استفاده از آب شرب در ساخت و ساز ممنوع!
این روزها در حالی همشهریان از کمبود آب شرب گلایه دارند که ده‌ها و صدها ساختمان در اصفهان و دیگر شهرستان‌ها با استفاده از آب آشامیدنی در حال ساخت است.
این روزها در حالی همشهریان از کمبود آب شرب گلایه دارند که ده‌ها و صدها ساختمان در اصفهان و دیگر شهرستان‌ها با استفاده از آب آشامیدنی در حال ساخت است.
به گزارش ایمنا، کمبود آب و خشکسالی یکی از مسایلی است که طی دهه‌های اخیر کشور ما را به شدت گریبان‌گیر خود کرده، این کمبود آب علاوه بر بخش کشاورزی، بیشتر شهرستان‌ها و روستاهای استان را نیز تحت تاثیر قرار داده است، تا جایی که باعث شده در برخی از روستاها آب شرب مورد نیاز در تابستانی که گذشت، با تانکر تامین شود؛ این در حالی است که اکنون ساخت و سازهای شهری با همین منابع محدود آبی انجام می‌شود.
در حالی که روزانه دیوارهای زیادی با آب آشامیدنی قد می‌کشد، سازندگان این ساختمان‌ها در پاسخ به این سؤال که آیا برای استفاده از آب شرب در ساخت و ساز منعی وجود دارد یا خیر؟ می‌گویند: «تاکنون نظام مهندسی چیزی به ما نگفته و تنها شرکت آب و فاضلاب تعرفه کنتورهای آب را افزایش می‌دهد.» آن‌چه محرز است نبود نظارت و قانون‌گذاری مناسب بروز این تخلف آشکار را رقم زده است.
شهرداری متولی قانون‌گذاری در بخش آب شرب نیست
معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان در رابطه با وضعیت ساخت و ساز در شهر اصفهان به ایمنا می‌گوید: طی شش ماهه نخست سال جاری در مناطق ۱۵ گانه شهرداری اصفهان یک هزار و ۷۸۷ پروانه ساختمانی با متراژ یک میلیون و ۱۰۹ هزار و ۴۳۲ مترمربع صادر شده است.
سید احمد حسینی‌نیا به ضوابط و مقررات منع استفاده از آب شرب در ساخت و سازها اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: در ویرایش‌هایی که از ضوابط و مقررات ملی ساختمان مرور کرده و با آن مواجه هستیم، در واقع منع استفاده از آب شرب در بتن‌ریزی را نداریم، البته در ویرایش جدید این بند را داشتیم که حذف شده است.
وی اضافه می‌کند: در وزارت نیرو در خصوص ساخت و ساز منعی برای استفاده از آب شرب وجود ندارد از سویی امکان تغییر تعرفه‌ها نیز لحاظ شده است، بنابراین شهرداری نیز متولی قانون‌گذاری در بخش آب شرب نبوده و منع قانونی برای استفاده نکردن از آب شهری در ساخت و ساز ندارد.
معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان ادامه می‌دهد: در هدر رفت انرژی در مقررات ملی ساختمان و حتی در جزییات ساختمان‌ها مباحثی مطرح و به صورت کامل مدون شده، اما اینکه نخواهیم از آب شرب استفاده کنیم، چارچوب یا قانون مدون نداریم، لیکن کمبود آب شیرین معضلی جدی است که دست کم زندگی یک پنجم جمعیت جهان را تحت تاثیر خود قرار داده که این تعداد به خاطر دلایلی مانند افزایش جمعیت، مدیریت نادرست، رشد شهرنشینی و تغییرات آب و هوایی روز به روز در حال افزایش است.
وی با بیان اینکه به کارگیری مفاهیم و فن آوری‌های نوآورانه برای حل کردن این مهم بسیار حیاتی و ضروری است، خاطرنشان می‌کند: با توجه به پایین بودن متوسط بارندگی در اصفهان یکی از این روش‌های نوآورانه که لازم است دستگاه های متولی به آن توجه جدی داشته باشند، جمع آوری متمرکز «آب خاکستری» (فاضلابی با میزان آلودگی پایین، حاصل از حمام ها، دوش ها، روشویی ها و ماشین های شستشو به جز فاضلاب سرویس های بهداشتی) است؛ استفاده مجدد از آن در ساخت و ساز و آبیاری فضای سبز باعث می‌شود، خسارت زیست‌محیطی ناشی از خشکسالی به حداقل برسد.
حسینی‌نیا تاکید می‌کند: این آب چیزی در حدود ۷۰ درصد از مصارف خانه‌ها را شامل می‌شود و نسبت به فاضلاب خانگی پاتوژن‌های کمتری داشته و غلظت ترکیبات آلی نیز در آن پایین‌تر است، بنابراین در حال حاضر در حوزه معاونت شهرسازی استفاده از آب خاکستری در دستور کار قرار گرفته است.
