ماجرای برداشتن شیرهای سنگی بانک ملی چه بوده است؟
اما بیش از هر چیزی که معماری این بنا را برای عموم شهروندان اصفهان و گردشگران خارجی و داخلی جذاب میکرد، وجود دو شیر سنگی بود که بر پلکان ورودی به زیبایی خودنمایی میکرد، اما متأسفانه امروز دوشنبه بیستم فروردینماه تصاویری در شبکههای مجازی از این بنا منتشر شد که دو شیر سنگی آن برداشتهشده و برای بسیاری این پرسش مطرح میشد که به چه علت این دو شیر سنگی که خشی از حافظه جمعی مرم اصفهان درباره این ساختمان بود، برداشتهشده است.
کافی است مسیرتان به میدان نقشجهان افتاده باشد، بهطورقطع ساختمان زیبای شعبه بانک ملی ایران در خیابان سپه را با دو شیر سنگی بر پلکان آن را مشاهده کردهاید. این بنا توسط «محسن فروغی» طراحی و در سال 1321 احداثشده است . این بانک در محدوده بافت تاریخی شهر اصفهان ودر مجاورت میدان نقشجهان و چهلستون ،البته بافاصلهای مناسب واقعشده و ازنظر سبک معماری هیچگونه تشابهی با ساختمانهای تاریخی اطراف خود ندارد .
این بنا دارای زمین مربعی شکل ، به ابعاد ۱۰۰ ×۱۰۰ متر است که ۸۳۰۰ مترمربع از آن به فضای سبز ، آبنما و پارکینگ ، اختصاص پیداکرده است . بنا از کیفیت اجرایی مطلوبی برخوردار است . بتن مسلح سازه بنا را تشکیل میدهد و سنگ و شیشه مصالح غالب در نمای ساختمان است. ساختمان در شمال غربی زمین و بافاصله بیش از ده متری از لبههای خیابان پیرامونی واقعشده است . تعداد کم بازشوها در بدنه شمال و غرب ، استفاده از مصالح سنگی در محوطهسازی و نماها و فاصله بنا تا خیابان ، پاسخی برای بیان عملکرد بانک و ایجاد حس امنیت در آن بوده است .
ورودی ساختمان همچون بیشتر بانکهایی که فروغی طراحی کرده ،از دیدگاه ضوابط مربوط به حراست و ایمنی هماهنگ و از عظمت خاصی برخوردار است ، عناصر ثابتی دارد و در هماهنگی خاصی با حجم اصلی ساختمان طراحیشده است .پلهی محوطه ، فرورفتگی دروازه ورودی و سردر مرتفع آن ، محل ورود به بنا را مشخص میکند . البته این فرورفتگی باعث میشود ضخامت دیوارها بیشتر احساس شود که با توجه به هدف و انگیزه ایجاد ساختمان بانک ، حس ایمنی وامانت داری بانک، مستحکمتر و اطمینانبخشتر میگردد . بعد از ورودی دعوتکننده ، فضای تقسیم با پلانی مربع شکل قرار دارد که دسترسی به سالن اصلی بانک ، راهروهای اداری ، طبقه اول ، زیرزمین و تراس جنوبی از این فضا فراهمشده است .
اما بیش از هر چیزی که معماری این بنا را برای عموم شهروندان اصفهان و گردشگران خارجی و داخلی جذاب میکرد، وجود دو شیر سنگی بود که بر پلکان ورودی به زیبایی خودنمایی میکرد، اما متأسفانه امروز دوشنبه بیستم فروردینماه تصاویری در شبکههای مجازی از این بنا منتشر شد که دو شیر سنگی آن برداشتهشده و برای بسیاری این پرسش مطرح میشد که به چه علت این دو شیر سنگی که خشی از حافظه جمعی مرم اصفهان درباره این ساختمان بود، برداشتهشده است.
برداشتن شیرهای سنگی خلاف قانون بوده است
برای بررسی بیشتر این موضوع را از ساغر حمیدی، مسئول امور موزهها و اموال اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان پیگیری کردم، او بابیان اینکه ساختمان بانک ملی واقع در خیابان سپه مربوط به دوره پهلوی است و ثبت میراث فرهنگی شده است، گفت: این موضوع را از یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی از همان ساعت اول برداشتن دو شیر سنگی از بانک ملی پیگیر هستیم اما تاکنون پاسخی از مقامات و مسئولین بانک ملی دریافت نکردهایم.
مسئول امور موزهها و اموال اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان افزود: با توجه به اینکه این ساختمان ثبت فرهنگی است برداشتن دو شیر سنگی کار غیرقانونی است و نباید بانک ملی دست به این اقدام بزند ضمن اینکه معماری این بنا بسیار ارزشمند است و نباید هیچ دخل و تصرفی نسبت به تغییر معماری و ظاهر بنا صورت گیرد.
او ادامه داد: اداره کل میراث فرهنگی پیگیر این موضوع است و نخواهد گذاشت بنای ثبتشده تغییری در معماری و منظر آن صورت گیرد.
شیرهای سنگی جز بنای ثبتشده بانک ملی نبوده است
برای بررسی علل برداشتن دو شیر سنگی از ساختمان مرکزی بانک ملی، موضوع را از حمید شیروانی، مسئول روابط عمومی بانک ملی استان اصفهان پیگیری کردم، او در رابطه با این اقدام بانک ملی گفت: در تمامی ساختمانهای شعب مرکزی بانک ملی شهرها از گذشته رسم بوده با تبعیت از شعبه بانک مرکزی کشور دو شیر سنگی بر ورودی ساختمانها قرار گیرد و دلیل اینکه از دو مجسمه شیر استفاده میکردند نماد حفاظت از اموال مردم بوده است.
او افزود: شعبه مرکزی بانک ملی اصفهان از این قاعده مستثنی نبوده است، منتهی طراحی شیری که در این بانک صورت گرفته با طراحی دو شیر شعبه مرکزی بانک ملی کشور متفاوت بوده است، برای همین ساخت دو شیر بر اساس همان مدل شعبه مرکزی بانک ملی کشور در دستور کار قرار گرفت و خوشبختانه شیرها ساخته شد.
مسئول روابط عمومی بانک ملی استان اصفهان ادامه داد: قرار است مجسمههای شیرهای سنگی استاندارد فردا سهشنبه بیست و یکم فروردینماه جای دو شیر سنگی قبلی نصب می شوند و جای هیچ نگرانی نیست.
او در پاسخ به اینکه با توجه به اینکه این بنا ثبتشده تغییر شیرهای سنگی غیرقانونی نیست، گفت: درست است این ساختمان ثبتشده است و نباید تغییری در معماری و منظر آن صورت گیرد، اما این شیرها از همان اول در این بنا نبوده و چند سالی است که نصبشدهاند به همین جهت تغییر آنها هیچ مشکل قانونی ندارد.