باغداران سمیرم نگران از آینده ای نامعلوم

خطه سردسیر سمیرم در این سال های خشک و کم آب، روزگار سخت و پرتنشی را می گذراند و بیشتر از سه هزار و 500 هکتار از مجموع 22 هزار هکتار باغ سیب این منطقه خشک شده است.فصلی که باغدار سمیرمی از یک سو خُرسند از چیدن و برداشت دسترنج چند ماهه خویش است و از دیگر سو ناراحت از تداوم کم آبی؛ خشکسالی و مشکلات ریز و درشت پیرامونش، دلالی و قیمت های نه چندان منطقی و برخی سوء مدیریت ها و همچنین نگران از آینده ای نامشخص.
همین دو ماه قبل بود که احمد تیموری، مدیر جهاد کشاورزی سمیرم در نشست شورای اداری این شهرستان خبر از تنش شدید و احتمال خشکی 14 هزار هکتار باغ سیب این شهرستان می داد.
خبری که به گفته رئیس اتحادیه نظام صنف کارهای کشاورزی سمیرم صحت داشت، اما با تمهیدات و فعالیت هایی مانند اختصاص لوله به مزارع و باغ ها و تسهیلات آبیاری نوین جلوی این حجم خشکی گرفته شد.
به گفته احمد قربانی، هر چند این باغ ها سه ماه سخت و گرم تابستان را پشت سر گذاشتند اما خشک نشدند.
وی با بیان اینکه امسال در برخی مناطق بخش مرکزی و شمالی سمیرم سیب چندانی برای برداشت وجود ندارد ،گفت: دو ماه است که آبی پای درخت سیب نرفته، بنابراین تنش و خشکی به شدت به درختان آسیب زده است.
قربانی دومین عامل افت کیفیت و کمیت محصول سیب امسال سمیرم را سرمازدگی و تگرگ های شدید اردیبهشت ماه در زمان شکوفه دادن درختان سیب عنوان کرد و گفت: محصول سیبی که در سال هایی تا 370 هزار تن هم برداشت می شد، امسال به 130 تا 140 هزار تن کاهش یافته است.
دبیر خانه کشاورز سمیرم که خود از باغداران سیب درختی است گفت: بخش عمده ای از مشکلات کشاورزی سمیرم مربوط به کم آبی است که این مشکل در سال گذشته باعث قطع 2 تا سه هزار اصله درخت در این شهرستان شد.
سید محمود داوودی اظهار داشت: نبود یک تعاونی بزرگ و فعال در این شهرستان و برخی عوامل اجتماعی و اقتصادی دیگر باعث شده سیب هر ساله به نرخ واقعی خود قیمت گذاری نشود و کشاورز و باغدار، سهم ناچیزی از بازار فروش این محصول داشته باشد.
این باغدار سمیرمی افزود: دلالی و دلالان همیشه بوده اند و هستند اما شکل گرفتن یک تعاونی فراگیر منطقه ای با مشارکت همه کشاورزان، نقش موثری در کمرنگ کردن و حتی حذف واسطه ها و دلالی ها در این رابطه خواهد داشت.
وی همچنین خاطر نشان کرد: علاوه بر کم آبی، نبود زیرساخت های صادراتی و بهره وری پایین، نداشتن تکنولوژی و روش های نوین و نبود تنوع در تولید سیب سمیرم، از چالش های اصلی تولید و فروش این محصول ممتاز است.
نوروزعلی افشاری یکی از باغداران سیب مزرعه جوزار در شمال سمیرم نیز برخی بی تدبیری ها و ضعف در مدیریت ها را تاثیرگذار در تداوم مشکلات کشاورزان برشمرد و گفت: در سال های اخیر همواره موضوع قیمت گذاری و فروش سیب با چالش هایی روبرو بوده و هنوز هم بخش زیادی از سیب سمیرم تنها در اختیار یکی دو نفر بازرگان عمده است.
به گفته این باغدار، همین افراد هر ساله قیمت و نرخ خرید را مشخص می کنند و نظر و دیدگاه کشاورزان را هم جویا نمی شوند.
موضوعی که محمد جعفرزاده فرماندار سمیرم نیز اشاره ای به آن داشت و به خبرنگار ایرنا گفت: در نشستی با این خریداران عمده قیمت هر کیلوگرم سیب درجه یک چهار هزار تومان و سیب درجه دو، 2 هزار تومان تعیین شده است.
