حرکت معکوس دلار تا کجا ؟
در شرایطی که تنش‌های منطقه‌ای، تحریم‌های چندساله و انتظارات تورمی موجب افزایش لجام‌گسیخته نرخ دلار شده بود. اما اصلاح موارد فوق، روند افزایشی را از اواخرفروردین‌ماه متوقف و پس از انجام مذاکرات میان ایران و آمریکا، شاهد کاهش قابل‌توجه نرخ ارز در بازار آزاد و نیمایی بوده‌ایم.
در شرایطی که تنش‌های منطقه‌ای، تحریم‌های چندساله و انتظارات تورمی موجب افزایش لجام‌گسیخته نرخ دلار شده بود. اما اصلاح موارد فوق، روند افزایشی را از اواخرفروردین‌ماه متوقف و پس از انجام مذاکرات میان ایران و آمریکا، شاهد کاهش قابل‌توجه نرخ ارز در بازار آزاد و نیمایی بوده‌ایم.
این‌چنین که نرخ دلار تا ۱۰۵ هزارتومان بالا رفته بود و در پایان دور اول مذاکرات عمان،توانست به سطح پایین‌تر از ۸۵ هزار تومان و هم‌زمان با استارت مذاکرات غیرمستقیم در رم، به کف کانال ۸۵ هزار تومان و پس‌ازآن تا 81 هزار تومان هم کاهش داشته است.
اتفاقی که دلیلی جز واکنش اولیه مثبت بازار به ازسرگیری مذاکرات نداشته هرچند پایداری آن به چگونگی ادامه این مسیر ،پیوند می‌خورد.
نوسانات نرخ ارز، به‌ویژه نرخ دلار، همواره یکی از مسائل حساس و مهم در اقتصاد ایران بوده است.
متغیری که تقریباً رفتار اغلب حوزه‌های اقتصادی هم وابسته به آن است.به‌طوری‌که در این چند سال اخیر به‌خصوص یک سال گذشته دلار با شدت زیادی درحال نوسان و پیرو خود اقتصاد کشور را در تنش بالایی قرار داده بود.
تا زمان اولین دور مذاکرات ایران و آمریکا در مسقط که نخستین وفوری‌ترین اثر این مذاکرات ،تأثیر روانی آن بر بازار ارز بود. درواقع بازار ارز ایران ،بیشتر از آنکه بر پایه عرضه و تقاضای واقعی حرکت کند، تحت تأثیر انتظارات و جو روانی قرار دارد و همین مسئله، باعث شد پس از انتشار اخبار مرتبط با مذاکرات ، تقاضای سفته‌بازانه برای دلار کاهشی و قیمت دلار تهران وارد فاز اصلاحی شود.
شایان ذکر است درکنار روند مثبت مذاکرات انجام‌گرفته میان ایران و آمریکا اقدام بانک مرکزی در افزایش تزریق ارز به بازار نیز دلیل دیگری برای تعادل این بازار بوده است .علاوه بر آن، برخی از تجار و فعالان اقتصادی به دلیل احتمال کاهش بیشتر قیمت دلار، از خریدهای ارزی جدید خودداری کرده که همین موضوع ،عاملی درجهت مازاد عرضه نسبت به تقاضا و درنتیجه اصلاح رفتاری بازار ارز محسوب می شود.
درمجموع اتفاقاتی مانند انتظارات مثبت سیاسی، مدیریت بانک مرکزی، کاهش فعالیت‌های سفته‌بازانه، و آرامش روانی توانسته است شرایطی را برای بازار ارز ،رقم زند که تا یک ماه گذشته خلاف آن درحرکت بود و البته پایداری این وضعیت هم وابسته به نتایج عملی مذاکرات و نحوه اجرای توافقات احتمالی است. اگر این روند مثبت تداوم یابد، می‌توان امیدوار بود که نرخ ارز به ثبات نسبی برسد. هرچند همراه با این مقوله ،فاکتورهایی دیگر همچون سیاست‌های پولی و مالی دولت ،میزان کسری بودجه ،وضعیت تورم داخلی و ارتباط با کشورهای جهان نیز در شرایط ارزی کشور، سهم کلیدی را ایفا خواهند بود.
در این حال شرایط به‌گونه‌ای است که بیش ازهر زمانی فارغ از مباحث دیگر ،بازار ارز تحت تأثیر سیگنال‌های سیاسی و تصمیمات سیاست‌گذاران قرار داشته وبه نوعی چشم مردم به نتایج نهایی این مذاکرات است .
اکنون پس از عبور 2 دوره موفقیت آمیز از مذاکرات، بین ایران و آمریکا درمسقط ورم و انتشار اخبار مثبت ،روزنه‌های امیدواری نسبت به احیای مجدد توافق هسته‌ای یا توافقی مشابه آن گشوده شده که باوجود تجربه سال‌های گذشته بازار ارز ایران نیز به‌خوبی می‌داند که احیای چنین توافق‌هایی چه پیامدهایی را به دنبال دارد.
از کاهش تحریم‌ها تا آزاد شدن دارایی‌های بلوکه‌شده و افزایش چشمگیر منابع ارزی کشور ، افزایش صادرات نفت و دسترسی آسان‌تر به درآمدهای ارزی ،همچنین کاهش تقاضای سفته‌بازانه به دلیل بهبود چشم‌انداز اقتصادی ازجمله انتظاراتی است که برای دوران پس از توافقات وجود دارد.
