مجازات سد معبر، حبس یا جریمه نقدی

به گفته مدیران شهری طی ۷ ماهه سال جاری بیش از ۸ هزار اخطار و تذکر به صنوفی که در شهر اصفهان باعث ایجاد سد معبر شده بودند ابلاغ و در ارتباط با بیش از ۵ هزار واحد صنفی که به اخطارهای داده شده، توجهی نکرده بودند، اقدامات اجرایی انجام شده است.

به گزارش ایمنا، اشغال و مسدود کردن معابر و آنچه به‌عنوان سد معبر، مطرح می‌شود، اقدامی غیر قانونی بوده زیرا معابر عمومی متعلق به عموم شهروندان است و کسی حق ندارد تحت هر شرایط و نامی معابر را انتفاع شخصی کرده و آن را مسدود کند.

طبق ماده ۱۰۱ و تبصره ۶ ماده شهرداری، معابر و شوارع عمومی‌که در اثر تفکیک اراضی احداث می‌شود، متعلق به شهرداری است و شهرداری در قبال آن به هیچ عنوان، وجهی به صاحب آن پرداخت نخواهد کرد قانون شهرداری‌ها موظف است از معابر به عنوان ملک عمومی حفاظت کرده و آن را برای استفاده عموم آماده نگه داشته و از تجاوز به میدان ها، پارک ها و باغ های عمومی که حق طبیعی هر شهروندی می باشد، جلوگیری نماید.

سد معبر، در منظر عمومی هم موجب آلودگی بصری و برهم خوردن آرامش شهر و شهروندان و مخدوش شدن مبلمان شهری می‌شود. بارها افراد زیادی برای عبور در مسیر پیاده رو به دلیل وجود موانعی باید به ناچار مدتی را صبر کرده یا اینکه مسیر را به سمت خیابان تغییر دهند و طبیعی است که این عمل احتمال حادثه و ترافیک را زیاد می‌کند، این در حالی است که سد معبر هم به لحاظ شرعی و هم به لحاظ قانونی، متصرف و متجاوز به حقوق شهروندی محسوب می‌شود.

با اینکه مصداق‌های سد معبر از جنبه‌های مختلفی در اصفهان در خور بررسی است، اما بیشتر کارشناسان چند شکل عمده از این معضل شهری را به عنوان مصداق‌های سد معبر در فضاهای شهری مشخص کرده اند.

اشغال معابر از سوی دست‌فروشان، نصب دکه‌های غیرمجاز، که خوشبختانه در شهر ما این امر بسیار ناچیز است، توقف خودرو در مکان‌های غیرمجاز، حضور وسایل نقلیه برای فروش کالادر معابر و اشغال پیاده‌روها و میادین، تکدی گری و مهمتر از همه اشغال معابر از سوی صاحبان مغازه که گاهی اقدام به اشغال خیابان هم می شود که نمونه بارز این امر در خیابان علامه مجلسی مشهود است.

این تخلفات می‌تواند باعث سد معابر عمومی، اشغال پیاده روها و استفاده غیرمجاز در مسیر های عمومی‌ شود.

به دلیل ضعف فرهنگی و نا آشنایی با مصادیق فرهنگ شهروندی و شهرنشینی افرادی هستند که با استفاده نامتعارف از معابر عمومی، بخش قابل توجهی از حقوق شهروندان را تضییع می کنند؛ این درحالی است که روز به روز شاهد رشد شهرنشینی در کشورهای کمتر توسعه یافته و در حال توسعه هستیم و در کنار این رشد ناهمگون، ‌ سد معبر نیز یکی از هزاران معضلی است که در این شهرها یافت می شود.

اتلاف هزینه های شهرداری برای رفع سد معبر

سرپرست مدیریت پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان در این باره به خبرنگار ایمنا می گوید: مشکل سد معبر و چیدن اجناس مغازه داران در پیاده روهای خیابان ها و معابر شهر واقعیت تلخی است که سال هاست ادامه دار شده است.

اصغر نصیری ادامه می دهد: علیرغم تلاش قابل توجه شهرداری اصفهان به این مهم، امروزه پدیده ناهنجار سد معبر یکی از مشکلات اساسی این شهر محسوب می شود چرا که هر روزه افراد بسیاری با استفاده نامتعارف از معابر عمومی مانع از اعمال حق عمومی می شوند و حتی در برخی موارد با حضور اکیپ های رفع سد معبر نیز ادعای مالکیت اماکن عمومی را می کنند.

وی با اشاره به اینکه عبور افراد از پیاده روها چنانچه با موانع رو به رو شود، عابران را برای طی نمودن ادامه مسیر به سمت خیابان می کشاند، ادامه می دهد: در این شرایط احتمال وقوع حادثه برای عابران پیاده افزایش می یابد و در این میان شهرداری ها باید از معابر به عنوان ملک عمومی محافظت کرده و از تجاوز افراد به معابر عمومی جلوگیری کنند.