کارشناس مسئول باغبانی و زراعت جهاد کشاورزی سمیرم در همین پیوند به خبرنگار ایرنا گفت: پیش بینی امسال جهاد کشاورزی، برداشت 20 هزار تن سیب درجه یک، 60 هزار تن سیب درجه دو و 35 هزارتن سیب درجه سه از باغ های چهار بخش شهرستان است.
کیارش سامی با بیان اینکه عمده سیب تولیدی امسال سمیرم در بخش دناکوه با برآورد برداشت 75 هزار تن است، افزود: پیش بینی می شود 500 تن در حنا، 15هزار تن در پادنا و شهر کُمه، 10 هزارتن در روستاهای بخش وردشت و 9 هزار و 500 تن در بخش مرکزی سمیرم برداشت شود.
وی با یادآوری تولید و برداشت 190 هزار تن سیب در سال زراعی گذشته اضافه کرد: امسال حدود 80 هزار تن کاهش تولید نسبت به سال گذشته خواهیم داشت و به نسبت بلند مدت نیز 175 هزار تن افت تولید و برداشت محصول داریم.
این کارشناس نیز با تایید خشکسالی و سرمازدگی عنوان شده از سوی رئیس اتحادیه صنف کشاورزی سمیرم در کاهش تولید و کیفیت محصول سیب امسال گفت: هر چند سرما زدگی بهار امسال به شدت سال گذشته نبود، اما تگرگ و رگبارهای مداوم اردیبهشت ماه در زمان گل و تلقیح درختان بویژه ارقام قرمز مشکل ساز شد و کاهش عملکرد گیاه را در پی داشت.
سامی با تاکید بر اینکه بیشترین خسارت خشکسالی و سرما زدگی را در بخش مرکزی و وردشت شاهد هستیم خاطر نشان کرد: وضعیت منطقه پادنای وسطی و دناکوه در دامنه دنا و زاگرس میانی، بهتر از سایر مناطق شهرستان است.
کارشناس مسئول باغبانی و زراعت جهاد کشاورزی سمیرم مجموع خشکی درختان از سال 87 تا سال گذشته یکهزار و 500 هکتار در همه بخش های شهرستان بود اما امسال علاوه بر تنش شدید خشکسالی در 14 هزار هکتار باغ، خشکی قطعی 2 هزار هکتار پیش بینی می شود.
وی همچنین با اشاره به اینکه امسال کشاورزان تمایل دارند سیب های خود را در سردخانه ها انبار و ذخیره کنند افزود: تولید کشوری و منطقه ای این محصول نه تنها در سمیرم، بلکه در دیگر استان ها نیز کاهش داشته و از همین رو قیمت خرید در باغ بالاتر از سال های گذشته است.
این کارشناس افزود: سال گذشته متوسط خرید سیب درجه یک و 2 یکهزار تومان بود اما امسال متوسط قیمت سه تا سه هزار و 200 تومان است که برای سیب درجه یک چهار هزار تومان و 2 هزار تومان برای سیب های درجه 2 نرخ گذاری شده و در میدان میوه نیز هفت هزار تومان بفروش می رسد.
سامی افزایش قیمت سبد از یکهزار تومان به سه هزار تومان را عامل دیگر بالارفتن هزینه برداشت محصول عنوان کرد و گفت: باغدارانی که سیب های خود را در سردخانه ذخیره می کنند به این امید هستند که محصول خود را تا هشت هزار تومان در هر کیلوگرم بفروش برسانند.
نماینده مردم شهرستان سمیرم در مجلس شورای اسلامی نیز با تاکید بر اینکه برای بازاریابی سیب درختی کشاورزان این خطه مشکلات زیادی وجود دارد افزود: واسطه ها سیب های درختی مرغوب سمیرم را با قیمت های نازل خریداری می کنند در حالی که این قیمت ها هزینه هرس درخت، سم، کود و آب درختانشان را جبران نمی کند.
اصغر سلیمی افزود: در شهرها و استان های کشور کارخانه هایی که بتوانند سیب ها را در مصارف دیگری همچون سرکه یا پوره سیب مورد استفاده قرار دهند در اختیار نداریم و تنها بخشی از سیب ها هر ساله توسط دلال ها و واسطه ها راهی سردخانه ها می شوند.
شهرستان سمیرم دارای 22 هزار هکتار باغ، 17 هزار هکتار زمین زراعی، 455 هزار هکتار عرصه ملی و 330 هزار هکتار مرتع و جنگل های طبیعی است.