از الزام مجری ذیصلاح تا اعطای نخستین پلاک انطباق رده انرژی در کشور؛
اصفهان در مسیر پیشگامی انرژی ساختمان
اصفهان گام بلندی در مسیر اصلاح مصرف انرژی در بخش ساختمان برداشت. الزام استفاده از مجری ذیصلاح در پروژههای ساختمانی، آغاز صدور شناسنامه فنی–ملکی و اعطای نخستین پلاکهای انطباق رده انرژی، مجموعه اقداماتی است که به گفته مسئولان، این استان را در آستانه تبدیل شدن به الگوی ملی اجرای مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان قرار داده است.
اصفهان گام بلندی در مسیر اصلاح مصرف انرژی در بخش ساختمان برداشت. الزام استفاده از مجری ذیصلاح در پروژههای ساختمانی، آغاز صدور شناسنامه فنی–ملکی و اعطای نخستین پلاکهای انطباق رده انرژی، مجموعه اقداماتی است که به گفته مسئولان، این استان را در آستانه تبدیل شدن به الگوی ملی اجرای مبحث ۱۹ مقررات ملی ساختمان قرار داده است.
این اقدامات در جلسه گروه کاری اقتصادی شورای برنامهریزی استان اصفهان با محوریت شورای انرژی و با حضور مدیران ارشد استانی، مسئولان سازمان نظام مهندسی ساختمان، فعالان حوزه انرژی و مدیریت بحران، در استانداری اصفهان تشریح شد.
انرژی؛ اولویت راهبردی مدیریت جدید نظام مهندسی اصفهان
علی محجوب، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان در این جلسه با اشاره به آغاز بهکار هیئتمدیره جدید سازمان از اسفندماه ۱۴۰۳، انرژی را یکی از اولویتهای راهبردی این دوره مدیریتی دانست و گفت:اگر در این دوره بتوانیم گامهای مؤثری در حوزه انرژی برداریم، بهنظر من بزرگترین دستاورد سازمان رقم خورده است.
به گفته محجوب، بررسیهای اولیه نشان داد که سازمان در سالهای گذشته در حوزه انرژی فعالیت مؤثری نداشته و همین مسئله، ضرورت بازنگری جدی در سیاستها و ساختارها را دوچندان کرده است.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان با اشاره به اقدامات انجامشده در ماههای ابتدایی فعالیت هیئتمدیره جدید اظهار کرد:در همان ماههای نخست، کمیسیون انرژی سازمان تشکیل شد. همزمان، واحد انرژی سازمان تقویت و سیاستگذاریهای جدی برای اصلاح مصرف انرژی در ساختمانها آغاز شد.
محجوب، آموزش و ترویج را نخستین گام عملی سازمان در مسیر اصلاح مصرف انرژی دانست و افزود:دورههای آموزشی تخصصی برای مهندسان طراح و ناظر آغاز شده و همچنان ادامه دارد. همچنین تکمیل و اصلاح نقشهها، بهویژه در بخش جزئیات پوسته خارجی ساختمان مطابق الزامات مبحث ۱۹، در دستور کار قرار گرفته است.
به گفته او، تذکرات و هشدارهای مستمر به مهندسان طراح و ناظر برای رعایت الزامات انرژی، از دیگر اقدامات جدی سازمان در ماههای اخیر بوده است.

مجری ذیصلاح؛ حلقه مفقوده اجرای واقعی مبحث ۱۹
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان، استقرار مجری ذیصلاح را مهمترین حلقه مفقوده اجرای صحیح مبحث ۱۹ دانست و تصریح کرد:تا زمانی که مجری صاحب صلاحیت در فرآیند ساخت حضور نداشته باشد، اجرای واقعی الزامات انرژی عملاً محقق نخواهد شد.
او از هماهنگی کامل با استانداری، شهرداریها و دستگاههای مرتبط خبر داد و گفت:از امروز، پروژههای گروه ساختمانی “دال” در مرکز استان و ۱۰ شهرستان، بدون معرفی مجری ذیصلاح مجوز شروع عملیات ساختمانی دریافت نخواهند کرد. این الزام طی یک سال آینده به سایر گروههای ساختمانی نیز تعمیم داده میشود.
