صدام؛ فیلمی متفاوت با بازی رضا عطاران و پریناز ایزدیار [بررسی کامل]

اخبار فیلم سینمایی صدام

• پدرام پورامیری سال‌ها به صورت مشترک با حسین امیری دوماری همکاری داشت و این دو فیلمساز در کنار هم، علاوه بر تجربه ساخت چند فیلم کوتاه، با فیلم‌هایی همچون «جان‌دار» و «یادگار جنوب» در دوره‌های مختلف جشنواره فیلم فجر حاضر بوده‌اند.

• فیلم صد دام اما، اولین فیلمی است که پورامیری به صورت مستقل کارگردانی کرده و همچنین اولین فیلم کمدی در کارنامه کاری او محسوب می‌شود.

• با توجه به ژانر، موضوع و البته ترکیب بازیگران، پیش‌بینی می‌شود این فیلم در بخش سیمرغ مردمی و اکران عمومی با استقبال مخاطبان همراه شود.

نقد فیلم صدام

نسیم قاضی‌زاده: سروش انتظامی فرزند خلف مجید انتظامی، راه پدر را ادامه داده و برای سینمای ایران آهنگسازی می‌کند. او که در جشنواره امسال، موسیقی صددام را آهنگسازی کرده است در آخرین سریال رونمایی شده در فیلیمو «تاسیان» هک در مقام آهنگساز حضور دارد.

صددام کمدی است و موسیقی کمدی سالها بوده که در سینمای ایران از یک فضای نسبتا تکرارشونده استفاده کرده است؛ سراغ سازهای بادی برنجی به ویژه ترومپت و ساکسیفون رفته تا ورِ گل‌درشت قصه و شخصیت‌ها و لحظات کمیک را نمایندگی و گاه پررنگ کند. گاهی این حال و هوا با آهنگسازی که خوش‌قریحه‌تر است کمی تغییر می‌کند و گاه در چارچوب همان فریم همیشگی باقی می‌ماند. صددام موسیقی‌ای دارد بینابین. انتظامی برای موسیقی این فیلم بیش از یک کمدی صرف در سینمای ایران مایه گذاشته است.

موسیقی صددام فضایی ملهم از سکانس‌ها دارد، گاهی به شخصیت‌ها نزدیک‌تر است و گاهی به قصه. مثلا اگر در عراق می‌گذرد یا در حال و هوای زندگی صدام است، فضای موسیقی به موسیقی عربی سوق پیدا می‌کند و اگر روی گذشته و فضاسازی محیطی مانور می‌دهد سراغ موسیقی‌های قدیمی ایرانی و آمریکایی و ترکی خاطره‌انگیز می‌رود.

سروش انتظامی هرچند زمان کوتاهی‌ست به سینمای ایران پیوسته، اما بعید است آمده باشد که برود. مسیری که برای خودش گشوده حرفه‌ایست و راهی روشن در پیش دارد.

محمد تقی‌زاده: صددام با وجود اینکه از کمدی‌های این روزهای سینما یک سر و گرون بهتر است اما مشکل‌اش این است که خیلی زیاد روی عطاران حساب باز کرده است. این تعیین‌کنندگی عطاران فقط به شباهت او با صدام ارتباط پیدا نمی‌کند بلکه اصولا گویا فیلم برای او نوشته شده است و شوخی‌ها با حضور او معنا پیدا میکند.

بازی‌های فیلم، اجراهای خوبی هستند هرچند برخی تکراری به نظر میرسند. رضا عطاران همان همیشگی است اما همچنان کار میکند و احتمالا در نمایش عمومی نیز دل مخاطبانش را با شیرین‌کاری‌ها خواهد برد. آزاده صمدی شمایل زن عصبی و خشن را که قبلا هم ایفا کرده بود، بامزه بازی کرده و عباس جمشیدی و پریناز ایزدیار هم موفق به همراهی تماشاگر میشوند ضمن اینکه این فیلم اولین فیلم ایزدیار بوده که در آن نقش طنز بازی کرده است.

صددام در فروش و فتح گیشه احتمالا پرفروش‌ترین فیلم سال و رضا عطاران بفروش‌ترین بازیگر کمدی شود و فیلم یک گام رو به جلو در سینمای کمدی این روزها است اما همچنان از بی منطقی، شوخی‌های جنسی، کلیشه و تکرار رنج برده و برگ برنده فیلم همان بازی بازیگران است.