وی می‌گوید: اکنون در معاونت شهرسازی طرح مطالعات و تدوین ضوابط طراحی پایدار و اقلیمی ساختمان‌ها در دستور کار است؛ در این طرح بخشی از آن معماری و شهرسازی پایدار و اکولوژیک و در فصولی دیگر تصفیه فاضلاب و آب خاکستری را مورد تاکید قرار می‌دهد و در این مطالعات امکان تصفیه فاضلاب خاکستری نیز بر اساس اطلاعات مربوط به میزان فاضلاب خاکستری هر واحد ساختمانی، هزینه تصفیه و نوع مصرف آب تصفیه شده و میزان آن انجام خواهد گرفت.
معاون شهرسازی و معماری شهردار اصفهان تصریح می‌کند: شهرداری اصفهان در کارگروه تدوین سند بازچرخانی آب خاکستری که با همکاری مدیران و کارشناسان نظام مهندسی استان و شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان حضور فعال دارد و در حال حاضر تمرکز بر بررسی و آنالیز اقتصادی، فنی و اجرایی بازچرخانی آب خاکستری در ساختمان‌های جدید الاحداث با تاکید بر ساختمان های گروه «ج» و «د» است.
وی ادامه می دهد: با پیشنهاد شهرداری اصفهان دو موضوع ایجاد شرایط انتقال آب خاکستری تولید شده به شبکه آبیاری فضاهای سبز به منظور زنده نگهداشتن فضاهای سبز در شرایط بحرانی و استفاده در سایر مصارف شهرداری و امکان استفاده بخشی از آب خاکستری بازیافت شده در مواردی از قبیل فلاش تانک، کولرها و ... با توجه به استانداردهای بهداشتی و زیست‌محیطی مورد تاکید قرار گرفته است.
حسینی‌نیا با تاکید بر اینکه موضوع کم آبی خطر فرونشست زمین تحت عنوان «زلزله خاموش» را پر رنگ کرده از این رو استفاده از آب خاکستری اهمیت زیادی دارد، اظهار می‌کند: در حوزه ساخت و ساز با نگاهی که در برنامه جامع شهر اصفهان داریم در قالب هشت کمیته به بررسی مشکلات و مسائل شهر اصفهان می پردازد؛ یکی از کمیته‌ها کانون محیط زیست شهر اصفهان است که به مشکلات کم آبی این شهر پرداخته و راهکارهایی تحت عنوان گزارش تشخیص ارائه خواهد کرد که پایداری این کلان‌شهر تاریخی را به ارمغان خواهد آورد.
استفاده از آب شرب در ساخت و ساز ممنوع!
معاون بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان نیز در این باره اظهار می‌کند: قبلاً آیین نامه‌ای درباره آب ساختمان‌ها در زمان صدور پروانه وجود داشت، اما به دلیل شرایط خشکسالی و بحران تامین آب که از چند سال پیش گریبان‌گیر شهر و استان است، این شرایط متفاوت شده است؛ بر اساس مصوبه شورای تامین آب، شرکت آب و فاضلاب موظف شده با توجه به مشکلات موجود، استفاده از آب شرب را در ساخت و سازها متوقف کند، جدا از این موضوع اصلاح تعرفه‌های شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور انجام خواهد شد.
ناصر اکبری تاکید می‌کند: در حال حاضر متولیان ساختمان باید برای تامین آب جایگاه مشخصی در نظر بگیرند به عنوان مثال متولیان محل‌های تهیه بتن می‌توانند از شرکت آب منطقه‌ای مجوز تامین آب غیرشرب دریافت و از این آبها در ساخت و ساز استفاده کنند.
معاون بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان با تاکید بر اینکه با توجه به بحران آب هیچ کس برای ساخت و ساز نمی‌تواند از آب شرب استفاده کند چرا که در این باره منع قانونی وجود دارد، می گوید: اگر همسایگان سازندگان ساختمان، آب شرب در اختیار آنها قرار دهند، بی شک در مرحله نخست اخطار می‌گیرند و در صورت توجه نکردن، کنتور آب آنها قطع خواهد شد.
