مرگ کشاورزی اصفهان نزدیک است

در روزی که حسن کامران، نماینده مردم اصفهان در مجلس از بی‌آبی در وسط مجلس هوار کشید، هشدارهایی درباره احتمال نابودی کشاورزی در این استان نیز شنیده شد.

سعید ابوالقاسمی - اصفهان امروز : در روزی که حسن کامران، نماینده مردم اصفهان در مجلس از بی‌آبی در وسط مجلس هوار کشید، هشدارهایی درباره احتمال نابودی کشاورزی در این استان نیز شنیده شد. کامران که در نطق میان‌دستور خود در مجلس سخن می‌گفت، پس‌ازآنکه از حضور کارچاق‌کن‌ها در جلسات رأی اعتماد سخن گفت، سخن را به زاینده‌رود و بحران بی‌آبی کشید و گفت: «اصفهانی‌ها در باتلاق بی‌آبی دست‌وپا می‌زنند؛ شرق اصفهان دیگر آه ندارد که با ناله سودا کند؛ کشاورزان این استان درمانده‌اند و شرمنده زن و فرزندانشان شده‌اند.» هم‌زمان که این نماینده مجلس با چهره برافروخته در حال فغان از بی‌آبی در منطقه مرکزی کشور و اصفهان بود، همایش چاره‌اندیشی برای احیای تالاب گاوخونی در اصفهان برگزار شد. این همایش، عنوان علمی «انتقال تجربیات پروژه الگوسازی مشارکت جوامع محلی در احیای دریاچه ارومیه از طریق استقرار کشاورزی پایدار» را در کنار خود یدک می‌کشید که با مشارکت اداره کل محیط‌زیست اصفهان، طرح بین‌المللی حفاظت از تالاب‌های ایران، سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان و با حضور کارشناسانی از استان‌های آذربایجان‌های شرقی و غربی در سالن مرکز آموزش سازمان تعاون روستایی استان اصفهان برگزار شد. همکاری بین بخشی، معرفی پروژه، ظرفیت‌سازی و تغییر نگرش جامعه محلی، از مهم‌ترین اهداف برگزاری این همایش به شمار می‌رفت. بااین‌وجود، درحالی‌که مباحث علمی مختلفی در این همایش مطرح شد، اما خبرهای خوبی از سخنرانان آن به مشام نرسید. اصلی‌ترین موضوع بحث‌ها اینجا بود که کشاورزی اصفهان، در حال نابودی است.
کشاورزی اصفهان در حال نابودی