۳ نکته از فیلم:

• حضور شیرین عطاران

• فروش فیلم

• بازی ایزدیار در نقش طنز برای اولین بار

احسان طهماسبی: ظاهراً انتقاد همیشگی به عدم برخورداری از فیلمنامه منسجم و خواندنی باعث شده توجه به فیلمنامه در فیلم‌های کمدی یک سال گذشته پراهمیت‌تر شده و در فیلمهایی همچون زودپز این موضوع تا اندازه‌ای بیشتر مورد توجه قرار دهند.‌ صددام نیز قصد دارد علاوه بر تاکید بر طنازی‌های همیشگی عطاران و خلق موقعیت‌های کمیک، نیم نگاهی هم به رعایت مبانی فیلمنامه نویسی داشته باشد! دور از ذهن نیست بخشی از این تلاش به واسطه حضور پدرام پورامیری در مقام کارگردان و نویسنده است . اما صددام در نهایت تمام تخم‌ مرغ‌های خود را در سبد توانایی‌های عطاران چیده و موفق می‌شود مخاطب را بدین شکل به خنده وا دارد و با موج سال‌های اخیر سینمای کمدی همراه شود. مخاطب زیاد و گیشه پررونق صددام نیز پیشاپیش تضمین شده است.

۲ نکته از فیلم:

• پورامیری نیز با صددام به جمع کمدی‌سازان اضافه می‌شود. چه اشکالی دارد؟! به هرحال سیاست‌گذار اینطور می‌پسندد و زندگی فیلمساز هم خرج دارد!

• رضا عطاران، رضا عطاران و رضا عطاران

سهام‌الدین بورقانی

صد دام در میان کمدی‌های امسال جشنواره تکلیفش با خودش روشن است. سوژه خوبی دارد و و تا اواسط فیلم هم رشته ارتباط میان مخاطب و داستان برقرار است اما در نهایت انسجامش را از دست می‌دهد و نمی‌تواند از ظرفیت‌های خط اصلی استفاده کند؛ رابطه علیّت در حوادث فیلمنامه کمرنگ می‌شود و منطق آن به‌کلی رنگ می‌بازد. مشکل اساسی دیگر این است که ظاهراً فیلمساز، مسحورِ بازی رضا عطاران و از نقش سایر عناصر فیلم غافل شده است. فیلم به همین علت، به‌ناگاه دچار تشتّت می‌شود و همه هم‌وغمش خلق موقعیت‌ها لحظه‌های کمیک است؛ در نتیجۀ چنین تغافلی، پایان فیلم هم تحت‌تأثیر قرار می‌گیرد و ازهم‌گسیخته، پریشان و ملال‌آور می‌شود.

بازی رضا عطاران، همان جنس همیشگی‌اش را دارد موفق به گرفتن خنده از تماشاگر می‌شود اما پریناز ایزدیار با همه تلاشی که می‌کند پا‌به‌پای نقش اول جلو برود، موفقیت چندانی به‌دست نمی‌آورد.

۳ نکته از فیلم:

• بهره نبردن از همه ظرفیت‌هایی که سوژه اصلی فیلم دارد

• فیلمنامه و لحن روایت از میانه فیلم گرفتار مشکلاتی می‌شود و ریتم را می‌اندازد

• جنس بعضی بازی‌ها مبالغه‌آمیز است و از قاب خارج می‌شود

مازیار معاونی: یکی از ویژگی های جشنواره امسال، کمرنگ بودن زاویه دید سیاسی و جهت گیرانه نسبت به شخصیت هایی از دنیای سیاست است که اتفاقا برای چنین جهت گیری هایی ظرفیت بالقوه بسیاری دارند. اولین مصداق این نگاه متفاوت انبمیشن سیاسی/ فانتزی “ژولیت و شاه” بود و دومین مصداق که بهانه این یادداشت است شخصیت منفور “صدام حسین تکریتی” که نفرت تاریخی ایرانی ها از او همچنان می تواند زمینه ساز ساخت آثاری با دوز بالای جهت گیرانه باشد اما فیلم کمدی “صدام” آگاهانه از کنار این جهت گیری و پررنگ کردن آن می گذرد تا با بهره گیری توامان از این شخصیت و از موقعیت حساس جنگ دو کشور و موضوع “استفاده از بدل برای دیکناتور” کمدی خود را خلق کند.

فیلم یک رضا عطاران مثل همیشه بامزه و توانمند در خنده گرفتن از مخاطب را دارد که بر خلاف نظر منتقد پا به سن گذاشته مان همچنان طناز و دوست داشتنی است و هر چند بر مدار تکرار شخصیت نیمه خنگ آشنای خود گام برداشته ولی در اجرا ضعف آشکاری ندارد. مشکل مهم فیلم، علاوه بر باورناپذیری اولین رنجیره پیرنگ ( عکس صدام با برج آزادی)، کم مایه بودن دستمایه برای این دقابق طولانی است که خیلی زودتر از پایان فیلم به اتمام می رسد و به درجا زدن فیلم در پرده آخر می انجامد.

۳ نکته از فیلم:

• یک رضا عطاران طناز ولی تکراری

• یک پریناز ایزدیار متفاوت

• یک‌ کمدی سیاسی دیگر