در جستجوی کاهش علل تصادفات از درب منازل

در شرایطی که یکی از آمارهای مهم و به نوعی تکان‌دهنده اتفاقات نوروز 1403 افزایش 29 درصدی وقوع تصادفات منجر به فوت در این ایام است و باید از سوی نهادهای مربوطه از جمله اداره کل راه و حمل‌ونقل جاده‌ای، اورژانس، هلال‌احمر، پلیس و... منتظر یک پاسخ درست‌ودرمان در مورد چرایی این مسئله باشیم، کمتر کسی به افزایش این آمار در حوزه مصدومان ترافیکی اندیشیده و هنوز آمار مشخصی در این زمینه ارائه نشده است. اگرچه بیان می‌شود فوت حتی یک نفر آسیب بزرگی به جامعه، خانواده متوفی و خانواده احتمالی مقصر در تصادف دارد اما هزینه‌هایی که جامعه از بابت معلولیت و ازکارافتادگی مصدومان تصادفی متحمل می‌شود نیز کم نیست.بر اساس گفته مدیرکل پزشکی قانونی اصفهان در پنج‌ماهه اول سال 1402 تعداد ۱۴ هزار و ۷۵۱ مصدوم حوادث ترافیکی به اداره کل پزشکی قانونی استان اصفهان و مراکز تابعه مراجعه کرده‌اند که از این تعداد ۴۲۳۷ نفر زن و ۱۰ هزار و ۵۱۴ نفر مرد بوده‌اند و این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته آن‌که میزان تلفات ۴۶۴ نفر بود، 2/2 درصد افزایش داشته است.

بنابراین شاهد این موضوع هستیم که هرچه بیشتر می‌گذرد حوادث جاده‌ای ما در حال افزایش است و مشخص نیست تا چه موقع طول اضلاع مثلث تصادف که انسان، راه و خودرو آن را تشکیل می‌دهند در حال افزایش خواهد بود.
بنا بر اعلام رئیس اداره راه‌های روستایی پلیس‌راه اصفهان در نوروز جاری، علت ۸۰ درصد از تصادفات رخ داده در جاده‌های استان، چهار عامل بی‌توجهی به جلو، خستگی و خواب‌آلودگی راننده، سرعت و سبقت غیرمجاز است؛ یعنی انسان‌ها در حال افزایش این آمار مرگ‌ومیر و مصدومان و افزایش بارهای سنگین جانی، جسمی و مالی بر تن جامعه هستند؛ اما آیا می‌توان تمام تقصیر را بر گردن مردم انداخت؟ یعنی در همان 20 درصد باقیمانده راه و امداد کاملا از اشتباه مبرا هستند؟ حتی نقششان در همین 80 درصد آیا کاملا بی‌رنگ است؟ یعنی نباید راه و جاده آن‌قدر استاندارد باشد که در صورت عواملی که گفته شد نیز اتفاقی برای سرنشینان رخ ندهد؟ یا اینکه خودروها نباید به آن درجه از کیفیت برسند که در هنگام تردد و سفر آب در دل راننده و همراهانش تکان نخورد؟ امدادرسانی چطور؟ نباید امکاناتی همچون خودروهای امدادرسانی به‌اندازه‌ای باشد که زمان رسیدن به محل حادثه و سپس انتقال به مراکز درمانی به حداقل ممکن کاهش یابد؟ یعنی به این وضوح نمی‌توان ردپای آن سهم 20 درصد را در وقوع این 80درصد مشاهده کرد؟
اگرچه باید انصاف را در نظر گرفت و آمار 80 درصدی که بر اساس تشخیص کارشناسان اعلام شده است را نه تنها دست‌کم نگرفت بلکه بسیار قابل‌توجه دانست که زنگ خطر بزرگی را در حوزه فرهنگ برای جامعه ما به صدا درآورده است. عواملی که در وقوع تصادفات ذکر شد چیز جدیدی نیست که شاید همین امر باعث شده است پلیس به سهم خود در فروردین‌ماه سال جاری به افزایش تعرفه جریمه‌های بازدارنده بپردازد. ولی در بقیه موارد این پرسش وجود دارد که چرا گوش مردم از این اخطارها پر شده است و آنچه از کار فرهنگی و غیرفرهنگی در سرتاسر سال بویژه ایام پر سفر نوروز انجام می‌شود بی‌تأثیر است؟ آیا مردم تماما خودروهای داخلی بی‌کیفیت موسوم به ارابه‌های مرگ را مقصر می‌دانند و با انداختن تقصیر بر گردن آنها از سهم خود در رعایت قوانین و ایمنی شانه خالی می‌کنند؟ باید گفت بله. این یکی از عوامل بسیار مهم در رخ دادن این اتفاق است و ما هنوز شاهد نبستن کمربند ایمنی برخی رانندگان و بسیاری از افراد نشسته بر صندلی کنار راننده هستیم که رعایت این امر از ابتدایی‌ترین اقدامات ایمنی در هنگام رانندگی است. سرعت چطور؟ عدم توجه روبه‌جلو به چه دلیل و خواب‌آلودگی هنگام تعطیلاتی که 13 روز درازا دارد چرا؟
کار فرهنگی، جرائم بازدارنده و افزایش کیفیت خودروها در اصفهان و سراسر کشور را که تاکنون ناموفق و فاقد خلاقیت لازم بوده است را شاید باید از مسیر دیگری و البته جدی‌تر دنبال کرد و به نظر می‌رسد راهکار آن را بتوان درب به درب منازل از زبان خود مردم شنید و به گوش خودشان هم رساند.