فولادشهر به دنبال تعادل توسعه و محیط‌زیست

فولادشهر در مسیر توسعه‌ای تازه گام برداشته است؛ از تحویل نزدیک به هزار واحد مسکونی در قالب نهضت ملی تا ساخت ۱۰ مدرسه و یک مسجد، اما در کنار این پیشرفت‌ها، توقف پروژه مترو و بحران صنایع آلاینده همچنان سایه‌ای سنگین بر آینده این شهر تازه‌ساز انداخته است.فولادشهر، یکی از مهم‌ترین شهرهای جدید استان اصفهان، در سال‌های اخیر به‌عنوان نمونه‌ای از شهرسازی نوین ایران شناخته شده است. این شهر با ظرفیت جمعیتی ۳۲۰ هزار نفر، به‌ویژه در طرح‌های ملی مسکن و پروژه‌های عمرانی، نقشی کلیدی در پاسخ به نیازهای روزافزون مسکن و خدمات شهری دارد.

سعیدرضا بهرامی، مدیرعامل شرکت عمران شهر جدید فولادشهر در نشست خبری خود در مجموعه گردشگری کاریز لنجان، به تشریح تازه‌ترین دستاوردها، چالش‌ها و چشم‌اندازهای توسعه‌ای این شهر پرداخت. سخنان او نشان می‌دهد که فولادشهر در آستانه تحولی مهم قرار دارد؛ تحولی که همزمان با دستاوردهای عمرانی، با موانع مالی، زیست‌محیطی و زیرساختی نیز روبه‌رو است.

جهش در ساخت مدرسه در فولادشهر

یکی از مهم‌ترین محورهای گزارش مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر، توجه به زیرساخت‌های آموزشی و مذهبی بود. بهرامی خبر داد: این شرکت توانایی آغاز عملیات اجرایی ۱۰ مدرسه جدید را دارد؛ رقمی که نسبت به سال‌های گذشته جهشی بزرگ محسوب می‌شود. در سال‌های قبل، به طور میانگین تنها سه یا چهار مدرسه در سال کلنگ‌زنی می‌شد، اما امسال برنامه‌ریزی‌ها به‌گونه‌ای است که فولادشهر شاهد یک رکورد تازه در مدرسه‌سازی باشد.

مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر افزود: علاوه بر این، سه مدرسه دیگر نیز با پیشرفت فیزیکی بیش از ۹۷ درصد در حال تکمیل است و پس از برقراری انشعابات، به آموزش‌وپرورش تحویل داده خواهد شد. این روند می‌تواند بخشی از کمبودهای آموزشی فولادشهر را جبران کند و پاسخگوی افزایش جمعیت دانش‌آموزی باشد.

بهرامی همچنین از ساخت یک مسجد جدید در محله مثانه خبر داد و اعلام کرد که این پروژه آخرین مسجد باقی‌مانده در مجموعه مسکن مهر است. به گفته او، یک کلانتری نیز احداث شده که در هفته دولت به نیروی انتظامی تحویل خواهد شد. این اقدامات نشان می‌دهد که شرکت عمران تنها بر مسکن تمرکز نکرده و به‌طور هم‌زمان به ابعاد اجتماعی، مذهبی و امنیتی شهر نیز توجه دارد.

نهضت ملی مسکن؛ تحویل نزدیک به هزار واحد

بخش دیگری از نشست مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر به پروژه نهضت ملی مسکن اختصاص یافت. بهرامی اعلام کرد که تعهد شرکت عمران فولادشهر در این طرح، ساخت ۱۰ هزار و ۳۹۵ واحد مسکونی است. این واحدها عمدتا در محلات دیار، فرهنگ و ایثار در حال احداث است.

