دمیدن روح سرزندگی در بافت‌های تاریخی شهر

پنجشنبه گذشته اصفهان میزبان برگزاری نخستین اجلاس مجمع شهرهای تاریخی بود و در مراسم افتتاحیه این اجلاس معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران اعلام کرد: ۸۳۰ هزار خانوار در بافت‌های تاریخی کشور زندگی می‌کنند درحالی‌که در این بافت‌ها ۳۳۰ هزار خانه ناپایدار و ناامن وجود دارد از این رو باید این مجمع نجات زندگی مردم در این بافت‌ها را در دستور اصلی کار خود قرار دهد.

محمد آئینی جان ۳۵۰ هزار خانوار در بافت تاریخی کشور در معرض خطر جدی زلزله قرار دارد و ضرورت دارد مقاوم‌سازی مرمت ابنیه و پایدار شدن آن در مقابل زلزله نیز دیگر دستور کار جدی این مجمع باشد.

او بیان داشت: در بودجه ۱۴۰۴ بخش عمرانی رشد نکرده است و با در نظر گرفتن تورم به‌نوعی درصد قابل‌توجهی نیز کاهش خواهد داشت بنابراین دولت امکان حمایت مستقیم ندارد اما اینکه بگوییم چون پول نیست کارها تعطیل شود هم نمی‌شود بلکه باید از داشته‌ها استفاده کنیم و آنچه در توان داریم را در میدان عمل به کار ببندیم.

آئینی گفت: بسته تشویقی ۱۹ بندی را تعریف کردیم  و بنا شد شهرداری‌ها متناسب با شرایط شهر خود بسته تشویقی اراده دهند که تاکنون ۳۰۹ شهر بسته خاص تشویقی خود را تدوین کردند.

معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران اظهار داشت: برای نجات بافت‌های تاریخی کشور چاره‌ای جز استفاده از پتانسیل و ورود سرمایه‌گذاران بخش خصوصی نداریم.

 

-استفاده خلاقانه از معماری‌های نوین در بافت‌های تاریخی

 

در این نشست استاندار اصفهان نیز بیان داشت: حدود ۶۰ هزار روستا و سکونت‌گاه در کشور ما وجود دارد اما چون برخی خالی از سکنه شده‌اند به بیش از دو سوم آن بیشتر دسترسی نداریم.

مهدی جمالی‌نژاد گفت: نخستین اجلاس مجمع شهرهای تاریخی ایران می‌تواند آغاز خوبی برای بازخوانی و بازآفرینی شهرهای بزرگی باشد که بافت تاریخی و سنتی خود را از دست داده‌اند.

او بیان داشت: در ابتدا شهرها در حوزه خدمات شهری سخن می‌گفتند، اما در ادامه مسائل کالبدی به آن اضافه شد و سپس مسائل فرهنگی نیز توجه ویژه قرار گرفت؛ اکنون شهرها ملزم شدند که نوآور، دانش‌پایه و دانش مبنا باشند.

جمالی نژاد تصریح کرد: برنامه هفتم توسعه به این بلوغ رسیده است و یادآور می‌شود که شهرداری‌ها برای خود تصمیم بگیرند و روی پای خود بایستد و با استفاده از خلاقیت خود در کنار استفاده از معماری‌های نوین بتوانند در بافت‌های تاریخی اقدامات تاریخی ریشه‌دار رقم بزنند.

استاندار اصفهان سه موضوع گردشگری، هوش مصنوعی و انرژی نوین یا خورشیدی را از موضوعات اصلی توسعه استان دانست و گفت: بناست این موارد طی چهار سال آینده به عنوان موضوعات پیشران توسعه استان باشد که در هر سه مورد بویژه مورد نخست شهرداری اصفهان نقش مهمی ایفا می‌کند.

او تأکید کرد: ازآنجایی‌که اصفهان ظرفیت جمعیت بیش از این را ندارد تمام تلاش ما توجه به شهرهای کوچک، میانی و روستاهای استان است تا جریان مهاجرتی را از شهرهای کوچک و میانی کند، متوقف و حتی معکوس کنیم.

 

- حرکت به سمت سرزنده کردن بافت‌های تاریخی

 

شهردار اصفهان نیز در این آئین بیان داشت: در چند دسته‌بندی از آثار تاریخی به این می‌رسیم که ردپای برخی آثار تاریخی فقط در کتاب‌هاست، برخی آثار تخریب‌شده‌ای هستند که صرفا نمادی از آن باقی‌مانده، دسته‌ای دیگر آثاری است فعالیت و احیای آن را به دلیل نبود منابع مالی متوقف کرده‌ایم، بخشی از آثار هم به موزه تبدیل شده‌اند که تنها بازدیدهایی از آن انجام می‌دهیم. همچنین دسته‌ای از آثار تاریخی را بازآفرینی و احیا کرده‌ایم که تنها موزه نیستند و وارد چرخه فرهنگی اجتماعی شهر شده‌اند.

علی قاسم‌زاده ادامه داد: اما در بخشی از آثار تاریخی نه‌تنها سطح اولیه حیات را حفظ کرده، بلکه آن‌ها را برای زندگی مناسب‌سازی کردیم تا سرزنده هم باشند؛ بنابراین لازم است به سمت زنده کردن، مناسب زندگی کردن و سرزنده کردن بافت‌های تاریخی حرکت کنیم.

شهردار اصفهان گفت: اصفهان افتخار میزبانی نخستین اجلاس مجمع شهرهای تاریخی کشور را پیدا کرده است که امیدوارم این نقطه آغاز، نقطه اوجی به دنبال داشته باشد و با همگرایی، همدلی و اشتراک تجارب، این سرمایه ارزشمند را حفظ و متعالی کنیم.

در این نشست معاون اجرایی کمیسیون ملی یونسکو در ایران نیز با اشاره به این موضوع که ثبت ۵۴ کاروانسرا در دو سال گذشته در یونسکو حاکی از پیگیری مداوم کمیسیون ملی یونسکو ایران است، گفت: امیدواریم دوره بعد مجمع شهرهای تاریخی کشور در یونسکو ثبت و زمینه فعالیت قانونمند مثمر ثمر آن فراهم شود.

اکبر یوسفی بیان داشت: حفظ آثار ملموس و غیرملموس در کشورها از موضوعات با اهمیت در یونسکو است و از همین رو ایران آثار مهمی را در یونسکو به ثبت رسانده است.

او در ادامه پیام دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو ایران خطاب به اجلاس مجمع شهرهای تاریخی ایران را قرائت کرد.