سند ۲۰۳۰ و معایب آن برای نظام آموزشی و دینی
با وجود سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که پس از یک دهه تلاش در سال ۹۱ رونمایی شد چه نیازی به سند آموزش ۲۰۳۰ در ایران است و چرا تلاش آموزش و پرورش به اجرای سند تحول بنیادین معطوف نمی‌شود و این وزارتخانه متعهد به اجرای سند بین‌المللی ۲۰۳۰ شده است؟
به گزارش گروه جامعه خبرگزاری ایمنا، سند جهانی توسعه پایدار ۲۰۳۰ با موضوع ارتقای سطح سواد و افزایش کیفیت آموزش، یکی از اسنادی است که توسط مسئولان آموزشی کشور قبول شده غافل از اینکه در این سند چه مشکلاتی برای کشور از لحاظ دینی می‌تواند به وجود آید.
چندی پیش رهبری معظم انقلاب در دیدار با معلمان و فرهنگیان از امضای این سند انتقاد کرده و بر توقف اجرایی شدن آن تاکید کردند: «این سند ۲۰۳۰ سازمان ملل و یونسکو و این حرف‌ها، اینها چیزهایی نیست که جمهوری اسلامی بتواند شانه‌اش را زیر بار اینها بدهد و تسلیم اینها بشود .
به چه مناسبت یک مجموعه به‌اصطلاح بین‌المللی‌ای -که قطعاً تحت نفوذ قدرت‌های بزرگ دنیا است- این حق را داشته باشد که برای کشورهای مختلف، برای ملّت‌های گوناگون، با تمدّن‌های مختلف، با سوابق تاریخی و فرهنگی گوناگون، تکلیف معیّن کند که شما باید این‌جوری عمل کنید؟
اصل کار، غلط است. اگرچنانچه با اصل کار شما نمی‌توانید مخالفت بکنید، حداقلش این است که بِایستید بگویید جمهوری اسلامی خودش مشی دارد، خط و ربط دارد، ما سندهای بالادستی داریم، ما می دانیم باید در زمینه‌های آموزش، پرورش، اخلاق، سبک زندگی چه‌کار کنیم؛ احتیاج به این سند وجود ندارد.
اینکه ما برویم سند را امضا کنیم و بعد هم بیاییم شروع کنیم بی‌سروصدا اجرایی کردن، نخیر، این اصلاً مطلقاً مجاز نیست؛ ما اعلام هم کرده‌ایم به دستگاه‌های مسئول .
بنده از شورای عالی انقلاب فرهنگی هم گله‌مند هستم؛ آنها باید مراقبت می کردند، نباید اجازه می دادند این کار تا اینجا پیش بیاید که ناچار بشویم ما جلوی آن را بگیریم و ما وارد قضیه بشویم . »
ایشان البته در دیدار اخیر خود نسبت به مواضع برخی مسئولان کشور و آموزش و پرورش مبنی بر عدم تعهد ایران در اجرای بندهایی از این سند که با موازین شرعی و قانونی کشور در تضاد است نیز واکنش جدی نشان دادند و در خصوص ارتباط این سند با بحث استقلال کشور فرمودند: «برخی می‌گویند ما در این خصوص تحفظ داده‌ایم و گفته‌ایم فلان بخش آن را قبول نداریم، در حالی‌که حتی اگر هیچ مورد واضحِ خلاف اسلام در آن وجود نداشت، باز هم نظام آموزشی نباید در بیرون از کشور نوشته شود، حال آنکه موارد خلاف اسلام نیز در آن سند وجود دارد و برداشت افرادی که خیال می‌کنند ما در این موضوع گزارش‌های درستی نگرفته‌ایم، برداشت درستی نیست .
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: اینجا ایران و جمهوری اسلامی است و این ملت، ملت بزرگی است، چرا باید چند نفر در یونسکو یا سازمان ملل، نظام آموزشی ما را بنویسند؟»
یکی از محورهای مورد توجه در سند آموزش ۲۰۳۰، بهبود و ارتقای محتوای آموزش در قالب برنامه‌ها و کتاب‌های درسی است که بر این اساس باید سیاست‌گذاری‌ها برای ترویج آموزش توسعه پایدار و مفاهیم مرتبط با آن انجام شود .