سرپرست مدیریت پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان خاطرنشان می کند: طی ۷ ماهه سال جاری بیش از ۸ هزار اخطار و تذکر به صنوفی که در شهر اصفهان باعث ایجاد سد معبر شده بودند ابلاغ و در ارتباط با بیش از ۵ هزار واحد صنفی که به اخطارهای داده شده، توجهی نکرده بودند، اقدامات اجرایی انجام شده است.

وی یادآور می شود: آمارها نشان می دهد ماموران مدیریت رفع تخلفات شهری اصفهان فعالیت های گسترده ای در راستای رفع سد معبر انجام می دهند اما متأسفانه برخی از صنوف همچنان اصرار بر تخلف دارند و جالبتر از آن حمایت های مردم از صنوف هنگام برخورد قانونی ماموران است.

نصیری با تاکید بر اینکه حمایت های ناآگاهانه مردم باعث می شود ماموریت های ما مغفول واقع شود، ادامه می دهد: بارها اتفاق افتاده که پس از اعلام اخطار ماموران رفع تخلفات شهری، متصدی واحد صنفی مشغول جمع آوری وسایلی که باعث سد معبر شده است، می شود اما گاهی در این میان مردم حتی به ضرب و شتم ماموران ما پرداخته و به آنها تعرضاتی وارد کرده اند.

وی با بیان اینکه رفع سد معبر شهرداری را همه ساله متحمل هزینه های گزافی به لحاظ استفاده از نیروهای انسانی و خودرویی می کند، اظهار می کند: در این فرایند، هزینه های زیادی اتلاف می شود که باید مورد توجه قرار گیرد.

سرپرست مدیریت پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان تاکید می کند: این مدیریت تدبیری اندیشیده که برخی اصنافی که مزاحمت ایجاد می کنند و اصرار بر تخلف دارند، در کمیسیون های بند ۲۰ آنها را جزء مشاغل مزاحم تعریف و نسبت به پلمب این واحدها اقدام می شود، تا زمانی که فرد تغییر شغل دهد یا محل کسب خود را جابه جا کند.

نصیری با اشاره به اینکه برابر تبصره یک بند ۲ ماده ۵۵ و تبصره ۶ ماده ۹۶ قانون شهرداری ها، استفاده از معابر عمومی برای کسب ممنوع است، تاکید می کند: صنوف باید بدانند که هیچ حقی برای استفاده از پیاده روها ندارند.

وی به بورس شدن تعدادی از خیابان های شهر اصفهان برای برخی از صنوف، می گوید: برخی از خیابان ها به بورس برخی رسته های شغلی تبدیل شده اند مثل بزرگراه چمران در ارتباط با فروشندگان خودرو یا خیابان سروش در ارتباط با فروشندگان موتورسیکلت و این اتفاق معضلات زیادی برای شهر و شهروندان ایجاد می کند.

سرپرست مدیریت پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان ادامه می دهد: برای رفع کامل مشکل سد معبر هم افزایی دستگاه های اجرایی بسیار لازم و ضروری است.

وی با اشاره به برگزاری دوره های آموزشی متفاوت برای ماموران رفع تخلفات شهری، ادامه می دهد: البته کنترل نامحسوس رفتار و عملکرد ماموران برای ارزیابی برخورد آنها توسط بازرسان مدیریت پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان انجام می شود.

نصیری تاکید می کند: تمام تلاش شهرداری این است که با رویکرد فرهنگی بتواند معضل سد معبر را حل کند.

وی می گوید: ماموران رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان همواره به رفع سد معبر و جمع‌آوری مزاحمان اقدام می‌کنند، ولی به دلیل اینکه فرهنگسازی لازم در این باره انجام نشده و اصناف اصرار بر انجام تخلف سد معبر دارند، فعالیت های گسترده رفع تخلفات شهری شهرداری اصفهان در این راستا کمرنگ به چشم می آید.

سد معبر جنبه حق الناس دارد

مدیر امور اجتماعی و مشارکت های مردمی شهرداری اصفهان اما در گفتگو با خبرنگار ایمنا معتقد است که سد معبر به دلیل تقویت روحیات فردگرایانه باب شده است.

مسعود مهدویان فر اضافه می کند: شهر خالی از اشکالات وقتی محقق می شود که خود شهروندان عامل و ناظر باشند.

وی با اشاره به اینکه در دین مبین اسلام یکی از مسایلی که فراوان تاکید شده، رعایت حقوق دیگران است، تصریح می کند: الزامات شهر نشینی در جامعه اسلامی این است که سلب حقوق دیگران را شاهد نباشیم

مدیر امور اجتماعی و مشارکت های مردمی شهرداری اصفهان اظهار می کند: برای رفع معضل سد معبر حساس سازی و تبلیغات زیادی انجام شده اما خلاء این است که خود مردم نظارت نمی کنند، به هم تذکر نمی دهند تا این تخلفات آشکار کمرنگ شود.

