تشنج همان تغییرات ناگهانی در رفتار و حرکات طبیعی کودک است

«تشنج» یکی از بیماری های دوران کودکی است که باعث ترس و واهمه والدین می شود و مشاهده صحنه تشنج برای آنها بسیار نگران کننده است، اما پزشکان معتقدند تشنج باوجود تظاهرات ترسناکش کمتر ممکن است باعث بروز مشکلات جدی برای کودک شود.

به گزارش گروه علم و فناوری خبرگزاری ایمنا، تشنج، تغییر ناگهانی فعالیت حرکتی در فرد است که ناشی از اختلال در فعالیت الکتریکی مغز بوده و در کودکان نیز شایع است. یکی از شایع‌ترین انواع تشنج در کودکان، تشنج ناشی از تب است که البته معمولا سرنوشت خوبی دارد، اما گاهی نیز به علت یک بیماری خطرناک مانند مننژیت (التهاب و عفونت پرده‌های مغزی) ایجاد می‌شود .

تشنج ناشی از تب معمولا در کودکان ۱ تا ۵ سال رخ می‌دهد، هر چند گاهی این نوع تشنج قبل از یک سالگی یا بعد از پنج سالگی هم دیده می‌شود. در برخی خانواده‌ها تشنج بسیار شایع‌تر بوده که به علت زمینه ژنتیکی است .

امروز با موضوع دلایل و راهکارهای درمان تشنج کودکان گفتگویی را با «دکتر جعفر نصیری- فوق تخصص بیماری های مغز و اعصاب کودکان» انجام داده ایم که مشروح آن را در ادامه می خوانید:

چه اتفاقی در سیستم مغز و اعصاب کودکان باعث ایجاد تشنج می شود؟

تغییرات ناگهانی در رفتار و حرکت که یک فرد پیدا می کند و برای دوره زمانی مشخص ادامه پیدا می کند، در تشخیص تشنج کمک کننده است.

کسانی که رفتار عادی دارند و به یکباره برای مدت محدودی رفتار غیر عادی پیدا می کنند، به این معناست که تشنج دارند.

مغز انسان ها میلیون ها سلول عصبی دارد که در تعادل با هم به سر می برند اما هنگام تشنج تعداد زیادی از سلول های عصبی به سمت هم شلیک می کنند.

در زندگی روزمره مغز ما برای هر کاری دستور خاصی می دهد، مثل وقتی که ما قصد نوشتن با خودکار داریم، در بخشی از مغز سلول های عصبی به سمت عضو مورد نظر اقدام به شلیک می کنند.

این در حالی است که هنگام تشنج تعداد زیادی از سلول ها به صورت کنترل نشده و همزمان شروع به شلیک کردن می کنند و به همین دلیل گاهی دست ها و گاهی سایر اعضای بدن را دچار تشنج می کند.

در واقع باید گفت که تشنج همان تغییرات ناگهانی در رفتار و حرکات طبیعی است.

دلایل بروز تشنج چیست؟

علت های زیادی برای بروز تشنج وجود دارد، گاهی یک دلیل آنی باعث ایجاد تشنج شده، گاهی استعداد ژنتیک باعث تشنج شده، به هم ریختن تعادل الکترودهای بدن، خون ریزی مغزی و ضربه های مغزی هم می تواند عامل تشنج باشند.

بخش زیادی از تشنج ها عامل فوری ندارند اما یک استعداد تشنج در مغز وجود دارد که به صورت ژنتیک به فرد منتقل شده است.

تصور عموم این است که اگر پدر و مادر دچار تشنج شده اند لزوماً فرزندان آنها هم دچار تشنج می شوند، در حالی که اینگونه نیست و تنها حدود ۱۰ درصد موارد منتقل می شود.

بنابراین موضوع ژنتیک نباید در بین خانواده ها نگران کننده باشد.

علایم عمومی تشنج کدامند؟

باتوجه به نوع تشنج، ممکن است کودک دچار اختلال هوشیاری شود یا اطرافیان را نشناسد، به صدا زدن پاسخ ندهد یا بیهوش روی زمین بیفتد .

گاهی حرکات غیرارادی در اعضای بدن کودک ظاهر می شود که این حرکت ها ممکن است قسمتی از بدن یا تمام اعضا را درگیر کند .

ممکن است کودک به شدت دست و پا بزند، روی زمین بیفتد، سر و چشم هایش به یک طرف بچرخد یا اینکه فقط یک دست یا یک پای او دچار حرکات تکان دهنده شدید شود و این حالت چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد. معمولا این حمله ها کمتر از ۵ دقیقه طول می کشد .

گاهی کودک در زمان حمله کنترل ادرار خود را از دست می دهد .

ممکن است کودک برای چند لحظه به نقطه ای خیره شود و در این مدت متوجه اطراف نباشد، البته بیشتر کودکان دچار تب و تشنج ساده می شوند و والدین اظهار می کنند که از خانه تا رسیدن به سرکوچه این تشنج تمام می شود .

هنگام تشنج کودک چه کنیم؟
هنگامی که کودک دچار تشنج می‌شود، نباید به هیچ وجه استرس داشته باشیم .

والدین باید آرامش خود را حفظ کرده و کنار کودک خود بمانند .

کودک را به یک طرف بخوابانند تا در صورتی که استفراغ کرد، مواد استفراغی باعث خفگی او نشود و لباس‌های او را آزاد کنند .
نیازی نیست دندان‌های کودک را از هم باز کنید، فقط مطمئن شوید زبان کودک تحت فشار نباشد .

بعضی از والدین هنگام تشنج کودک به خصوص در همراه بودن با تب سعی می‌کنند او را پاشویه کنند و یا زیر آب سرد بگیرند، اما باید به یاد داشته باشند که هیچ کدام از این روش‌ها موثر نیستند .

بعد از توقف تشنج اگر کودک تب داشت، می‌توان از شیاف استامینوفن استفاده کرد .

از آنجا که تشنج ناشی از تب گاهی ناشی از علل مهم و خطرناک است و همچنین به دلیل این‌که بعضی از علل تشنج‌های بدون تب مثل کمبود قند و کلسیم نیاز به درمان اختصاصی دارد، بلافاصله پس از بروز تشنج به اورژانس زنگ بزنید و یا کودک را سریعا به نزدیک‌ترین بیمارستان برسانید .