در آیین بزرگداشت زندهیاد «سیدعباس بهشتیان» مطرح شد:
اگر بهشتیان زنده بود از وضع بد میراث فرهنگی اصفهان دق میکرد
سید مرتضی فرشته نژاد، پیشکسوت میراث فرهنگی و معماری در پاسخ به پرسش خبرنگار اصفهان امروز مبنی بر اینکه اگر مرحوم بهشتیان در حال حاضر زنده بود که مسئولین و متولیان امر هیچ توجه به صحبتها و هشدارهای فعالین میراث فرهنگی نمیکند، میتوانست اثرگذار باشد، گفت: هر فرد را باید در زمان خودارزیابی کرد اما بیشک اگر سید عباس بهشتیان زنده بود از وضع بد میراث فرهنگی استان اصفهان دق میکرد.
همه در حال پیدا کردن پناهگاهی برای حفظ جان خود بودند، اما او گریهکنان به سمت مسجد جامع عباسی میدوید، انگار بیش از اینکه نگران جان خود در برابر بمباران باشد به فکر سالم ماندن مسجد جامع عباسی در برابر بمباران بود، همه در حال فریاد زدن و جیغ زدن برای پیدا کردن پناهگاهی برای حفظ جان خود بودند، اما او فقط در میان هقهق گریههای خود نام مسجد جامع عباسی را صدا میزد و به سمت این مکان میدوید، در میان هقهق گریهاش در مسیرش میخی در چشمش فرو میرود اما بیتوجه به زخم میخ به راه خود ادامه میدهد که مطمئن شود در بمباران اصفهان، مسجد جامع تخریب نشده باشد، آن موقع متوجه نشد اما در اثر فرورفتن میخ در چشمش، بینایی یکی از چشمانش را از دست داد و کمتر از یک سال در اثر زخم چشمش از دنیا رفت، این داستان و افسانه نبود بلکه بخشی از زندگینامه بزرگمردی به نام «سید عباس بهشتیان» بود که او را اژدهای خفته مینامیدند و از این نظر به او این لقب را دادند که یکتنه در برابر تخریب و نابودی بسیاری از بناهای تاریخی اصفهان کوشید و نگذاشت این بناها تخریب شوند و ما مردم اصفهان امروز به وجود این بناها افتخار کنیم و گردشگری این شهر را رونق دهیم.
هفتم اسفندماه 1366 سالروز فوت این بزرگمرد است، سالروزی که باید برای تکتک ما شهروندان اصفهان بهویژه اصفهان دوستان که دغدغهمان حفاظت از بناها و آثار تاریخی اصفهان است، به یاد بماند و اندیشه و نگرش «سید عباس بهشتیان» در مقابل افراد فرصتطلب و سودجو که خود را بهعنوان فعال میراث فرهنگی مینامند اما ذرهای دغدغه برای میراث قائل نیستند و فقط به دنبال منفعتهای شخصی هستند، گسترش یابد ازاینرو مرکز اصفهان شناسی و خانه ملل شهرداری اصفهان با مشارکت سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان به مناسبت سالروز فوت این بزرگمرد اقدام به برگزاری آیین نکوداشت «سید عباس بهشتیان» در موزه عصارخانه شاهی کرد.
در این مراسم که سید مرتضی فرشته نژاد، پیشکسوت میراث فرهنگی و معماری که سخنران اصلی بود با اشاره به اینکه این بزرگمرد را از سال ۱۳۵۱ میشناخته است، گفت: «سید عباس بهشتیان» یکی از افراد خودجوش علاقهمند به آثار تاریخی و فرهنگ ایران در قبل و بعد از اسلام بود و اصفهان را بسیار دوست داشت.
او با تأکید بر اینکه بهشتیان، جان، مال وزندگی خود را وقف شناسایی و حفظ آثار تاریخی و فرهنگی اصفهان کرده بود، اظهار کرد: اثر ارزشمند مکتوب او کتاب «بخشی از گنجینه آثار ملی» است که شامل معرفی مسجدها، مدرسهها، بازارها، و تخت فولاد است.
این پیشکسوت میراث فرهنگی ادامه داد: وی تحقیقات زیادی درزمینۀ خانقاهها و آرامگاههای اصفهان، کبوترخانهها، عصارخانهها و مادیها داشتند و مطالب مهمی دراینباره از او منتشر شد که مباحث مربوط به عصارخانهها، کبوترخانهها و تاریخ تخت فولاد را با همراهی اداره رادیو و اطلاعات در اصفهان منتشر کردند و مبحث معرفی کاروانسراها را همراهی با انجمن آثار ملی ایران انتشار دادناو با اشاره به خدمات «انجمن آثار ملی اصفهان» در حفظ و حراست از بناهای تاریخی گفت: بهشتیان به دلیل کارنامه ارزشمندشان که نتیجۀ تلاش وافر و پژوهش برای حفظ آثار فرهنگی و تاریخی بود بهعنوان «عضو اصلی و ثابت انجمن آثار ملی اصفهان» انتخاب شد، که اعضای انجمن آثار ملی اصفهان از فرهنگیان و بهویژه دانشمندان آن زمان همچون عیسی خان بهادری، استاد سپنتا، هوشنگ سیحون، مهدی کیوان و... بودند.
فرشته نژاد بابیان اینکه ازجمله خدمات مهم مرحوم بهشتیان، انتخاب بسیاری از اسامی از خیابانهای اصفهان بود و درواقع پیشنهاد تشکیل کمیته نامگذاری برای خیابانها توسط او داده شد.، اظهار کرد: خیابانهای نشاط، هاتف، سروش، و صغیر اصفهانی، کمال اسماعیل، جمال اسماعیل، آذر، اردیبهشت، فردوسی، و بسیاری از اسامی خیابانها به پیشنهاد مرحوم بهشتیان بود.
او ادامه داد: یکی دیگر از اقدامات تأثیرگذار زندهیاد بهشتیان جلوگیری از تردد وسایل نقلیه بر روی پلهای تاریخی بود زیرا درگذشته، تانک و زرهپوش و خودروهای جنگی از روی پلهای تاریخی عبور کرده و به سمت نقشجهان میرفتند؛ اما مرحوم بهشتیان در بیست و یکم آذرماه سال ۱۳۳۳ با خوابیدن روی سیوسهپل، از عبور تانکهایی جلوگیری کرد که درحال انجام رژۀ ارتش بودند تا از روی این پل عبور نکنند.
این پیشکسوت میراث فرهنگی با اشاره به خدمات ارزنده«پرفسور آرتور اپهام پوپ» برای میراث فرهنگی اصفهان، تصریح کرد: سرگذشت، تلاش و علاقۀ مرحوم بهشتیان شباهت زیادی به مرحوم پرفسور آرتور اپهام پوپ داشت. پوپ هم دانشمندی بود که به بررسی و معرفی معماری و آثار هنری و فرهنگی اصفهان توجه ویژهای داشت و آنقدر به اصفهان و آثارش علاقه داشت که حتی بعد از فوت نیز بنا به وصیتش در کنار پل خواجو به خاک سپرده شد.
او در پاسخ به پرسش خبرنگار اصفهان امروز مبنی بر اینکه اگر مرحوم بهشتیان در حال حاضر زنده بود که مسئولین و متولیان امر هیچ توجه به صحبتها و هشدارهای فعالین میراث فرهنگی نمیکند، میتوانست اثرگذار باشد، گفت: هر فرد را باید در زمان خودارزیابی کرد اما بیشک اگر سید عباس بهشتیان زنده بود از وضع بد میراث فرهنگی استان اصفهان دق میکرد.