هپارین چیست؟ کاربردها، نحوه مصرف و عوارض داروی ضد انعقاد خون

اصفهان امروز_ هاجر خانی: هپارین (Heparin) یک داروی ضد انعقاد (رقیق‌کننده خون) است که با جلوگیری از تشکیل لخته‌های خونی، در پیشگیری و درمان بیماری‌های قلبی-عروقی نقش حیاتی دارد. این دارو به‌صورت تزریقی (زیرجلدی یا وریدی) تجویز می‌شود و در شرایطی مانند ترومبوز وریدهای عمقی، آمبولی ریه، جراحی‌های قلب و دیالیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در این مقاله، به بررسی جامع هپارین، از جمله موارد مصرف، نحوه تزریق، دوزهای متداول، عوارض جانبی، تداخلات دارویی و نکات مهم در دوران بارداری می‌پردازیم. اگر به‌دنبال اطلاعات دقیق و قابل اعتماد درباره این داروی حیاتی هستید، تا پایان با ما همراه باشید.

بیشتر بخوانید: 

• بوپروپیون چیست؟ کاربردها، عوارض و نکات مهم قبل از مصرف

• لوراتادین چیست؟ همه چیز درباره این داروی ضد آلرژی

معرفی داروی هپارین

• نام علمی (ژنریک): هپارین (Heparin)

• نام‌های تجاری: جکتوپارین، هپارودیک، هپالیز

• نوع دارو: ضد انعقاد (رقیق‌کننده خون)

• اشکال دارویی: آمپول تزریقی (زیرجلدی یا وریدی)

• دسترسی: با نسخه پزشک

هپارین چیست؟

هپارین(Heparin) داروی ضد انعقاد خون است که از لخته شدن خون جلوگیری می‌کند. این دارو همچنین ممکن است برای جلوگیری از لخته شدن خون در جراحی، دیالیز، انتقال خون، جمع آوری نمونه خون یا زمانی که فرد برای مدت طولانی قادر به حرکت نیست، استفاده شود.

نحوه ای عملکرد این دارو به این صورت است که با عملکرد بهتر ماده طبیعی در بدن (پروتئین ضد لخته شدن خون) به جریان روان خون کمک می‌کند.

داروی هپارین به شکل آمپول در دوز 5000واحد/1میلی لیتر در داورخانه ها با نام های تجاری جکتوپارین، هپارودیک، هپالیز موجود است.

هشدار مصرف هپارین

 

• بارداری و شیردهی: مصرف هپارین در دوران بارداری باید تحت نظر پزشک باشد. در دوران شیردهی، هپارین به مقدار کمی به شیر مادر منتقل می‌شود.

• جراحی و دندانپزشکی: قبل از هرگونه عمل جراحی یا دندانپزشکی، پزشک را از مصرف هپارین مطلع کنید.

• آزمایش‌های پزشکی: هپارین ممکن است نتایج برخی آزمایش‌های خونی را تحت تأثیر قرار دهد

موارد مصرف هپارین

• هپارین برای پیشگیری و درمان لخته‌های خونی در شرایط مختلف پزشکی استفاده می‌شود، از جمله:

• ترومبوز وریدهای عمقی (DVT)

• آمبولی ریه

• فیبریلاسیون دهلیزی

• پیشگیری از لخته شدن خون در حین جراحی، دیالیز یا بی‌حرکتی طولانی‌مدت

• این دارو با افزایش فعالیت آنتی‌ترومبین III، از تشکیل لخته‌های خونی جلوگیری می‌کند.

4 نکته درباره نحوه استفاده از هپارین

1. قبل از شروع درمان با  آمپول هپارین ، بروشور دارویی داخل بسته را به دقت مطالعه کنید تا اطلاعات جامعی را راجع به دارو به دست آورده و از عوارض جانبی احتمالی آن مطلع شوید. 

2. دوز و مقدار آمپول هپارین از فردی به فرد دیگر متفاوت است. لذا دارو را دقیقاً همانطور که پزشک برایتان تجویز کرده است، استفاده کنید و از کم یا زیاد کردن خودسرانه مقدار و مدت زمان مصرف اجتناب نمایید.

3. داروی هپارین را به طور منظم مصرف کنید.

4. تزریق هپارین معمولاً توسط پرستار یا پزشک به صورت تزریق وریدی یا زیرپوستی برایتان تزریق می‌شود.

5. تزریق هپارین را نباید به عضله تزریق کرد.

نحوه مصرف و دوز هپارین

• تزریق: هپارین به‌صورت تزریق زیرجلدی یا وریدی توسط پزشک یا پرستار تجویز می‌شود.

• دوز: مقدار مصرف بسته به وضعیت پزشکی، وزن و پاسخ بدن به درمان تعیین می‌شود.

• نکات مهم:

  • از تزریق عضلانی خودداری کنید.