محجوب با تأکید بر نقش مجری ذیصلاح در صدور شناسنامه فنی–ملکی ساختمانها خاطرنشان کرد:
بدون مجری ذیصلاح، صدور شناسنامه فنی–ملکی عملاً امکانپذیر نیست. اجرای این سیاست، شفافیت مسئولیتها، ارتقای کیفیت ساخت و تحقق واقعی الزامات انرژی را به همراه خواهد داشت.
نظارت میدانی و استقرار «سفیران انرژی» در استان
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان از تشکیل هیئتهای تخصصی برای بازدیدهای هفتگی از پروژههای ساختمانی خبر داد و گفت:کارشناسان واحد انرژی و کمیسیون انرژی بهصورت مستمر پروژهها را پایش میکنند و گزارش اشکالات به مالکان، شهرداریها، استانداری و اداره کل راه و شهرسازی ارسال میشود.
او افزود:سفیران انرژی سازمان در قالب ۳۱ دفتر نمایندگی در شهرستانها مستقر شدهاند و وظیفه پایش وضعیت انرژی ساختمانها و ارائه گزارشهای تخصصی را بر عهده دارند.
محجوب اعطای پلاک انطباق رده انرژی را گام تکمیلی این مسیر دانست و تصریح کرد:امروز نخستین پلاکهای انطباق رده انرژی در استان اصفهان اعطا میشود. هدف ما این است که این موضوع به یک فرهنگ عمومی در سطح استان تبدیل شود.
به گفته او، بسیاری از استانهای کشور منتظر نتایج اجرای این طرح در اصفهان هستند تا در صورت موفقیت، آن را بهعنوان الگوی ملی اجرا کنند.

آغاز رسمی پلاک گواهی انطباق انرژی ساختمان
احمدرضا طاهریاصل، رئیس کمیسیون انرژی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان با اعلام آغاز رسمی اعطای «پلاک گواهی انطباق انرژی» گفت:اصفهان نخستین استانی است که اجرای عملی مصوبه دولت در حوزه ارزیابی و رتبهبندی انرژی ساختمانهای نوساز را آغاز کرده و تاکنون چهار پروژه مسکونی موفق به دریافت این پلاک شدهاند.
طاهریاصل با تأکید بر اهمیت پایش مصرف انرژی اظهار کرد:همیشه گفتهام چیزی که اندازهگیری نشود، قابل کنترل نیست. در حوزه ساختمان، سالها بهدلیل نبود ابزارهای دقیق ارزیابی، از کنترل واقعی مصرف انرژی فاصله داشتیم.
ساختمان سبز؛ فراتر از شعار
رئیس کمیسیون انرژی نظام مهندسی ساختمان اصفهان با اشاره به نظامهای بینالمللی ارزیابی ساختمانهای سبز گفت:در دنیا سیستمهایی مانند LEED وجود دارد و در ایران نیز سامانه بومی “سَرو سبز” طراحی شده که یک گام جلوتر از مبحث ۱۹ است و علاوه بر انرژی، آب، محیط زیست و مصالح را نیز ارزیابی میکند.
به گفته او، ارزیابیهای فعلی بر اساس مبحث ۱۹ و مصوبه هیئت دولت در سال ۱۴۰۰ انجام میشود؛ مصوبهای که صدور پایانکار ساختمانهای جدید را منوط به رعایت الزامات انرژی کرده است.
طاهریاصل توضیح داد:بر اساس ماده ۴ این مصوبه، رده انرژی باید در گواهی پایانکار درج و پلاک گواهی انطباق انرژی صادر شود. اگرچه این الزام در گذشته بهطور کامل اجرا نشد، اما با ابلاغ دستورالعمل اجرایی در مهرماه سال گذشته، اجرای عملی آن از امسال آغاز شده است.
او افزود :این پلاک شامل اطلاعاتی مانند شماره پرونده شهرسازی، کد نوسازی، پلاک ثبتی، مساحت زیربنا، تعداد طبقات و QR Code متصل به سامانه ملی پایش انرژی کشور است.
