اصفهان گرد- شماره ۱۳۴
خاطره حوض ها
در تاریخ نه چندان دوری، دورهمی و نشست های خانوادگی و محلی دور حوض برگذار می شد. حتی برخی از مهم ترین مراسم های زندگی در گذشته ما مانند عقد و ازدواج تا مرگ و ختم و حتی تولد هم با حوض گره می خورده است
بسیاری از ما خاطرات مختلف و متنوعی از حوض ها داشته و داریم. دور آنها بازی کرده ایم و گاه دور از چشم بزرگ تر ها و گاه با اجازه آنها، پا داخل حوض ها گذاشته ایم. قدیم ترها حوض ها، فقط شکل نبودند و آب داشتند. گاهی ماهی هم داشتند و پا گذاشتن در چنین آبی، همراهی با ماهی شدن بود. قطعه پایانی فیلم سینمایی بچه های آسمان را به خاطر بیاورید. ماهی هایی که دور پای خسته و ورم کرده پسربچه ای که از مسابقه دوچرخه سواری آمده بود، طواف می کردند. در بسیاری از فیلم های دیگر هم این بخش از معماری گذشته حضور دارد اما کم کم این حضور با حذف حیاط ها، حذف می شوند و تنها به بخشی از خاطره نسل های قبلی و تاریخ تبدیل می شوند. در فرهنگ دینی و مذهبی حوض نه تنها در این دنیا که در دنیای دیگر هم جایگاهی دارد. همه با حوض کوثر آشنا هستیم. حوض، از مواقف قیامت است که پیامبراکرم به روز رستاخیز، از مؤمنان امت خویش در کنار آن دیدار می کند. حوض سیر تغییر و تحولی هم در ظاهر و شکل داشته است. با این همه بیشتر معنای آن در ذهن ما مانده و برایمان اهمیت پیدا کرده است. با کمرنگ شدن حوض، بد نیست سراغ بازمانده این فرم معماری در مکان های باقی مانده برویم و فرزندانمان را با این فضا آشنا کنیم. اجازه بدهیم تا دست کودکانمان به چیزی برخورد کند که روزی همه کودکانمان با آن زندگی می کردند. کنار آن قصه می شنیدند. در تاریخ نه چندان دوری، دور همین حوض، دورهمی برگزار می کردند و بسیاری از نشست های خانوادگی و محلی دور آن برقرار می شد و تصمیمات مهمی گرفته می شد. حتی برخی از مهم ترین مراسم های زندگی مانند عقد و ازدواج تا مرگ و ختم و حتی تولد هم با حوض گره می خورده است. حوض ها فقط ظرف آب و پاکی و طهارت نبوده اند، ظرف فرهنگ و تاریخ و خاطره هم بوده اند. بسیاری از بناهای تاریخی اصفهان مانند مسجد جامع، مسجد امام و مسجد سید دارای حوض های زیبا و متفاوت هستند. میدان نقش جهان هم دارای حوض جالب و دیدنی است. باغ ها و پارک ها و مکان های دیگری هم دارای حوض های دیدنی هستند که هر کدام می توانند قصه و روایتی باشند که شنیدنی و ثبت شدنی هستند. تصویر این یادداشت از حوض حیاط پشتی خانه مارتاپیترز در ساعت 8 و 20 دقیقه روز یک شنبه 18 شهریور 1403 تهیه شده است. حوضی که در پایین قرار گرفته است و دوربین از طبقه بالا سراغش آمده است.