  • محل تزریق را هر بار تغییر دهید تا از آسیب به بافت جلوگیری شود.

  • دستورالعمل‌های پزشک را به‌دقت دنبال کنید و از تغییر دوز بدون مشورت با پزشک خودداری نمایید.

عوارض جانبی هپارین

برخی از عوارض جانبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خونریزی یا کبودی غیرمعمول

• درد، قرمزی یا تورم در محل تزریق

• سردرد شدید، سرگیجه یا ضعف

• تنگی نفس یا درد قفسه سینه

• واکنش‌های آلرژیک مانند کهیر، خارش یا تورم صورت

در صورت بروز هر یک از این علائم، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

موارد منع مصرف هپارین

هپارین در شرایط زیر نباید مصرف شود:

• حساسیت به هپارین یا هر یک از اجزای آن

• خونریزی فعال یا کنترل‌نشده

• ترومبوسیتوپنی شدید (کاهش شدید پلاکت‌های خون)

• زخم فعال گوارشی

• فشار خون بالا کنترل‌نشده

• بیماری‌های شدید کبدی یا کلیوی

تداخلات دارویی هپارین

هپارین ممکن است با داروهای زیر تداخل داشته باشد و خطر خونریزی را افزایش دهد:

• داروهای ضد پلاکت مانند آسپرین و کلوپیدوگرل

• داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن

• داروهای ضد انعقاد دیگر مانند وارفارین

• برخی آنتی‌بیوتیک‌ها و مکمل‌های گیاهی مانند جینکو بیلوبا

قبل از شروع مصرف هپارین، لیستی از تمام داروها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید را به پزشک خود ارائه دهید.داروی هپارین ممکن است موجب تغییر در نتایج برخی تست‌های آزمایشگاهی (مانند آزمایشات عملکرد کبد و زمان پروترومبین) شود.

شرایط نگهداری هپارین

• داروی هپارین باید در دمای اتاق و دور از نور مستقیم و رطوبت نگهداری شود.

• از یخ‌زدگی دارو جلوگیری کنید.

• دارو را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.

 

داروهای مشابه هپارین

در صورت نیاز به جایگزین، داروهای زیر ممکن است توسط پزشک تجویز شوند:

• وارفارین

• دالتپارین

• تینزاپارین

• داناپاروئید

• آردپارین سدیم

قیمت آمپول هپارین

نام تجاری	تولید کننده	قیمت به ریال در خرداد 1404
آمپول هپارین داروپخش 5000واحد/1میلی لیتر	دارو پخش - کارخانه	3,798,000
آمپول کلوتین 5000واحد/1 میلی لیتر	داروسازی ابوریحان	3,798,000
آمپول هپارین البرزدارو 5000 واحد/1میلی لیتر	داروسازی البرز دارو	3,798,000
آمپول هپارودیک 5000واحد/1میلی لیتر	داروسازی کاسپین تامین	37,980,000
آمپول هپارین داروپخش 250000واحد/میلی لیتر	دارو پخش - کارخانه	54,400
آمپول هپارین سدیم کیمیدارو 5000واحد/میلی لیتر	داروسازی کیمیدارو	3,798,000
آمپول هپارین البرزدارو 10000 واحد/1میلی لیتر	داروسازی البرز دارو	736,470
هپارین تزریقی پرنترال 5000 [iU]/1mL 1mL(تزریقی هپارین سدیم)	ایران هورمون	3,798,000

پرسش‌های متداول درباره هپارین

آمپول هپارین سدیم ۵۰۰۰ برای چیست؟

برای پیشگیری و درمان لخته‌های خونی در شرایطی مانند ترومبوز وریدهای عمقی و آمبولی ریه استفاده می‌شود.

نحوه تزریق آمپول هپارین سدیم چگونه است؟

تزریق به‌صورت زیرجلدی یا وریدی توسط پزشک یا پرستار انجام می‌شود.

آیا هپارین در بارداری ایمن است؟

مصرف هپارین در دوران بارداری باید تحت نظر پزشک باشد و تنها در صورت نیاز تجویز می‌شود.

چه داروهایی با هپارین تداخل دارند؟

داروهای ضد پلاکت، NSAIDs، وارفارین و برخی آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است با هپارین تداخل داشته باشند.

علائم اوردوز هپارین چیست؟

خونریزی شدید، کبودی غیرمعمول، خون در ادرار یا مدفوع و ضعف شدید از علائم اوردوز هستند. در صورت مشاهده این علائم، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

---

سخن آخر

آمپول هپارین برای درمان و پیشگیری از لخته شدن خون تجویز می شود و با عوارضی چون تورم، تنگی نفس، سردرد شدید​ همراه است و با داروهای تلاوانسین، اوریتاوانسین و میفپریستون تداخل دارویی دارد.در صورت داشتن سوال یا تجربه‌ای در مورد مصرف هپارین، لطفاً در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.