زاینده رود، چالشی جهانی

اصفهان زیبا: دانشگاه هنر اصفهان با همکاری مدرسه ملی عالی معماری ورسای فرانسه نخستین مدرسه تابستانی بین‌المللی را در شهریور امسال برگزار می‌کند. دکتر رامین مدنی، مدیر برگزاری مدرسه تابستانی و رئیس دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنراصفهان در گفت‌وگو با اصفهان‌زیبا بیان کرد: دانشگاه هنر اصفهان بنا بر ماموریت و رسالت خود و تاکید ریاست محترم دانشگاه قصد ورود به مسائل اساسی و واقعی زندگی شهروندان اصفهانی را دارد. جدا از مباحث آکادمیک و آموزش هایی که در دانشکده به دانشجویان متقاضی طراحی محیط می‌دهیم، حضور در کنار مردم و دریافت و شناخت مسائل واقعی جامعه و شهر هم از رسالت دانشگاه هنر اصفهان است. طبیعتا خیلی از مسائلی که در مباحث آموزشی جا نمی‌گیرد می‌تواند جای خود را در آموزش های غیررسمی و فستیوال های طراحی باز کند. این در یک بعد قضیه است؛ اما بعد دیگر که دکتر مدنی به آن اشاره کرد، این بود که دانشگاه هنر در فکر ایجاد اتاق فکر است. این اتاق فکر وظیفه‌اش مسائل جاری درباره شهر اصفهان نیست، بلکه ایجاد حس وحدت بین ارگان‌ها و دوایر دولتی متفاوت در سطح شهر است که به یک هم‌صدایی و هماهنگی درباره چالش‌های موجود اصفهان بپردازند.

مسئله زاینده‌رود و بحران اقلیمی
به گفته مدیر برگزاری مدرسه تابستانی در اصفهان چالش‌های زیست محیطی یکی از مهم ترین و اساسی ترین چالش هایی است که عمیقا حیات شهری اصفهان را دگرگون کرده است. هماهنگ کردن ارگان‌ها و دوایر دولتی اصفهان درباره مسئله زاینده رود و بحران اقلیمی که اصفهان با آن درگیر است کار ساده ای نبود و شاید یک سال زمان برد. وی در خصوص انتخاب موضوع زاینده‌رود برای این مدرسه تابستانی، گفت: برنامه‌ریزی‌هایی دکتر کیانی انجام دادند و جلسات متعددی را با افراد مختلف و نمایندگان شهرداری استانداری، میراث فرهنگی، راه و شهرسازی و محیط زیست داشتند؛ در نهایت این محور انتخاب شد و به نوعی دانشگاه هنر در این مسئله اساسی شهر اصفهان حضور پیدا کرد. وی در ادامه گفت: درباره همکاری دانشگاه و نهادهای دولتی واقعیت این نیست که ما به راه حل های واقعی بپردازیم و بحران های موجود را بتوانیم راه حل بدهیم و حل کنیم. خیر؛ این وظیفه اصلی ما نیست. وظیفه اصلی ما این است که با آینده واقعی شهر اصفهان و مسائل اساسی آن بتوانیم آشنا شویم و ذهن دانشجویان و کارشناسان را فارغ از مسائل اداری و دست و پاگیر امروز آزادانه و خلاقانه با مسئله درگیر کنیم. در واقع قصد داریم به راه حل‌ها و ایده‌های خلاقانه برسیم، نه اینکه به جواب هایی برای حل واقعی بحران برسیم.

ایده‌پردازی و خلاقیت نسل‌ها
دکتر مــدنی در پـایان گفـت: کـار ما در مـدرسه تابستـانی ایده پردازی و پرورش خلاقیت نسل‌های حاضر است که مشغول آموزش معماری هستند. دانشکده معماری و شهرسازی امیدوار است که با مشارکت در مسئله زاینده رود و تاثیری که نبود زاینده رود بر زندگی جاری شهروندان دارد، بتواند نقش فعال تری را در مسائل شهر اصفهان برای خود تعریف کند و مسئولانه وارد عرصه تصمیم‌گیری و تصمیم سازی و ارائه راه حل و ایده بشود.طبیعتا دانشگاه هنر اصفهان با کادر مجرب و تحصیلکرده ای که در حوزه های مختلف طراحی اعم از فضاهای آموزشی، تئوری های آموزشی، انرژی محیط زیست و فضاهای مسکونی در برنامه ریزی و طراحی شهری درحال حاضر دارد، در آینده بسیار بیشتر و فعال تر در عرصه شهر اصفهان می تواند حاضر باشد و خلأ ناشی از برخورد طراحانه و طراحی های علمی که فعلا در زندگی روزمره مردم و حیات شهری وجود دارد امیدواریم با حضور پررنگ تر دانشگاه هنر و دانشکده شهرسازی بتواند تا حد زیادی رفع شود. در ادامه گفت وگوی اصفهان زیبا با سید احمد نحوی عضو دبیرخانه مدرسه تابستانی اصفهان را بخوانید.

