همه حواشی" زخم کاری"؛ از لغو مجوز کتاب تا شکایت وزارت ارشاد
"زخم کاری" یکی از تازه ترین سریال های نمایش خانگی است که با کارگردانی محمد حسین مهدویان تولید شده است. این سریال از زمان انتشار با حواشی مختلفی روبه رو بوده است.
زخم کاری» سریالی درام است که به نظر می‌رسد با مختصات ژانر مهجور نوآر تولید شده است. مواردی همچون فیلم‌برداری غالب سکانس‌ها در شب، نماهای بسته که در خدمت فضاسازی سرد هستند، ترکیب رنگ‌های سیاه و قرمز، درون مایه عشق و جنایت و باران‌های تند شبانه از مهم‌ترین عناصر فیلم‌های نوآر هستند که در" زخم کاری" وجود دارد. با این حال، نویسندگان سریال توانسته اند با طراحی یک قصه ملتهب، ریتم مناسبی به قصه اضافه کنند تا تماشای این اثر برای مخاطب جذابیت داشته باشد
این سریال، برگرفته از رمان «بیست زخم کاری» نوشته محمود حسینی زاد نویسنده و مترجم سرشناس است که در سال ۹۵ و بعد از مدت‌ها توانست فرصت چاپ پیدا کرد و بلافاصله به اثری محبوب در بازار نشر ایران تبدیل شود. شخصیت اصلی قصه مردی به نام مالکی است که در دایره قدرت و نفوذ یک فرد خطرناک با آلوده کردن دست خود به جنایت پیش می‌رود.
کارگردان زخم کاری
محمدحسین مهدویان که یکی از استعدادهای مهم دهه اخیر سینمای ایران است، در یک سال گذشته نشان داده که سر پر سودایی دارد و هر بار آماده یک تجربه تازه است. مهدویان که کار خود را به عنوان یک مستندساز آغاز کرد، در نخستین اثر خود «ایستاده در غبار» با انتخاب شیوه داکیودرام (مستند و درام)، توانست نظر مثبت مردم و منتقدان را به خود جلب کند.به نظر می‌رسد کارگردان سریال"زخم کاری" هنوز نتوانسته به طور کامل از آن امضاهای شخصی خود در آثار قبلی فاصله بگیرد و در همین چند قسمت منتشر شده از سریال، بارها شیوه تصویربرداری را به گونه مورد علاقه خود نزدیک کرده است. این در حالی است که تلاش فیلم ساز برای ارائه یک سبک تازه از کارگردانی، با تکلف و ظرافت‌های کمتری که بیشتر به مدیوم شبکه نمایش خانگی می‌آید، قابل احترام است. نحوه قرارگیری دوربین و چینش دقیق و فکر شده عناصر مختلف صحنه باعث شده تا «زخم کاری» سریالی خوش ساخت از آب دربیاید و تسلط زیاد کارگردان به میزانسن و دکوپاژ، تجربه تماشای این مجموعه برای مخاطب را در حد استانداردهای سینما جلوه می‌دهد.
بازیگران زخم کاری
سیاوش طهمورث، با نقش کوتاه حاج عمو در"زخم کاری"حضور دارد. هانیه توسلی نیز بازیگر دیگری است که از ابتدای قسمت سوم وارد مجموعه شده است. به نظر می‌رسد وی هنوز در موقعیت مناسبی برای محک خوردن قرار نگرفته، اما از منظر حسی اجرای استانداردی ارائه می‌کند.مهم‌ترین نقطه قوت سریال"زخم کاری" دو ستاره مرکزی این مجموعه هستند که درام را مدیریت می‌کنند. جواد عزتی که حالا یکی از بهترین‌های بازیگری ایران است، در نقش مالک، توانسته دوگانه غریبی را رنگ آمیزی و طرف داران خود را به شمه تازه‌ای از مهارت خود مهمان کند. عزتی در نوسانی باورنکردنی رفت و آمد می‌کند که یک طرف آن مردی بزدل، ضعیف و توسری خور قرار دارد، در حالی که روی دیگر شخصیت او هیولای مهیبی است که سال‌ها با لقب رعیت زاده، تحقیر شده و حالا می‌خواهد گذشته غمبارش را با جنایت‌ها و " نفس کش طلبیدن" ترسناکش در پایان قسمت سوم، تلافی کند. رعنا آزادی ور دیگر ستاره‌ای است که در نقش سمیرا مخاطبان را غافلگیر کرده است.
رضایت ۹۹ درصدی مخاطبان از زخم کاری
با انتشار قسمت سوم سریال «زخم کاری» و ورود بازیگران جدید، این سریال موفق شد به رضایتمندی و استقبال ۹۹ درصدی دست یابد. همین مساله باعث شد اخباری مبنی بر شکسته شدن رکورد فیلم "آقازاده" توسط این سریال منتشر شود که چالش‌های بسیاری در پی داشت. روابط عمومی فیلیمو در این خصوص آماری را منتشر کرد و نوشت:در خبر رکورد زنی آمار سریال زخم کاری، قسمت چهارم سریال‌ها در روز اول انتشار با هم مقایسه شده بود که سریال زخم کاری موفق شد رکورد سریال آقازاده را تغییر دهد.