او خاطرنشان کرد: از این تعداد، ۹۵۶ واحد در هفته دولت به متقاضیان تحویل داده خواهد شد و پیش‌بینی می‌شود نزدیک به ۷۰۰ واحد دیگر نیز تا دهه فجر به بهره‌برداری برسد. با تکمیل این پروژه‌ها، فولادشهر می‌تواند بخش مهمی از تقاضای مسکن در استان اصفهان را پاسخ دهد و از فشار مهاجرت به سایر شهرها بکاهد.با این حال، چالش‌های مالی همچنان یکی از موانع اصلی در اجرای این طرح است. به گفته مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر ، حدود ۳۰۰ نفر از متقاضیان توان پرداخت سهم آورده خود را ندارند و این مسئله باعث کندی در تکمیل برخی واحدها شده است. تلاش‌هایی برای یافتن راهکارهایی نظیر دریافت تدریجی مبالغ یا استفاده از تسهیلات مالی در حال انجام است تا روند اجرای پروژه‌ها متوقف نشود.

توقف پروژه مترو فولادشهر

سرنوشت پروژه مترو اصفهان – فولادشهر موضوع دیگری بود که خبرنگاران در این نشست درباره آن پرسیدند؛ طرحی که سال‌هاست به دلیل چالش‌های اقتصادی و تغییرات مسیر، در مرحله بلاتکلیفی قرار دارد.

مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر در این باره گفت: برآورد هزینه اجرای این پروژه بیش از ۵۳۰ هزار میلیارد ریال است؛ رقمی که از توان شرکت عمران خارج است. 

تغییر مسیر مترو به کنار اتوبان اصفهان – فولادشهر، هزینه‌های آزادسازی اراضی را به‌شدت افزایش داده و عملا اجرای آن بدون تأمین اعتبار ملی و همکاری شهرداری‌های مسیر امکان‌پذیر نیست.

این پروژه برای آینده حمل‌ونقل فولادشهر اهمیتی حیاتی دارد. بدون اجرای مترو، بار ترافیکی بر اتوبان‌ها و جاده‌های بین‌شهری افزایش خواهد یافت و آلودگی هوا نیز شدت بیشتری می‌گیرد. توقف این طرح نشان می‌دهد که فولادشهر برای رسیدن به توسعه پایدار، نیازمند حمایت جدی دولت و نهادهای فرادست است.

مقابله با صنایع آلاینده و توسعه فضای سبز

فولادشهر در مجاورت صنایع بزرگ و آلاینده‌ای قرار دارد که همواره یکی از مهم‌ترین تهدیدهای زیست‌محیطی این منطقه به‌شمار می‌روند. بهرامی در سخنان خود تأکید کرد که تنها راهکار عملی برای کاهش آثار این آلودگی‌ها، توسعه فضای سبز و کمربند حفاظتی است.

بر همین اساس، شرکت عمران طرح‌هایی را برای تکمیل فضاهای سبز در محلات مسکن مهر و نهضت ملی در دستور کار قرار داده است. با این حال، کمبود منابع آبی چالش بزرگی در این مسیر به‌حساب می‌آید. بخشی از آب موردنیاز از طریق خرید آب و بخشی نیز با حفر چاه تأمین خواهد شد. مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر اعلام کرد: درخواست حفر چند حلقه چاه جدید به استانداری ارسال شده تا این کمبود جبران شود.

اجرای کمربند سبز در اطراف فولادشهر، علاوه بر کاهش آلودگی، نقش مهمی در ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و ایجاد فضاهای تفریحی خواهد داشت. این اقدام می‌تواند فولادشهر را از یک شهر صرفا صنعتی به شهری با هویت اجتماعی و زیست‌محیطی متعادل‌تر تبدیل کند.

توسعه پروژه‌های اجتماعی، فرهنگی و ورزشی مکمل پروژه‌های عمرانی

بهرامی در بخش دیگری از سخنانش به توسعه پروژه‌های فرهنگی و ورزشی اشاره کرد و آن را مکمل پروژه‌های عمرانی دانست. او از افتتاح یک کتابخانه جدید در سال جاری خبر داد و گفت: ۱۰ پروژه گردشگری نیز با همکاری شهرداری و بخش خصوصی تعریف شده که اجرای برخی از آن‌ها آغاز شده است.

مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر ادامه داد: در حوزه ورزش، با رفع موانع قانونی و پیگیری‌های حقوقی، زمینه اجرای پروژه‌های ورزشی فراهم شده است. تاکنون هشت قطعه زمین ورزشی شامل والیبال و فوتبال به بهره‌برداری رسیده و ساخت سه زمین چمن مصنوعی در محلات مختلف آغاز شده است، همچنین کلنگ‌زنی یک مجموعه فرهنگی و رفاهی در دستور کار قرار دارد که شامل سالن اجتماعات، فضای ورزشی، محوطه بازی کودکان و کافی‌شاپ خواهد بود. این پروژه می‌تواند به یکی از قطب‌های اجتماعی و فرهنگی فولادشهر تبدیل شود و تعاملات اجتماعی میان خانواده‌ها را افزایش دهد.

مدیریت شهری و چالش‌های مالی

یکی از پرسش‌های مکرر در مورد فولادشهر، موضوع دوگانگی مدیریت میان شرکت عمران و شهرداری است. بهرامی در پاسخ به این پرسش تأکید کرد: چنین دوگانگی وجود ندارد و هر یک از این دو نهاد وظایف مشخصی دارند؛ شرکت عمران مسئول آماده‌سازی و تحویل اراضی است و شهرداری وظیفه خدمات‌رسانی شهری را بر عهده دارد. به گفته او، جلسات مشترک هفتگی میان دو دستگاه برگزار می‌شود و تعامل نزدیکی میان آن‌ها وجود دارد.

با این حال، محدودیت‌های قانونی و مالی همچنان مانع بزرگی بر سر راه توسعه است. بهرامی تصریح کرد: با وجود مشکلات در وصول درآمد، فولادشهر در میان شهرهای جدید کشور در جایگاه نخست وصولی‌ها قرار دارد. 

او همچنین مقایسه‌ای میان بودجه شرکت عمران و شهرداری ارائه کرد و افزود: بودجه شرکت عمران در سال‌های اخیر تقریبا برابر با شهرداری بوده، اما امسال احتمالا دو برابر خواهد شد.

این سخنان نشان می‌دهد که با وجود منابع محدود، شرکت عمران توانسته است بخش عمده‌ای از اعتبارات خود را صرف پروژه‌های عمرانی کند، در حالی که شهرداری بخش زیادی از بودجه‌اش را صرف هزینه‌های جاری می‌کند.

چشم‌انداز پیش‌روی فولادشهر

نشست خبری اخیر مدیرعامل شرکت عمران فولادشهر تصویری روشن اما دووجهی از آینده این شهر ارائه کرد. از یک‌سو، پیشرفت‌های قابل‌توجهی در حوزه‌های مختلف همچون مدرسه‌سازی، مسجد، کلانتری، پروژه‌های مسکن و توسعه فضای سبز به چشم می‌خورد؛ از سوی دیگر، توقف پروژه مترو، محدودیت‌های مالی و تهدید صنایع آلاینده، چالش‌هایی جدی برای تحقق توسعه پایدار ایجاد کرده‌اند.

فولادشهر امروز در نقطه‌ای حساس قرار دارد. اگرچه شرکت عمران توانسته با تلاش‌های مستمر، پروژه‌های متعددی را پیش ببرد؛ اما ادامه مسیر بدون حمایت دولت، شهرداری‌ها و سایر دستگاه‌های خدمات‌رسان دشوار خواهد بود. آینده این شهر به میزان همکاری بین‌سازمانی، تأمین اعتبارات ملی و مشارکت فعال شهروندان بستگی دارد.

به نظر می‌رسد فولادشهر اگر بتواند میان توسعه عمرانی، توجه به محیط‌زیست و ارتقای خدمات اجتماعی تعادل ایجاد کند، می‌تواند به الگویی موفق از شهرسازی نوین در ایران تبدیل شود؛ الگویی که نه‌تنها نیازهای امروز ساکنان را پاسخ می‌دهد، بلکه برای نسل‌های آینده نیز شهری قابل‌زیست و پایدار باقی می‌گذارد.

در پایان این نشست از خبرنگاران تجلیل شد.