چهار ساختمان پیشگام در مسیر ساختمان سبز
رئیس کمیسیون انرژی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان اصفهان، چهار پروژه دریافتکننده پلاک انرژی را معرفی کرد که شامل مجتمعهای مسکونی «پریانو»، «رزلند ۳»، یک مجتمع لوکس در خیابان آبشار سوم و مجتمع «زیگورات» در مهرباد است؛ پروژههایی که از عایقکاری کامل، پنجرههای چندجداره، تجهیزات پربازده، سیستمهای خورشیدی، هوشمندسازی و میترینگ انرژی بهره میبرند.
طاهریاصل با ارائه نمونهای عینی گفت:یک واحد ۲۰۰ متری مطابق مبحث ۱۹، در دیماه تنها ۳۱۵ مترمکعب گاز مصرف کرده؛ رقمی معادل مصرف یک واحد ۵۰ تا ۶۰ متری فاقد استانداردهای انرژی.
اعطای نخستین پلاکهای انطباق رده انرژی اقدامی پیشرو در سطح کشور است
معاون اقتصادی استانداری اصفهان با اشاره به عملکرد شورای انرژی استان، این شورا را یکی از منظمترین و فعالترین شوراهای تخصصی دانست و بر لزوم تداوم پروژههای شاخص و ملی در حوزه انرژی تأکید کرد.
کوروش خسروی در جلسه شورای انرژی استان با قدردانی از مشارکت مستمر اعضا گفت: شورای انرژی استان اصفهان از نظر نظم، پیگیری و داشتن برنامه، یکی از پرکارترین شوراهاست و خوشبختانه هیچیک از جلسات بدون دستور کار و پیگیری مصوبات برگزار نشده است.
او با تأکید بر ضرورت تداوم پروژههای کلیدی شورا افزود: درخواست من این است که چند پروژه مهم، ملی و شاخصی که هماکنون آغاز شده، بهطور مستمر در دستور کار شورای انرژی باقی بماند و تا رسیدن به نتیجه نهایی از دستور خارج نشود.
خسروی یکی از مهمترین این پروژهها را «جوایز انطباق» دانست و گفت: این طرح که با هدف بهینهسازی مصرف انرژی در ساختمانها اجرا میشود، اقدامی پیشرو در سطح کشور است و اصفهان بهعنوان نخستین استان، اجرای آن را آغاز کرده است؛ اقدامی که هم به نفع محیط زیست و هم به نفع مدیریت مصرف گاز، برق و سایر حاملهای انرژی است.
معاون اقتصادی استانداری اصفهان در ادامه به پروژه «رویتپذیری مصرف انرژی» اشاره کرد و اظهار داشت: شاید تا سال گذشته چنین موضوعی بیشتر شبیه یک رؤیا بود، اما امروز به مرحله اجرا رسیده است. شرکتهای توزیع برق در استان و شهرستانها با شناسایی و تعامل با واحدهای صنعتی، مدیریت مصرف را آغاز کردهاند و این فرآیند اکنون به یک نرمافزار کاربردی تبدیل شده که روی تلفن همراه واحدهای صنعتی نصب میشود.
او توضیح داد: با این نرمافزار، واحدهای صنعتی میتوانند میزان مصرف خود را بهصورت لحظهای مشاهده کرده و با فاصله زمانی حدود ۷ تا ۱۵ دقیقه از عبور از سقف مجاز مصرف مطلع شوند. این یک اتفاق بسیار بزرگ در مدیریت انرژی استان است.
خسروی با اشاره به اجرای پایلوت این طرح در یکی از شهرکهای صنعتی استان افزود: در این شهرک، حدود ۴۰ درصد واحدهای صنعتی تاکنون این اپلیکیشن را نصب کردهاند و شرکت شهرکهای صنعتی استان مکلف شده است تا پایان سال، همه شهرکهای صنعتی اصفهان به این سامانه مجهز شوند. این زیرساخت باید از هماکنون برای مدیریت مصرف برق در اردیبهشت و تابستان سال آینده آماده شود تا کمترین آسیب به بخش صنعت وارد شود.
او همچنین به ظرفیت پالایشگاههای کوچک خصوصی در شهرکهای صنعتی اشاره کرد و گفت: این واحدها توان تولید حدود ۲۰ میلیون لیتر گازوئیل در ماه را دارند که اگرچه در مقایسه با تولید پالایشگاههای بزرگ عدد کوچکی است، اما میتواند بخش قابل توجهی از مشکلات صنعت، بهویژه در حوزه تأمین سوخت، را برطرف کند.