در ابتدا برای خوانندگان ما تشریح کنید مدرسه تابستانی یعنی چه؟
در اکثر کشورهای دنیا «مدرسه‌های تابستانی» جزء مهمی از آموزش‌های متمرکز به‌حساب می‌آیند. با توجه به تعطیلات تابستانی دانشجویان در اغلب کشورها، آنان این فراغت را پیدا می کنند تا در کنار دیگر دانشجویان در این دوره ها شرکت کنند و بنیه آموزشی و مهارتی خود را ارتقا دهند. شرکت‌کنندگان در فضایی صمیمی و پر کار، فعالیت گروهی در کنار یکدیگر را تجربه می‌کنند و در عین فراگیری دانش روز، فضایی نو را تجربه خواهند کرد. ویژگی دیگر مدارس تابستانی، موقعیت زمانی آنهاست؛ به طوری که این امکان فراهم می شود تا دانشجویان و اساتید، به دیگر شهرها و کشورها سفر کنند و با رویکردها و داشته های آنان آشنا شوند.

ایده این طرح از کجا آمد؟ به طورکامل در ارتباط با این مدرسه تابستانی در اصفهان توضیح دهید.
امروزه چالش های مهم گریبان‌گیر جوامع و کشورها به قدری پیچیده شده است که برطرف کردن آنها جز با کمک مراکز آکادمیک و متخصصان مربوط میسر نخواهد بود. گسترش ارتباط و همکاری میان دانشگاه‌ هابا بخش های مختلف صنعت، شهرداری ها و دیگر نهادهای حکومتی بخشی از پاسخ‌گویی به این نیاز مهم بوده است. دانشگاه هنر اصفهان نیز با توجه به دارا بودن سرمایه عظیم علمی و تخصصی بر آن شده است تا توان و همت خود را در ایجاد فضای بروز خلاقیت‌ها و استعدادها به کار ببرد و در برطرف کردن چالش های مردم و شهر اصفهان اثرگذار باشد و با برگزاری این قبیل برنامه ها، کیفیت آموزشی خود را بهبود بخشد. این دانشگاه در قدم اول بر آن شده است تا با همکاری دانشگاه ورسای پاریس که تجربه حضور در دیگر کشور ها را برای برگزاری مدارس مشابه داشته، یک چالش شهری را مورد توجه خود قرار دهد. چالش مورد نظر این دانشگاه وضعیت رودخانه زاینده رود است که امروز نه تنها به مسئله مردم اصفهان، که کل جهان تبدیل شده است.

این مدرسه تابستانی در اصفهان دقیقا با همکاری چه سازمان هایی برگزار می شود؟ از زمان برگزاری این مدرسه نیز بگویید.
مدرسه تابستانی دانشگاه هنر اصفهان به طور ویژه با همکاری دانشگاه ملی عالی ورسای فرانسه در تاریخ یکم الی هشتم شهریور ماه برگزار می شود و اساتید و متخصصان برجسته این دانشگاه از جمله پروفسور ریچارد اسکوفیه، فرانسیس رامبر، پروفسور ژان فرانسو کوله، پروفسور ماتیاس، آرمانگو، پروفسور ماریا تئودورو، پاتریک برژه، برنیس گسوئن و رافائل بالبوئا در کنار اساتید ایرانی همچون دکتر مصطفی بهزادفر، دکتر سید محسن حبیبی و دکتر علی رضا مستغنی روند آموزشی این مدرسه را مدیریت خواهند کرد. در این دوره که از اول تا هشتم شهریور برگزار می‌شود، ارگان ها و مراکز آموزشی دیگری نیز همچون شهرداری اصفهان، دانشگاه هنر تهران، دانشگاه تهران، دانشگاه علم و صنعت، وزارت راه و شهرسازی، سازمان میراث فرهنگی و دیگر مراکز و ارگان ها همکاری خواهند داشت.

چرا موضوع زاینده رود را انتخاب کردید؟
این انتخاب دو جنبه دارد. جنبه اول، اهمیت بالای مسئله زاینده رود است، به طوری که ابعاد مختلف زندگی مردم شهر اصفهان و دیگر شهرستان های همجوار را تحت تاثیر خود قرار داده است. از طرفی به عنوان میراثی ارزشمند در بطن شهر اصفهان، زیبایی ویژه ای به آن بخشیده و سالیانه انبوهی از جهانگردان و ایرانگردان را به خود جذب می‌کند و از طرفی دیگر حیات محیط زیست شهر اصفهان و فلات مرکزی به آن وابسته است.همچنین کشاورزی منطقه و زندگی کشاورزان وابسته به جریان این رودخانه است که متاسفانه امروز وضعیت بسیار نامطلوبی پیدا کرده است. جنبه دوم، ارتباط این موضوع به عنوان یک موضوعشهری با حوزه‌های تخصصی مربوط به دانشگاه هنر اصفهان است. بخش عمده ایده‌ها و راه حل‌ها را برای این مسئله می‌توان در حوزه‌های مربوطبه معماری و شهرسازی جست‌وجو کرد کهبه طور خاص در دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اصفهان تدریس می شود.ایده‌هایی که شاید آب را در زاینده‌رود به جریان نیندازد، ولی به نوعی جبران بخشی از خسارات ناشی از خشکی زاینده‌رود بوده و رنگ و بوی جدیدی به این رودخانه کم آب ببخشد.

