زینت المجالس
حسن روانشید| این داستان از قاجاریه شروع شد که ناصرالدینشاه هرچند وقت یکبار فیلش یاد هندوستان میکرد تا باروبنه را ببندد و آنچه که خاص ایران و ایرانی بود، ازجمله فرشهای دستباف و تابلوهای بیبدیل نقاشی و مینیاتور را بهعنوان سوغات برای سران اروپایی به همراه داشته باشد زیرا شاه کشوری بود که اکثر جامعه آن غرق در حقه وافور و مبتلا به انواع بیماریهایی بودند که از عدم بهداشت و سوءتغذیه ایجاد میشد و حاصل بازگشت از این سفرهای بلندمدت مملو از خوشگذرانیهای شاه و اطرافیان چیزی جز مظاهر فریب و نیرنگ و لذتهای نفسانی بیشتر نبود! اگرچه معدودی از همراهان با انواع لطایفالحیل میتوانستند شاه را مجاب به افتتاح مدارسی در پایتخت پیرامون آموزش علوم جدید کنند اما تمام توجه این قجری و اطرافیان او در سفرهای خارجی به دست آوردن اقلامی چون سینماتوگراف، گرامافون و درنهایت ماشیندودی بود تا فاصله طهران قدیم تا شاه عبدالعظیم را طی کند. از دیگر رهاوردهای صوری این سفرها آموختن بدون زیرساختهای لازم برای استفاده از خرد جمعی در اداره مؤسسات اقتصادی یا
اجتماعی و همچنین بنیادهای خیریه و دیگر نهادهای مردمی بود که هیئتامنا و یا هیئتمدیره نام میگرفت. این اتفاق اگر بر مبنای اصول بود میتوانست تحولی چشمگیر در فرهنگ مدنیتی اجتماعات ایجاد نماید اما بازهم مناری بود که دزدیده میشد اما چاهی برای مخفی کردن آن حفر نشده بود! ایل قاجار که تقریباً تمام اقتصاد و سیاست کشور را در دست داشتند و امور اجتماعی آن را از تهران که پایتخت بود با توجه به حفظ منافع خودشان اداره میکردند بهسرعت پا به میدان گذاشته تا هرکدام بر اساس توانایی و ارزشی که داشتند در یکی از این هیأت مدیره و یا امناهای رهاورد غرب حضور پیدا کنند تا بتوانند به لفتولیسهای تازه دست یابند. پروژه تغییرات در اداره واحدهای زیرمجموعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی کشور بر اساس هیئتامنایی و هیئتمدیرهای از همان زمان به قانونی در مجلس تبدیل و پسازآن تنها با تغییرات جزئی ادامه یافت که البته در بخش خصوصی با موفقیتهای قابلاعتنایی روبرو بود اما بازهم در زیرمجموعههای دولت و دیگر نهادهایی عمومی یک تشریفات بهحساب میآمد تا نورچشمیها بتوانند از این طریق دستشان در سفره بیتالمال باز باشد. هیئتهای امنایی و
مدیریتی در بنیادها، دانشگاهها، شرکتها و مؤسسات اقتصادی دولتی و وابسته به آن که سالی یکی دو بار دورهم جمع میشوند تا پس از طی پذیراییهای لازم چند صورتجلسه از پیش تنظیمشده را امضا کنند و با دریافت هدایایی از مدیران عامل برگردند و همه ماهه و شاید سالانه حقالزحمه، پاداش، عیدی و یا درصدی از سود را به خود اختصاص دهند. سالها بود که این گروههای به هم تنیده در شرکتهای دولتی و یا وابسته به دولت و همچنین نهادها و مؤسسات زیرمجموعه که به نحوی با درآمدهای خاص ازجمله ذخایر بازنشستگی همچون دفاتر اسناد رسمی و ازدواج بهصورت موروثی که نوعی رانت است درآمده بود تا مدیران ارشد و نمایندگان مجلس پس از فراغت از مسئولیت در آنها با عناوین مختلف ازجمله عضو هیئتمدیره یا هیئتامنا در استراحت مطلق همراه با دریافت حقالزحمه، پاداش، عیدی و سود ویژهکاری که سالی یکی دو بار انجام میشد، برسند اما در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۹۷ و جلسه علنی نوبت صبح دوشنبه مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی بندهای هزینهای لایحه بودجه ۹۸ با تصویب پیشنهاد محمدحسین فرهنگی نایبرئیس کمیسیون تلفیق بودجه، عضویت کلیه مقامات و مسئولان در هیئتمدیره شرکتهای دولتی و
نهادهای غیردولتی را ممنوع اعلام کرد و دیوان محاسبات و سازمان بررسی کشور را مسئول نظارت بر اجرای این حکم و پیگیریهای قانون مربوط به آن نمود تا در کلیه وزارتخانهها، مؤسسات دولتی، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی، شرکتهای غیردولتی و کلیه دستگاههایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است ازجمله سازمان گسترش صنایعدستی، بانکها، بیمههای دولتی، بانک مرکزی و شرکت ملی نفت اجرایی شود، اما امروز بازهم شاهدیم که بعضی از این وابستگان به دولت که بیشتر نقش شترمرغ را بازی میکنند تا برای انجام هزینهها از محل درآمدهای اختصاصی، بخش خصوصی بوده و برای دریافت زیرساخت جنبه عمومی به خود بگیرند تا در ردیف بودجههای سالانه سهمی داشته باشند، همچنان به دور زدنهای خود ادامه میدهند و تلاش میکنند بهمنظور حفظ جایگاه مدیریت عامل برای سالهای سال نقشی به امضاهای طلایی در هیئتمدیرهها بدهند تا زینت المجالس بمانند!
ادامه دارد
ادامه دارد