وی با تاکید بر اینکه سد معبر جنبه حق الناس هم دارد، ادامه می دهد: باید بدانیم اگر حقوق دیگران را رعایت نکنیم دیگران هم آیینه وار حقوق ما را رعایت نخواهند کرد.

مهدویان فر معتقد است که اتحادیه های صنوف باید فرهنگسازی های لازم را برای رفع سد معبر واحدهای صنفی انجام دهند و البته در این میان نقش همکاری اصناف و مردم بسیار مهم است.

تشخیص مصادیق سد معبر بر عهده شهرداری است

مدیر امور حقوقی شهرداری اصفهان نیز در این خصوص می گوید: طبق بند ۲۰ ماده ۵۵ اصلاحی قانون شهرداری، ‌ سدمعابر عمومی‌ و اشغال پیاده‌روها و استفاده غیرمجاز از آن‌ها، میدان‌ها، پارک‌ها و باغ‌های عمومی ‌برای کسب و سکونت ممنوع اعلام شده‌ و وظیفه رسیدگی به این تخلف بر عهده شهرداری هاست.

مسعودحیدری در گفتگو با ایمنا ضمن اشاره به اینکه تشخیص مصادیق سد معبر بر عهده شهرداری است، اضافه می کند: از جمله مصادیق بارز سد معبر تخلیه نخاله های ساختمانی و ریختن مصالح در معابر عمومی، توقف خودرو در مکان های غیر مجاز و حضور وسایل نقلیه برای فروش کالا در معابر است.

وی تاکید می کند: طبق قوانین شهرداری ها، به هیچ واحد صنفی اجازه اشغال معابر داده نشده و بر این اساس هیچ یک از کسبه و و احدهای صنفی اجازه ندارند از پیاده راه برای قرار دادن میز و صندلی و یا کالا استفاده کنند.

مدیر امور حقوقی شهرداری اصفهان در پاسخ به این سوال که آیا رفع سد معبر نیاز به شاکی خصوصی دارد یا شهرداری رأساً اقدام می کند؟، می گوید: یکی از وظایفی که شهرداری ها طبق برند ۲۰ ماده ۵۵ قانون شهرداری ها به عهده دارند رفع سد معبر است به این معنا که اگر شهروندی مسیر عبور دیگران را اعم از کوچه، خیابان و پیاده راه مسدود و به نوعی برای دیگر شهروندان ایجاد مزاحمت کند، شهرداری باید با آن برخورد کند و مسئول این اقدام هم معاونت خدمات شهری و زیرمجموعه آن یعنی مدیریت رفع تخلفات شهری شهرداری است.

وی تاکید می کند: ماموران رفع سد معبر به محض مشاهده تخلف، با فرد خاطی برخورد و سعی در رفع تخلف دارند.

حیدری اعلام می کند: شهروندان می توانند در صورت مشاهده تخلف سدمعبر مراتب را با شماره ۱۳۷ شهرداری اصفهان در میان بگذارند تا در اسرع زمان پیگیری های لازم انجام شود.

قانون برای سد معبر مجازات تعیین کرده است

به موجب ماده ۶۹۰ قانون مجازات اسلامی هر فردی که اقدام به هر گونه تجاوز و تصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت از حق در املاک متعلق به شهرداری کند به مجازات یک ماه تا یک سال حبس محکوم می‌شود. البته با تشخیص قاضی پر ونده می توان تبدیل به جزای نقدی شود که جریمه نقدی سد معبر را از ۹۰ هزار تومان تا یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان به تشخیص قاضی پرونده است.

در بند ۲۰ ماده ۵۵ اصلاحی قانون شهرداری‌ نیز آمده است سدمعابر عمومی‌ و اشغال پیاده‌روها و استفاده غیرمجاز از آن‌ها، میدان‌ها، پارک‌ها و باغ‌های عمومی ‌برای کسب و سکونت ممنوع اعلام شده‌ است.

البته ماده ۱۰۱ قانون شهرداری‌ها - تبصره یک بند ۲ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها اصلاحیه ۱۳۴۵ - ماده ۴۷ آیین‌نامه شهرداری‌ها مصوب ۱۳۴۶ - اصل ۴۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی‌ایران در این مورد است.

به هر حال با وجود اینکه سد معبر تخلفی است که در قانون پیش‌بینی شده و برای متخلفان آن مجازات سنگینی درنظر گرفته شده است، اما متاسفانه به دلیل اینکه گاهی عرف درمقابل قانون قرار می‌گیرد، برخورد با این معضل شهری به حال خود باقی می‌ماند.