رقابت کافه‌ها و رستوران‌های اصفهان در تولید زباله پلاستیکی
کاهش زباله به‌ویژه زباله‌های پلاستیکی در کافه‌ها و رستوران‌ها، از جمله اقداماتی جدی است که بسیاری از کشورهای جهان برای آن برنامه‌ریزی و اقداماتی جدی انجام داده‌اند. در اتحادیه اروپا، از سال ۲۰۲۱ تولید و استفاده از ظروف پلاستیکی یک‌بارمصرف ممنوع شده است. در برخی از شهرهای آمریکا مانند سان‌فرانسیسکو، کافه‌ها و رستوران‌ها موظف‌اند برای هر لیوان یک‌بارمصرف هزینه اضافی دریافت کنند تا مردم تشویق شوند از لیوان‌های قابل‌استفاده مجدد استفاده کنند. در کره جنوبی، قانونی تصویب شده که به‌موجب آن رستوران‌ها موظف‌اند فقط از ظروف قابل‌بازیافت استفاده کنند و بسته‌بندی‌های بیرون‌بر با هزینه اضافه همراه است. در کشورهای اسکاندیناوی، مفهوم پسماند صفر به‌طورجدی دنبال می‌شود؛ یعنی تمام زباله‌ها یا باید بازیافت شوند، یا تجزیه شوند، یا به نحوی دوباره مورد استفاده قرار بگیرند. اما در اصفهان، کافی‌شاپ‌ها و رستوران‌ها همچنان بی‌وقفه لیوان‌های پلاستیکی و ظروف یک‌بارمصرف عرضه می‌کنند، بدون اینکه کوچک‌ترین احساس مسئولیتی نسبت به محیط‌زیست داشته باشند، تا اصفهان به لطف کافه‌ها و رستوران‌های بی‌مسئولیت، به انباری از زباله‌های پلاستیکی تبدیل شود. در هر خیابان، در هر کوچه، حتی در کنار زاینده‌رود خشک‌شده، ردپای ظروف یک‌بار مصرفی که هیچ‌کس حاضر نیست مسئولیتشان را بپذیرد، دیده می‌شود. این مسئله، نه‌تنها یک بحران زیست‌محیطی است، بلکه نشان‌دهنده بی‌تفاوتی صاحبان کسب‌وکارها نسبت به آینده این شهر است. کافی است نگاهی به پسماندهای کافه‌ها و رستوران‌های مشهور در اصفهان بیندازید؛ ده‌ها لیوان پلاستیکی، نی‌های یک‌بارمصرف، بسته‌بندی‌های بیرون‌بر که بدون هیچ برنامه‌ای راهی سطل‌های زباله می‌شوند. آن هم در شهری که مردمش در عرصه بازیافت و مدیریت پسماند تر نهایت همکاری را با شهرداری می‌کند و یکی از شهرهای نمونه کشور در مدیریت پسماند تر و خشک است.
سؤال مهم این است که چرا هیچ نهاد نظارتی به این حجم از تولید زباله واکنشی نشان نمی‌دهد؟ مگر نه اینکه در بسیاری از کشورها، استفاده بی‌رویه از پلاستیک با جریمه‌های سنگین همراه است؟ چرا در اصفهان، رستوران و کافه‌ها، هیچ برنامه‌ای برای محدودکردن این فاجعه ندارند؟ اگر قانونی تصویب شود که هر کافه و رستوران موظف باشد حداقل ۵۰درصد از ظروف خود را از مواد پایدار انتخاب کنند، آیا واقعا ضربه‌ای به کسب‌وکارشان وارد می‌شود؟
کافه‌داران و رستوران‌داران اصفهانی که روزانه صدها لیوان و ظرف پلاستیکی را وارد چرخه زباله می‌کنند، به‌اندازه هر فردی که این زباله‌ها را دور می‌اندازد، مقصرند. اگر بهانه‌شان هزینه بالای جایگزین‌های پایدار است، بهتر است بدانند که در بسیاری از کشورها، همین کسب‌وکارها با طرح‌های خلاقانه توانسته‌اند مشکل را حل کنند. برخی کافی‌شاپ‌ها تخفیف ویژه برای مشتریانی که لیوان شخصی بیاورند در نظر می‌گیرند، برخی رستوران‌ها ظرف‌های قابل‌برگشت ارائه می‌دهند و فقط برای سفارش‌های بیرون بر از ظروف قابل‌بازیافت استفاده می‌کنند و سفارش‌هایی که در کافه یا رستوران سرو می‌شود در ظروف پایدار است برخلاف کافه‌های اصفهانی پر ادا و پر ادعا که فرقی نمی‌کند سفارش نوشیدنی یا خوراکی‌تان داخل کافه باشد یا بیرون بر، به‌طورکلی در ظروف یک‌بارمصرف سفارشتان را تحویل می‌دهند!
سال‌هاست که درباره مضرات پلاستیک و تولید زباله گفته‌ایم، از خطراتش برای محیط‌زیست، از تأثیرش بر سلامت انسان. اما تغییر آن‌قدر کند بوده که انگار قرار نیست اتفاقی بیفتد. پس وقت آن است که همان‌طور که در کشورهای دیگر عمل شده، قوانین سخت‌گیرانه وضع شود. صاحبان کافه‌ها و رستوران‌ها باید بدانند که این وضعیت دیگر قابل‌تحمل نیست. باید بدانند که این حجم از تولید زباله، نه‌تنها به طبیعت، بلکه به خودشان هم ضرر می‌رساند و مردم بافرهنگ اصفهان نیز از کافه‌ها و رستوران‌هایی استقبال کنند که به محیط‌زیست احترام می‌گذارند و با مدیریت زباله‌ها و پسماند خود آینده اصفهان را به خطر نمی‌اندازند.