وی ادامه می دهد: تنها مرجع اطلاعاتی شرکت آب و فاضلاب در خصوص تخطی از مصرف آب شرب، شهروندان هستند، زیرا این شرکت امکان کنترل تک به تک منازل شهر را ندارد، از این رو چنان‌چه گزارشی از تخلف در مصرف آب شرب به سامانه ۱۲۲ این شرکت اطلاع داده شود، ابتدا اخطار و سپس طبق قانون قطع کنتور آب مشترک اعمال خواهد شد، شرکت آب و فاضلاب تا مرحله سفت کاری تامین آب انجام نمی‌دهد و از مرحله نازک‌کاری با توجه به نیاز حداقل آب، حق درخواست انشعاب مشترکان بر اساس بازدیدهای انجام شده، پذیرفته می‌شود.
اکبری با بیان اینکه در کارگاه هایی که مصالح ساختمان تهیه می‌شود، بخش آب مصرفی آنها برای تهیه مصالح باید جدا از آب شرب باشد، می گوید: مجبور هستیم به بخش کارگری کارگاه ها آب شرب تخصیص دهیم، اما در بحث ساختمان‌سازی آب مورد استفاده از نوع «خاکستری» خواهد بود.
معاون بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان خاطرنشان می کند: نظام نامه‌ای بین شرکت آبفا و سازمان نظام مهندسی ساختمان در حال تدوین است تا در منازل مشترکان، آب خاکستری برای آبیاری فضای سبز جایگزین آب شرب شود.
وی با تاکید بر اینکه در ساخت و سازهای داخل شهر که به صورت منفرد ساخته می‌شود، پس از مراحل سفت کاری و بازدید، آب شرب در اختیار مشترک قرار می گیرد، می گوید: سال ۹۴ مجلس شورای اسلامی طرح تفکیک آب شرب از آب بهداشتی را مصوب کرد تا در شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر اجرا شود، این موضوع در شهرهای قم و ساوه اجرا و تایید شد، اما در اصفهان اجرا نشد، زیرا زیرساخت‌های آن بسیار هزینه‌بر و سنگین است، البته در شهرهای خور و مهاباد که تامین آب آنها به سختی انجام می‌شود، آب شرب و بهداشت از یکدیگر مجزا شده است.
ساختمان‌سازی با آب شرب از جنبه قوانین جاری
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی نیز در این باره می گوید: در حال حاضر به لحاظ تغییرات اقلیمی در کشور در تنگنا قرار داریم و اکنون با ارزش ترین کالا قرن ۲۱ آب است، بنابراین باید از افزایش بی رویه مصرف آب جلوگیری کرد و افزایش منابع آبی را در دستور کار قرار داد.
علی بختیار ادامه می دهد: در قانون برنامه ششم توسعه احکامی برای تصفیه و انتقال آب از دریا قرار داده شده تا استفاده از تکنولوژی‌های جدید برای افزایش منابع آبی به کار گرفته شود، همچنین در راستای بهینه سازی مصرف آب قوانینی در برنامه و بودجه ۹۷ در نظر گرفته شده است.
نایب رییس فراکسیون نظام مهندسی ساختمان با تاکید بر اینکه دولت باید ساماندهی آب کشور را به صورت راهبردی دنبال کند، اظهار می‌کند: وزارتخانه‌های مرتبط با موضوع آب مثل نیرو، جهادکشاورزی و صنعت کارگروهی را در دولت تشکیل داده و موضوع ساماندهی آب و جلوگیری از مصرف آب شرب در ساخت و سازها را مورد بررسی و منتج به نتیجه کنند؛ در خصوص منابعی آبی که برای ساخت و ساز ساختمان‌ها استفاده می شود، تکلیفی شده که وزارت نیرو مجاز به تأمین آب برای ساخت و ساز ساختمان نیست در واقع به محض اینکه زمینی را تخریب و بخواهند ساخت و ساز انجام دهد، وزارت نیرو برای تامین آب آن تکلیفی ندارد، اما اخیراً در آیین نامه ها تاکید شده که آب با تعرفه آزاد از مشترک دریافت شود و این صحیح نیست، زیرا بر این باور هستم در این شرایط بحران آب نباید اجازه دهیم از آب شرب تصفیه شده برای ساخت و ساز استفاده شود؛ در این راستا در کمیسیون انرژی و کمیسیون آب و کشاورزی برنامه‌ریزی کرده و دنبال هستیم احکامی را صادر و وزیر نیرو را نسبت به قطع انشعاب تا زمان ساخت ساختمان مکلف کنیم.
وی می گوید: آیین نامه مقررات وزارت نیرو به این صورت بود که بهای آب هنگام ساخت و ساز آزاد محاسبه شود تا برای پیمانکار مقرون به صرفه نباشد، اما حالا با افزایش نرخ دلار استفاده از آب شرب نسبت به آب چاه مقرون به صرفه است که باید برای آن چاره اندیشی کرد، بنابراین باید برای استفاده از آب شرب در ساخت وساز محدودیت‌هایی برای پیمانکاران در نظر گرفته شود.