابخوانی در جمعیت مهرپویان سبز اندیشه حکایت دارد. شاهزاده و گدا، مادر ترزا، مادام کوری، قلعه حیوانات، شازده کوچولو، مهمان مامان و شما که غریبه نیستید برخی از عناوین این کتاب‌ها هستند.

بازدیدکنندگان در حال تماشای نمایشگاه هستند و فضای گرم، پویا و پرانرژی این خانه با زنانی که مسیر رشد و توانمندتر شدن را با حمایت و همراهی بنیانگذاران و اعضای جمعیت مهرپویان سبز اندیشه آغار کرده‌اند و گام‌هایی که هر روز محکم‌تر، آگاه‌تر و چابک‌تر برداشته می‌شوند نمایشگر شعاعی از توسعه محلی و انسانی در این بخش پرآسیب و محروم حاشیه شهر است؛ هدفی که به خوبی در این نوشته که بر کاغذی روی در ورودی اتاق بزرگ ساختمان مهرپویان چسبانده شده، خودنمایی می‌کند: «اینجا یک خیریه نیست؛ مکانی است برای ارتقا و رشد. هدف ما توانمندسازی، ایجاد فرصت و حرکت به سوی فقرزدایی است.»