پیش‌ازاین، هرزمانی صحبت از خشکی زاینده‌رود می‌شد، همگان درباره مشکلات زیست‌محیطی آن صحبت می‌کردند؛ اما حقیقت این است که خشکی زاینده‌رود، بیش از آنکه مباحث زیست‌محیطی را تحت تأثیر قرار دهد، مباحث اقتصادی را به زیر سؤال خواهد برد. چه آنکه بخش بزرگی از اقتصاد اصفهانی‌ها به‌صورت مستقیم با زاینده‌رود ارتباط دارد. ذکر همین نکته کافی است که طی سه سال گذشته و براثر خشکی زاینده‌رود بیش از 15 هزار میلیارد تومان زیان به کشاورزان اصفهانی واردشده و در آینده نیز افزایش خواهد یافت. بر همین اساس بود که مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان گفت: اگر به مسائلی همچون گردوغبار توجه نشود تا چند سال آینده ممکن است کشاورزی هم نباشد پس باید برای احیای گاوخونی همه باهم تلاش کنیم. حمید ظهرابی در گردهمایی انتقال تجربیات پروژه الگوسازی مشارکت جوامع محلی در احیای دریاچه ارومیه از طریق استقرار کشاورزی پایدار اظهار کرد: در حوضه آبریز گاوخونی مشکلات و مسائل محیط‌زیست پیچیده و در هم تنیده، حوزه‌ای که با توان اکولوژی محدود فراتر از ظرفیت روی آن بارگذاری شده است و این بارگذاری تا آستانه شکست پیش رفت. وی افزود: این فشار در دولت‌های قبل چند برابر شد و بدون توجه به پائین‌دست از بالادست برداشت می‌شد؛ نتیجه این بارگذاری‌ها خشکیدن زاینده‌رود و تالاب بین‌المللی گاوخونی بود؛ در منابع و مصارف رودخانه زاینده‌رود هیچ تعادلی نمی‌توان پیدا کرد و اختلاف در این زمینه وجود دارد. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان تصریح کرد: اولین روزی که مدیرکل محیط‌زیست استان اصفهان شدم در تالاب گاوخونی در شهر ورزنه گفتم که نا امید نیستیم و برای تالاب گاوخونی تلاش می‌کنیم که امیدها زنده شد، با مشارکت دستگاه‌های مربوطه استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری برای احیای تالاب گاوخونی طرح‌ها را آغاز کردیم و در هفته جاری برنامه مدیریت زیست بومی تالاب گاوخونی را به تصویب ستاد استانی رساندیم. وی با اشاره به گردوغبار اخیر در اصفهان تأکید کرد: این گردوغبار به شکلی شدت داشت که هوای اصفهان در شرایط بسیار ناسالم قرار گرفت و سرد شدن هوا از سمت شمال کشور باعث ایجاد باد در استان سمنان و استان اصفهان شد و در منطقه سجزی و برخوار به کانون‌های محلی نیز ورود پیدا کرد. ظهرابی این گردوغبار اخیر در استان اصفهان حجم زیادی از غبار را در شهر اصفهان به وجود آورد که در استان چهارمحال و بختیاری آثاری هم به‌جای گذاشت، امیدوارم به این هشداری که طبیعت داد به‌عنوان یک هشدار جدی نگاه شود و از هم‌اکنون برای حل این معضلات که گریبان گیر ماست، حرکت کنیم. وی در ادامه عنوان کرد: با تصویب برنامه‌های زیست بومی به سمت بالا حرکت کردیم و به سمت اعتلای محیط‌زیست استان گام برمی‌داریم و در این زمینه نیازمند مشارکت همه بخش‌ها به‌خصوص بخش کشاورزی که یکی از بهره‌برداران این حوزه است، هستیم. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان اصفهان در پایان ابراز کرد: اگر به مسائلی همچون گردوغبار توجه نشود تا چند سال آینده ممکن است کشاورزی هم نباشد پس باید برای احیای گاوخونی همه باهم تلاش کنیم.
سوءمدیریت، نابودمان می‌کند!
قائم‌مقام سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان نیز در این گردهمایی از دل پرآشوب کشاورزان این استان سخن گفت. او بسیاری از مشکلات و مباحث حوضه آبریز زاینده‌رود را ناشی از سوءمدیریت دانست. مهرداد مرادمند گفت: مدیریت نادرست و خشکسالی باعث به وجود آمدن این وضعیت شده است. او تأکید کرد: استان اصفهان 7/10 میلیون هکتار زمین دارد که پنج درصد از اراضی این استان را کشاورزی تشکیل می‌دهد؛ رودخانه زاینده‌رود که تنها رودخانه فلات مرکزی است باعث حیات اصفهان تاریخی شده و تعداد زیادی شهر نیز در حوزه زاینده‌رود شکل‌گرفته است. قائم‌مقام سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان بابیان اینکه عمدتاً اراضی استان اصفهان بیابانی و مرتعی هستند و در مراتع نیز این اراضی از حالت مرتعی خود خارج‌شده‌اند، تصریح کرد: استان اصفهان با داشتن سه درصد از اراضی کشاورزی کشور شش درصد تولیدات در این حوزه را به خود اختصاص داده است. وی با اشاره به مشکلات خشکسالی رودخانه زاینده‌رود تأکید کرد: عدم مدیریت صحیح و خشکسالی باعث با به وجود آمدن این وضعیت شده و پیش‌ازاین نیز تصمیماتی در این زمینه در سطح ملی گرفته‌شده باعث تفاوت‌های بنیادین در این زمینه شده است. مرادمند ادامه داد: انتقال تجربیات پروژه الگوسازی مشارکت جوامع محلی در احیای دریاچه ارومیه از طریق استقرار کشاورزی پایدار مفید و مؤثر است اما وضعیت بارندگی دو منطقه باهم قابل قیاس نیست. وی بیان کرد: انتقال تجربیات پروژه الگوسازی مشارکت جوامع محلی در احیای دریاچه ارومیه از طریق استقرار کشاورزی پایدار کارشناسان می‌تواند برای استان اصفهان نیز مهم و مفید باشد. قائم‌مقام سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان گفت: گسترش جمعیت، منتقل کردن آب شرب و بارگذاری زیاد آب شرب نیز در خشکیدن تالاب گاوخونی بی‌تأثیر نبوده است، در بخش کشاورزی مشارکت با جوامع محلی خوب است و کشاورزان خودشان در این زمینه برای حفظ کشاورزی و احیای تالاب بین‌المللی گاوخونی کمک می‌کنند. وی در پایان بابیان اینکه بخش کشاورزی با محیط‌زیست عجین شده است، گفت: با اقدامات کشاورزان هیچ مشکلی نداریم و از تجربیات آن‌ها هم می‌توانیم استفاده کنیم تا بهتر برای احیای زاینده‌رود و هم‌چنین احیای تالاب بین‌المللی گاوخونی برنامه‌ریزی کنیم.
احیای گاوخونی نیازمند احیای زاینده‌رود است
مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران نیز در این همایش گفت: امیدواریم در آینده نزدیک شاهد اتفاقات خوب و مثبت برای احیای تالاب بین‌المللی گاوخونی و حوضه آبریز زاینده‌رود باشیم چراکه احیای گاوخونی بدون احیای رودخانه زاینده‌رود معنا و مفهومی ندارد. ابوالفضل آبشت اظهار کرد: مشارکت مردم در احیای دریاچه ارومیه بسیار مهم بود، احیای این دریاچه از سال 2014 آغاز شد و با مشارکت دستگاه‌های مختلف ازجمله جهاد کشاورزی در روستاهای اطراف دریاچه اقدامات مثبتی شکل گرفت. وی افزود: اقدامات مثبتی توسط مردم و دستگاه‌های مربوطه استان‌های آذربایجان‌های غربی و شرقی برای احیای دریاچه ارومیه در حال انجام هستند تا بتوانیم موفقیت‌های بیشتری کسب کنیم. وی بابیان اینکه یکی از اقدامات اولویت‌دار برنامه جامع مدیریت دریاچه ارومیه است افزود: در تالاب بین‌المللی گاوخونی کلیات این برنامه نیز تصویب‌شده و با مشارکت دستگاه‌های مربوطه و جوامع محلی این کار انجام خواهد شد که امیدواریم با جدیت دستگاه‌ها این موضوع پیگیری شود.
ارسال نظر