غبار سیاهرنگ آسمان شهر،خبر از واقعیت تلخ دارد
بازگشت آلایندهها به اصفهان با شدت بسیار بالا نشان از آغاز دوباره مازوت سوزی در این استان دارد. اتفاقی که تا همین چند روز گذشته هم مسئولان وعده اجرایی نشدن آن را میدادند. اما بهیکباره گمانهزنی در ارتباط با سوخت مازوت آغاز و سپس با وجود اظهارات و وعدهها از سوخت مازوت در اصفهان خبر میرسد.
بازگشت آلایندهها به اصفهان با شدت بسیار بالا نشان از آغاز دوباره مازوت سوزی در این استان دارد.
اتفاقی که تا همین چند روز گذشته هم مسئولان وعده اجرایی نشدن آن را میدادند. اما بهیکباره گمانهزنی در ارتباط با سوخت مازوت آغاز و سپس با وجود اظهارات و وعدهها از سوخت مازوت در اصفهان خبر میرسد.
از وعده تا خلف وعده
شانزدهم آبان ماه ۱۴۰۳ بود که با دستور رئیسجمهور استفاده از سوخت مازوت در نیروگاههای اصفهان، اراک و کرج متوقف شد.
در22 آبان ماه نیز استاندار اصفهان با تشریح جزئیات توقف مازوتسوزی در این استان گفته بود دیگر از مازوتسوزی خبری نخواهد بود.
همچنین هجدهم آذرماه مدیرکل حفاظت محیطزیست استان اصفهان اعلام کرد که تاکنون در این استان از سوخت ترکیبی ( مازوت ) استفادهنشده است.
به گفته شاکری در تاریخ اشارهشده ،تا امروز به نسبت مدت مشابه در سال گذشته آلایندههای هوای اصفهان ۴۵ درصد کاهشیافته است و بهرغم تصمیمی که در سطح ملی برای استفاده از سوختهای ترکیبی گرفتهشده است، با پیگیریهای استاندار اصفهان تاکنون در این استان از سوخت ترکیبی استفادهنشده است.
قابلتأمل آنکه یک روز پس از نشر این خبر ، در 19 آذر ۱۴۰۳، نقد علی نماینده مجلس بیان کرد:وضعیت آلودگی هوا در اصفهان بسیار شدید است و باید مازوتسوزی در اصفهان متوقف شود.
نماینده مردم خمینیشهر در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: با این شرایط عجیب است که مازوتسوزی را در اصفهان و برخی از نقاط دیگر کشور مصوب میکنند که درخواست دارم در این زمینه تجدیدنظر شود.
حتی مهدی طغیانی نماینده مردم اصفهان به دنبال خلف وعده دولت در ارتباط با مازوت سوزی در نیروگاه شهید منتظری اصفهان، طرح سؤال از وزیر نفت را به جریان انداخت.
به گفته این مسئول با توجه به رایزنیهای متعدد و برگزاری جلسات فراوان، قرار بر این بود که با قطع برق برنامهریزیشده در کشور، به جلوگیری از مازوت سوزی در دو استان دیگر کشور ازجمله البرز کمک شود اما اکنون مازوت سوزی مجدد در سه استان کشور ازجمله اصفهان و در نیروگاه شهید منتظری قابل توجیه نیست.
حتی دستور وتاکید رئیسجمهورهم مانع مازوت سوزی نشد
غبار سیاه رنگ آسمان شهر اصفهان دراواسط آذرماه امسال ،درحالی خبر از واقعیتی تلخ برای مردم داشت که پیش از آنهم آلایندهها جایی برای تنفس باقی نگذاشته و اضافه شدن سوخت مازوت در چنین شرایطی مزید بر علت این بحران شد.
آلودگی ومازوت سوزی از مباحثی است که بهطورمعمول در 6ماه دوم هرسال بهویژه در ایام زمستان با آن مواجه بودهایم.
برخی از استانها زودتر و از اواسط پاییز و برخی هم از هفتههای پایانی پاییز تا اواخر زمستان با این موضوع دستوپنجه نرم میکنند.
گویا امسال هم و باوجود توقف مازوت سوزی در نیروگاههای اصفهان، اراک و کرج در اواسط پاییز وعلی رغم تأکید فراوان بر ممانعت از سوخت مازوت حتی باوجود دستور رئیسجمهور بر منع این اتفاق ،اما اکنون گرفتار آن شدهایم.
و جالب آنکه امسال با اتفاق کمسابقه قطعی برق خانگی به عنوان توجیهی درجهت عدم مازوت سوزی در این فصل روبرو بودهایم اما دوباره خبر از مازوت سوزی شنیده میشود.
موضوعی که نشان میدهد حتی دستور وتاکید مقامات کشور واستان و اقداماتی مانند قطعی برق هم نمیتواند مانع اجرای آن در فصول سرد شود .