معاون اقتصادی استانداری اصفهان با تأکید بر لزوم ورود تولیدات استان به مدار مصرف تصریح کرد: پیگیری این موضوع هم از سوی شورای انرژی و هم سایر دستگاهها در حال انجام است و میتواند در تابستان سال آینده به مدیریت مصرف برق و تأمین سوخت دیزلژنراتورها کمک کند.
خسروی در بخش دیگری از سخنان خود، استفاده از ظرفیت بورس انرژی را یکی دیگر از پروژههای مهم شورای انرژی دانست و گفت: موضوع صرفهجویی در مصرف انرژی و عرضه این صرفهجویی در بورس انرژی، باید با جدیت دنبال شود؛ اقدامی که هم به کاهش مصرف کمک میکند و هم از تولید حمایت خواهد کرد.
او با اشاره به گزارشهای ارائهشده در حوزه استانداردسازی مصرف انرژی تأکید کرد: این پروژهها باید بهصورت مستمر، ماهانه یک یا چند بار، مورد بررسی و گزارشگیری قرار گیرند تا به نتیجه نهایی برسند و آثار آن بهصورت ملموس بر «سفره انرژی استان اصفهان» دیده شود.

پیشگیری از بحران، مکمل ایمنی و مدیریت انرژی ساختمانهاست
مدیرکل مدیریت بحران استان اصفهان، در این جلسه با تأکید بر اولویت اقدامات پیشگیرانه گفت:اقدامات مدیریت بحران باید همواره در صدر برنامههای دستگاهها قرار داشته باشد، چرا که با نگاه درست میتوان تهدیدها را به فرصت تبدیل کرد.
منصور شیشه فروش با اشاره به تجربه حوادث طبیعی از جمله زلزله و پسلرزهها افزود:در شرایط اضطراری، آمادگی قبلی و ایجاد زیرساختهای ایمن نقش تعیینکنندهای در کاهش خسارات دارد و این موضوع باید در طراحی و بهرهبرداری ساختمانها جدی گرفته شود.
مدیرکل مدیریت بحران استان اصفهان ایجاد «اتاقهای امن» در ساختمانها را یکی از نیازهای اساسی دانست و گفت:در زمان بروز حوادث، بهویژه زمانی که نگرانی عمومی افزایش مییابد، وجود فضاهای امن میتواند جان بسیاری از شهروندان را حفظ کند. لازم است این موضوع بهصورت شفاف برای مردم تشریح شود تا بدانند چگونه میتوان ایمنی ساختمانها را افزایش داد.
شیشهفروش با اشاره به شرایط خاص سالهای اخیر اظهار کرد:تغییرات حوزه انرژی، محدودیت منابع آب و مصرف بالای انرژی، بهویژه در ساختمانهای اداری، از جمله چالشهایی است که اگر بهدرستی مدیریت شود، میتواند به فرصتی برای اصلاح الگوهای مصرف و افزایش تابآوری شهری تبدیل شود.
او افزود:نمونههای متعددی وجود دارد که با اقدام بهموقع، توانستهایم از بحران عبور کنیم و این تجربهها باید به سیاستهای پایدار تبدیل شود.
آموزش همگانی؛ شرط تابآوری شهرهای هوشمند
مدیرکل مدیریت بحران استان اصفهان بر ضرورت آموزش عمومی تأکید کرد و گفت:آموزشهای ایمنی و مدیریت بحران باید در تمام ابعاد شهری گسترش یابد. شهرهای هوشمند، تنها با فناوری تعریف نمیشوند؛ بلکه باید توان تابآوری در برابر تهدیدات مختلف را داشته باشند.
او افزود: شورای تخصصی با حضور انبوهسازان، مهندسان، شهرداریها، شرکتهای خدماترسان و دستگاههای مرتبط تشکیل شود تا موضوع ایمنی و سلامت ساختمانها، از سازه و آسانسور گرفته تا تأسیسات، بهصورت جدی پیگیری شود.
شیشهفروش در پایان خاطرنشان کرد:اطلاعرسانی و آموزش مستمر، نقش کلیدی در کاهش خسارات دارد. شهروندان باید بدانند در شرایط بحرانی چه اقداماتی لازم است و چگونه میتوانند از خود و دیگران محافظت کنند.
