هوش مصنوعی بازار سهام را متحول کرد
رشد شاخص S&P در سال 2023
گاهی ایدههای کوچک میتوانند به ارزشهای میلیارد دلاری یا حتی تریلیون دلاری تبدیل شوند. شرکتهایی که با وجود آنها، بازار سهام ایالاتمتحده به مهمترین بازار سهام جهان تبدیل شده از مصادیق آن هستند. برای سنجش سلامت و یا عملکرد سهام ایالاتمتحده از شاخصی به نام S&P 500 استفاده میشود که ترکیبی از سهام 500 شرکت برتر ایالاتمتحده است؛ شرکتهایی مانند آمازون، اپل، مایکروسافت، آلفابت و... که در بخشهای متنوعی فعالیت میکنند.
با پیگیری این شاخص میتوان دریافت بزرگترین سهمهای ایالاتمتحده در حال افزایش است یا کاهش. سرمایهگذاران در دو ماه آخر سال 2023 میلادی بهدلیل کاهش تورم، اقتصاد تابآور و چشمانداز کاهشی نرخهای بهره، جذب بازار سهام شدند. ازاینرو شاخص S&P 500 سال 2023 میلادی را با افزایشی بیش از 24 درصدی به پایان رساند. بخش عظیم این دستاورد مدیون «هفت شگفتانگیز» است؛ یعنی شرکتهای اپل، مایکروسافت، آلفابت، آمازون، انویدیا، متا پلتفرمز و تسلا که حدود دوسوم از سود S&P 500 را در سال جاری به خود اختصاص دادند. در این گروه، انویدیا با رشد حدود 239 درصدی پیشتاز است. سهام این 500 شرکت همیشه در نوسان بوده است؛ بااینحال یک رشد صعودی مداوم، ارمغانی برای سهامداران صبور این شرکتها بوده است. شکل شماره 1 شاخص S&P 500 را از روزهای اولیه معرفی آن تا به امروز نشان میدهد.
در سال 2023، سه بخش فناوری اطلاعات، خدمات ارتباطی و گزینههای اختیاری مصرفکننده بزرگترین برندههای سهام بودند که همگی توانستند در این سال ارزش سهام خود را بیش از 40 درصد افزایش دهند. فناوری اطلاعات به لطف هوش مصنوعی از رشد قابلتوجهی برخوردار شد و سهامهای تراشهسازان بزرگی مانند انویدیا و ایامدی، شاهد افزایش سهرقمی بودند. دیگر جبهههای فناوری، اپل و مایکروسافت، هر دو با بیشترین وزن در شاخص S&P 500 ، بیش از 50 درصد در سال رشد کردند. در بخش خدمات ارتباطی نیز متا با رشد 188 درصدی، نتفلیکس با رشد 63 درصدی و آلفابت با رشد 57 درصدی سهام توانستند خدمات ارتباطی را در رتبه دوم بخشهای سودآور S&P 500 قرار دهند. شرکتهای آمازون و تسلا نیز جای پای بخش گزینههای اختیاری مصرفکننده را در رتبه سوم محکم کردند. البته برخی از شرکتهای مسافرتی نیز با بازدهی قوی خود به کمک آنها آمدند. شکل شماره 2 برندگان و بازندگان بخشهای مختلف S&P 500 را نشان میدهد.
انویدیا، محبوب این روزهای دنیای سهام، 159 درصد از رشد سهام خود را مدیون هوش مصنوعی است. بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که این شرکت که 95 درصد از بازار تراشههای تخصصی هوش مصنوعی را در اختیار دارد، در آینده نیز با سرعت چشمگیری به رشد خود ادامه خواهد داد. تراشههای این شرکت نهتنها در توسعه مدلهای هوش مصنوعی، بلکه در استخراج ارزهای دیجیتال و ماشینهای خودران نیز کاربرد دارند. انویدیا توانسته است در دهه منتهی به سال 2023، سرعت محاسبات خود را هزار برابر کند؛ اما این پیشرفت فناورانه تنها مزیت انویدیا نیست. مزیت دیگر این شرکت، شبکهسازی است.
همانطور که مدلهای هوش مصنوعی به رشد خود ادامه میدهند، مراکز دادهای که آنها را اداره میکنند به هزاران واحد پردازنده گرافیکی ( GPU ) متصل به هم نیاز دارند تا قدرت پردازش را افزایش دهند. انویدیا واحدهای پردازنده گرافیکی خود را از طریق یک شبکه با کارایی بالا مبتنی بر محصولات شرکت ملانوکس ( Mellanox )، تأمینکننده فناوری شبکه که در سال 2019 میلادی آن را به قیمت 7 میلیارد دلار خریداری کرد، به یکدیگر متصل میکند. این کار به انویدیا اجازه میدهد تا عملکرد شبکه تراشههای خود را بهگونهای بهینه کند که رقبا نتوانند با آن به رقابت بپردازند. مزیت دیگر انویدیا CUDA است؛ یک پلتفرم نرمافزاری که به مشتریان اجازه میدهد تا با استفاده از قدرت پردازندههای گرافیکی، سرعت برنامههای محاسباتی را بهطور چشمگیری افزایش دهند. انویدیا از اواسط دهه 2000 میلادی روی این نرمافزار سرمایهگذاری کرده و مدتهاست که توسعهدهندگان را تشویق کرده است که از آن برای ساخت و آزمایش برنامههای هوش مصنوعی استفاده کنند. رقبایی مانند آمازون و آلفابت که خطر ایجاد امپراتوری انویدیا را درک کردهاند، در تلاشاند تا تراشههای هوش مصنوعی خود را تولید کنند. با این وجود حتی ساختن بهترین سختافزار نیز بهتنهایی کافی نخواهد بود. انویدیا بر این حوزه مسلط است، زیرا بهترین تراشهها، بهترین کیت شبکه و بهترین نرمافزار را ارائه میدهد. هر رقیبی که بخواهد غول صنعت نیمههادی را شکست بدهد، باید بر این سه حوزه مسلط شود.
گلدمن ساکس ( Goldman Sachs ) تخمین میزند که S&P 500 در سال 2024، بازدهی کمتری را تجربه خواهد کرد و تنها 7 درصد افزایش خواهد یافت. بهطورکلی، سایر تحلیلگران پیشبینی میکنند که این شاخص، 5 تا 10 درصد بازدهی داشته باشد که چشمانداز خوشبینانه دیگری را برای سال 2024 ارائه میکند. سال خوب S&P 500 ، مدیون هوش مصنوعی بود. شاید بتوان این موضوع را یکی از علائم اولیه تأثیر شگفتانگیز هوش مصنوعی دانست. بیشک در سالهای آینده، فناوریهای نوین از این قبیل تأثیرات را بیشتر از خود بروز خواهند داد.