اهداف این مدرسه تابستانی چیست؟
هدف اصلی این مدرسه ایجاد زمینه و بستر برای ارائه ایده ها و فکر ها در زمینه برطرف کردن مشکلات و معضلات شهری است، به طوری که دیگر دانشگاه ها و مراکز علمی و همچنین ارگان های مسئول تشویق شوند که با همکاری نزدیک بین خود بتوانند با کمترین هزینه و بهترین بازدهی و همچنین با به کارگیری توان و مهارت متخصصان و جوانان همین کشور، برای چالش های موجود راه حل بیابند. از طرفی دیگر، این مدرسه بر آن است تا با همکاری نزدیکی که با متخصصان دانشگاه‌های بین المللی انجام می‌دهد، محصولاتی خلاقانه و پاسخگو معرفی کند.همچنین با انجام این همکاری بین المللی می توان روابط تازه ای با دانشگاه های بین المللی برقرار کرده و ضمن معرفی هر چه بهتر ظرفیت های علمی کشورمان به آنها، فرصت تبادل دانش و امکانات را فراهم آورد. مدرسه تابستانی فرصتی است که جوانان خلاق کشور ایده‌های خود را با راهنمایی برجسته ترین و حرفه ای‌ترین متخصصان به محصولی قابل ارائه تبدیل کنند.

تا چه میزان امیدوار هستید دستاوردهای این طرح به مرحله اجرا برسد؟
قطعا نتایج این اتفاق تازه که به طور خاص برای اولین بار موضوع زاینده رود را بررسی می‌کند، پرده های تازه ای را از ابعاد مسئله کنار زده و نگاه های جدیدی به موضوع نشان خواهد داد. ایده هایی شاید با هزینه های بسیار کم در زمانی کوتاه توسط ارگان های مربوط اجرایی شده و فصل جدیدی در شهر اصفهان رقم بزند.

شرکت در این مدرسه تابستانی به چه صورت است؟
همه افراد اعم از دانشجو و غیر دانشجو و از هر رشته تحصیلی می توانند در این دوره حضور پیدا کرده و ایده های خود را در رابطه با موضوع مدرسه ارائه دهند. همه علاقه‌مندان می توانند برای کسب اطلاعات مربوط به مدرسه و انجام ثبت نام به وب‌سایت این مدرسه به نشانی www. Auisummerschool.comمراجعه کنند.

برنامه تابستانی در چند مرحله برگزار می شود؟
مدرسه تابستانی دانشگاه هنر اصفهان در یک دوره یک هفته ای شامل کلاس های آموزشی، بازدیدهای میدانی و کارگاه‌های طراحی در قالب فعالیت‌های گروهی برگزار می شود و نتایج آن در روز اختتامیه به نمایش گذاشته خواهد شد. همچنین همه آثار در یک کتاب منتشر خواهد شد.

برای شرکت در این مدرسه پیش نیازی هم وجود دارد؟
برای شرکت در این مدرسه هیچ پیش نیازی وجود ندارد؛ با این حال تسلط به مباحث معماری، شهرسازی، محیط زیست و اقلیم به افراد در ارائه ایده های خود کمک خواهد کرد. در طول این دوره دانشجویان با روش برخورد، نحوه تحلیل و طراحی تیم فرانسوی آشنا می شوند و پس از گذراندن دوره، ضمن آشنایی خوب با یک موضوع کلانشهری، می آموزند چگونه با موارد مشابه برخورد کنند. سازمان ها و ارگان های ذیربط به دقت فرآیند و محصولات این دوره را رصد کرده و به دنبال متخصصان و ایده های نو و پاسخگو خواهند بود که این یکی از ویژگی‌های مهم این مدرسه و موضوع خاص آن است. دانشجویان شرکت‌کننده از امکانات رفاهی و آموزشی مناسبی در طول دوره برخوردار خواهند بود و در پایان گواهی معتبر حضور در مدرسه دریافت خواهند کرد. علاقه‌مندان می توانند برای انجام روند ثبت نام، کسب اطلاعات بیشتر و آشنایی با مزایای شرکت در این مدرسه به وب‌سایت مدرسه و صفحه اینستاگرام آن مراجعه کنند. Instagram: @auisummerschool