در تائید این اتفاق ،صدیقه ترابی، معاون محیطزیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست با اشاره به نادیده گرفتن مصوبه دولت درزمینهٔ ممنوعیت مازوتسوزی در سه نیروگاه گفت: ما در سازمان حفاظت محیطزیست همه تلاشمان را به کار گرفتیم تا حداقل همین سه نیروگاه مصرف مازوت را متوقف کنند؛ اما در اثر فشار بخش نفت و نیرو این امر محقق نشد.
همچنین مرجان شاکری، مدیرکل حفاظت محیطزیست استان اصفهان که تا هجدهم آذرماه استفاده از سوخت مازوت در اصفهان را رد کرده بود اکنون گفته است شرایط به نحوی است که به دلیل نا ترازی انرژی و بهمنظور مدیریت این موضوع بهصورت ملی تصمیم گرفتهشده است تا از سوخت جایگزین در نیروگاهها بهطور حداقلی استفاده شود.
عوارض و آسیبهای فراوان و جبرانناپذیر
شدت آلودگی ، افزون شدن بیماریهای تنفسی وعدم بارش باران به دلیل بالا بودن سطح آلودگی از پیامدهای سوخت مازوت است.
یک مسئله غیرقابلانکار که نهفقط اصفهان بلکه چند شهر بزرگ ایران را درگیر با خود نموده اما اصفهان بهعنوان یکی از صنعتیترین استانهای کشور،ظاهراً با عوارض بیشتری از این نوع سوخت روبرو میشود.
نخست باوجود صنایع فراوان دوم به دلیل قرارگیری در منطقه نیمهخشک و همچنین بیآبی زایندهرود که البته این روزها خوشبختانه بهطور موقت جاری است و قرارگیری کانونهای ریزگردی در اطراف آن ازجمله عواملی است که تاب و تحمل این استان را در مواجه با مازوت سوزی کمتر از دیگر مناطق کرده است.
بنا به گفته رضا همدانی کارشناس محیطزیست بیشتر از 70 درصد از گاز تولیدی کشور برای مصرف خانگی و مابقی هم سهم صنایع است. حال باوجوداین تعداد از صنایع بزرگ و کوچک و البته نیروگاهها در اصفهان آیا میتوان با 30 درصد پاسخگوی آنها بود؟
وی درگفتگو با اصفهان امروز تصریح کرد: بدون شک هیچ مسئولی تمایلی برای استفاده از سوخت مازوت ندارد. اما بههرحال زمانی که حرف از کمبود است و احتمال قطع برق و گاز خانگی به وجود میآید گویا مسئولان هم چاره را در استفاده از سوخت جایگزینی میبینند که عوارض و آسیبهای آن فراوان و جبرانناپذیر است.
این کارشناس گفت: مرگ زودرس ،تولد کودکان نارس ،اماس ،سرطان ،مشکلات تنفسی و قلبی فقط چند نمونه از آسیبهای آلایندههایی است که البته تنها متهم آنها مازوت نیست اما این نوع سوخت با درصد بالایی از گوگرد ،آلودگی را شدید تروعواقبش را سختتر میکند.
همدانی بیان کرد: با توجه به تجربه چند سال گذشته در مازوت سوزی و تحقق نیافتن وعده های مسئولان در منع این اقدام ،به نظر میرسد فعلاً رفع این مشکل عملیاتی نیست و حتی راهکارهایی مانند قطع برق خانگی درفصل پاییز هم نمی تواند مانع مازوت سوزی شود.
او گفت: با راهکارهایی مانند نصب فیلترهای استاندارد بر مشعلهای مازوت سوز تا میزانی اندک میتوان آسیبهای این جریان را کاهش داد. همچنین توجه شهروندان برای خروج کمتر از منازل و قرار نگرفتن در معرض این هوای آلوده هم راهحل دیگراست اگرچه نسخههایی موقت است اما به هر انتخابی میان بد وبد تر است.
ثمرهای از بیتدبیریها
افزایش بیرویه مصرف گاز وبی توجهی به بهینهسازی مصرف ، فقدان سرمایهگذاری در تولید انرژی بهعلاوه بی مدیریتی وبی برنامگی در این حوزه از عمده دلایلی است که دومین دارنده ذخایر گازی جهان را با کمبود گاز ،روبرو ساخته است.
و حالا باوجود تائید مازوت سوزی در اصفهان ،مردم این دیار دوباره بهرسم هرساله گرفتار در آلایندههایی شدهاند که به گفته مسئولان و کارشناسان تنفس آن کمتر و کشندهتر از سم ،نمیتواند باشد.
اقدامی که ثمرهای از بیتدبیریها بشمار رفته حتی اگر درکمترین میزان خود هم باشد.
درپایان همچنان این پرسش برجای است مردم اصفهان تا چه زمانی باید تاوان دهنده صنایعی باشند که بی بهره ازمنافع آن ها ، وجودشان نفس این شهر را گرفته است؟