همچنین آمار منتشرشده در مورد سریال هم گناه مربوط به قسمت آخر سریال است که در مقایسه با قسمت آخر سریال‌های زمان خودش ارزیابی شده است.
در نموداری به‌منظور تنویر افکار عمومی آمار مقایسه‌ای سه سریال هم‌گناه، آقازاده و زخم کاری را به تفکیک ۴ قسمت ابتدایی در روز اول انتشار مشاهده می‌کنید.
لغو انتشار کتاب "بیست زخم کاری"
محمود حسینی‌زاد نویسنده کتاب چند مجموعه داستان کوتاه و نمایشنامه دارد، اما " بیست زخم کاری" تنها رمان او به حساب می‌آید. وی پیش از انتشار این سریال گفته بود:
"من این کتاب را سال ۸۰ نوشتم و مدتی طول کشید تا اینکه برای دریافت مجوز به ارشاد فرستادم؛ پس از ارسال نیز ۱۰ سال به من اجازه انتشار اثرم را ندادند و در نهایت داستان سال ۹۴ موفق به اخذ مجوز از سوی ارشاد و چاپ در نشر چشمه شد.
این نویسنده درباره توقیف این کتاب نیز گفته بود:
"این رمان از آذر و دی‌ماه سال گذشته با شروع تهیه سریال لغو مجوز شد. حالا برای پخش این سریال ظاهراً گفته شده اسم کتاب از روی آن برداشته شود و از بخش چهارم دیگر اسم کتاب در تیتراژ سریال نیست. "
حذف نام کتاب از تیتراژ سریال
«نشر چشمه» درباره حواشی پیش آمده در باره کتاب " بیست زخم کاری" در صفحه اینستاگرام خود توضیحی کوتاه این رمان نوشت. در این متن آمده است:"در پی ساخت سریالی بر اساس رمان"بیست زخم کار" اخبار نادرست زیادی در خبرگزاری‌ها و صفحات مجازی گوناگون منتشر شد مبنی بر فروش فوق‌العاده و بعضاً بازارگرمی ناشر در قطره‌چکانی ارائه‌دادن این کتاب. به همین دلیل لازم دانستیم توضیح کوتاهی در این رابطه بدهیم:
کتاب "بیست زخم کاری" در سال ۱۳۹۵ منتشر شد و طی سه سال به چاپ چهارم رسید و نامزد جوایز ادبی نیز شد. اما کم‌تر از دو سال پیش، به خواست وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از تجدید چاپ این کتاب جلوگیری شد. بنابراین، هنگام ساخت و پخش سریال قصه این رمان، کتاب در بازار ناموجود بوده و همه خبرهای فروش این کتاب ناآگاهانه و شاید مغرضانه بوده است. حتی طی چند روز گذشته به‌ناچار جلو فروش نسخه الکترونیک آن را نیز گرفتیم، که در نبود نسخه‌ی کاغذی روزگار خوشی را پشت سر می‌گذاشت. رایزنی‌های زیادی برای بازپس‌گیری مجوز کتاب انجام شد، که متأسفانه تاکنون به نتیجه نرسیده است. از طرفی به چاپ نرسیدن این کتاب، موجبات سوءاستفاده‌ی دلالان را نیز فراهم کرده و شنیده‌ایم که اشخاصی اقدام به انتشار و توزیع غیرقانونی آن کرده‌اند و در پرده‌ی آخر ماجرا، از همین هفته و در اپیزود متاخر سریال نام کتاب و ناشر را از تیتراژ برداشته‌اند و این کار را با اپیزودهای قبلی نیز انجام داده‌اند. بنابراین، دیگر هیچ رد و اثری از این کتاب در هیچ کجای این اقتباس وفادار به متن به چشم نمی‌خورد. بدون شک تمامی این ماجرا برای نویسنده و ناشر، تنها بی نصیبان در این میان، بسیار دردناک است و امیدواریم در آینده‌ی نزدیک موانع بر سر راه این کتاب برداشته شود. "
شکایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
در چند روز گذشته اخباری مبنی بر شکایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از این سریال منتشر شد که روابط عمومی سازمان سینمایی، درباره آن توضیحی منتشر کرد.در این توضیح آمده است: "وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به انتشار و پخش آثار تصویری در حوزه نمایش خانگی، ضمن دفاع از مجوزهای صادر شده، در خصوص محصولات فرهنگی فاقد مجوز، مطابق رویه قانونی گزارشی به مراجع ذیربط ارسال می‌کند تا حقوق فعالانی که در چارچوب قانون عمل می‌کنند، پایمال نشود."
در همین رابطه علی سعد معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا در در همین رابطه در صفحه توئیتر خود نوشت: "ساترا تمایلی به مطرح کردن سنگ‌اندازی‌ها در مسیر حمایتی خود از رسانه‌های صوت و تصویر را ندارد، ولی لازم است شفاف اعلام کنم:
در روزهای گذشته وزارت ارشاد نسبت به پخش سریال «زخم کاری» به دادسرای فرهنگ و رسانه شکایت کرده. دوستان در صورتی که با مردم صادق‌اند، با تکذیبیه رسمی افکار عمومی را آگاه کند! "