همچنین تقویت آموزش‌های مربوط به شهروندی به منظور ارتقای مشارکت‌های اجتماعی شهروندان مدنظر است و همین محور یکی از مواردی است که در قالب نگرانی از سوی کارشناسان آموزشی مطرح می‌شود .
به گونه‌ای که برخی کارشناسان معتقدند این موضوع منجر به حذف برخی مطالب از کتاب‌های درسی می‌شود همانطور که اخیراً شاهد حذف مطلبی با موضوع شهید فهمیده از کتاب درسی دوره ابتدایی بودیم .
آموزش کتاب‌های ضددینی یکی از تاکیدات سند ۲۰۳۰
جدا از حذف مبانی و ارزش‌های دینی اخیرا نیز در شبکه‌های اجتماعی یکی از کتاب‌هایی که قرار بوده مورد آموزش کودکان ۴ ساله قرار بگیرد، منتشر شد.
در این کتاب به نام «لک لکی در کار نیست» سعی شده باور کودکان راجع به اینکه نوزادان را لک لک‌ها می‌آورند را از بین برده (البته این باور را هم غربی‌ها ایجاد کرده‌اند) و به جزئیات موضوع چگونگی بچه‌دار شدن و البته به صورت مصور پرداخته است .
با این وجود تصور کنید که یک کودک ۴ ساله به اطلاعات جنسی از سنین کم دست پیدا کند؛ این کودک علاوه بر اینکه نمی‌تواند ذهن خود را از این مسائل دور کند، دیگر محرم و نامحرم هم برای وی بی‌معنا می‌شود چرا که در این کتاب‌ها تصاویر دختران و پسران با هم ترسیم شده و به آموزش مسائل جنسی پرداخته و حتی مشاهده شده که در برخی کلاس‌ها هم این موضوعات به صورت مختلط آموزش داده می‌شود .
در صورت اجرایی کردن این سند ارائه آمار از وضعیت نظام آموزش و پرورش ایران نیز باید در قالب سند ۲۰۳۰ انجام شود که در این رابطه نگرانی‌هایی از سوی برخی اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و کارشناسان حوزه آموزش و پرورش به وجود آمده است .
محمدمهدی زاهدی رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در این رابطه می‌گوید: سند آموزش ۲۰۳۰ بدون در جریان قرار گرفتن شورای انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی رونمایی شد.
وی افزود: این سند ممکن است بر حسب ظاهر نقاط قوتی داشته باشد اما یقیناً نقاطی دارد که با منافع ملی ما در تضاد است؛ اشکال و ایرادات متعددی به سند ملی آموزشی ۲۰۳۰ وارد است اما مهم‌تر از آن این است که چرا دولت‌مردان جاهایی را که سیاستگذار و قانون‌گذار حوزه‌های بالادستی هستند و دولت باید از آنها تبعیت کند در جریان نگذاشته‌اند؟
موضوع دیگری که از سوی کارشناسان آموزشی مطرح شد اما هنوز پاسخ روشنی به آن داده نشده این است که با وجود سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که پس از یک دهه تلاش در سال ۹۱ رونمایی شد چه نیازی به سند آموزش ۲۰۳۰ در ایران است و چرا تلاش آموزش و پرورش به اجرای سند تحول بنیادین معطوف نمی‌شود و این وزارتخانه متعهد به اجرای سند بین‌المللی ۲۰۳۰ شده است؟
به هر حال سند آموزش ۲۰۳۰ در ظاهر قضیه می‌تواند حاوی نکات مثبتی برای آموزش و پرورش ایران باشد اما با وجود اسناد بالادستی در حوزه آموزش و وجود سند بومی تحول بنیادین و همچنین مخالفت جدی رهبر معظم انقلاب با اجرای چنین قوانین سفارش شده ای از سوی نهادهای خارج از کشور، باید اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش را با دقت اجرایی کرد.