جای بابابرقی خالی است!

رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اصفهان در همایش ملی ناترازی انرژی صنعت برق و چشم‌انداز اقتصادی ایران  به مطلبی اشاره کرد که وزارت نیرو به‌اندازه بابا برقی هم در مصرف برق فرهنگ‌سازی نکرده است. این گفته نشان می‌دهد که متأسفانه در دو دهه اخیر مسئله فرهنگ‌سازی در مصرف به‌ویژه در حوزه انرژی به فراموشی سپرده شده است. بابا برقی برای بسیاری به یک نوستالژی تبدیل شده است. شخصیتی که با شعر و آهنگ جملاتی در باب کاهش مصرف برق بیان می‌کرد. به‌خاطر تکرار و تازگی این نوع فرهنگ‌سازی بسیاری از خانواده‌ها با این شخصیت همراهی می‌کردند و تا مدت‌ها به کاهش مصرف برق بخصوص در بین مشترکان خانگی مؤثر بود.اما در همان دهه 80 و با عبور از خاموشی ها، داستان های بابابرقی هم دیگر ادامه پیدا نکرد. اینکه حالا باز خلا بابابرقی و فرهنگ سازی مصرف بهینه برق حس شده نشان می دهد که وزارت نیرو و دستگاه‌های متولی دیگر آن قدر که باید و شاید به ضرورت آن واقف نیستند.ناترازی برق و انرژی در ماه‌های گذشته ضربه‌های زیادی به بخش‌های مختلف خانگی، تجاری و صنعتی زد. شاید بیشترین ضرر به بخش‌های تولیدی وارد شد. صنایعی که به‌خاطر خاموشی‌های مکرر چرخشان از حرکت ایستاد و تولیداتشان کاهش پیدا کرد. 

جدای از خلأ فرهنگ‌سازی و الگوی مصرف درست یکی از دلایل اصلی این حجم زیاد ناترازی در کشور و اصفهان نبود برنامه مدون و جدول مصارف است. دراین‌رابطه زمانی احساس کمبود می‌شود که به مشکل برخورده باشیم و هیچ پیش‌بینی از میزان عرضه و تقاضا نداریم؛ در نتیجه هر آن چه از انرژی را که تولید می‌کنیم به مصرف می‌رسانیم و زمانی به فکر اصلاح مصرف و فرهنگ‌سازی می‌افتیم که با ناترازی شدید مواجه می‌شویم.

به گفته مسئولان استان امسال با ۱۸ هزار مگاوات ناترازی در مصرف و کمبود تولید برق مواجهیم، در حالیکه هر سال حدود ۸ درصد رشد مصرف برق به کل مصارف اضافه می‌شود.

از سوی دیگر سبد انرژی کشور از تنوع خوبی برخوردار نیست. کمتر از یک درصد از انرژی‌های تجدیدپذیر استفاده می‌شود در حالی‌که در صورت استفاده از ظرفیت‌‌های موجود در کشور می‌توان از این نوع انرژی‌ها بیشتر استفاده کرد. اما هنوز در این زمینه سرمایه‌گذاری مناسبی انجام نشده است.

از طرفی هم شاهد آن هستیم که بسیاری از تجهیزات صنایع قدیمی است و به‌خاطر تحریم‌ها و گرانی‌ها، تولیدکننده قادر به به‌روزرسانی آنها نیست. دستگاه‌هایی که به‌مراتب انرژی بیشتری را مصرف می‌کنند و به این ناترازی‌ها دامن می‌زنند.

به هر جهت و باوجود تمام این نقص‌ها، فرهنگ‌سازی و داشتن یک الگوی مصرف برای بخش‌های مختلف می‌تواند بخش قابل‌توجهی از این ناترازی را رفع کند. 

وزارت نیرو هم باید مسئله فرهنگ‌سازی را جدی‌تر دنبال کند و دستگاه‌ها و رسانه‌ها بخصوص رسانه ملی را در تولیدات فرهنگی به کمک بگیرد و در این زمینه کارهای جدی صورت گیرد. بسیاری از چالش‌هایی که در بحث انرژی امروز با آن مواجهیم شاید در کوتاه‌مدت حل نشود؛ اما فرهنگ استفاده درست را می‌توان با یک برنامه‌ریزی درست و اصولی درست کرد و خانواده‌ها را به سمت کاهش مصرف سوق داد. 

آنگاه می‌توان امیدوار بود که هم باز خاموشی به خانه‌ها و محل کسب و پیشه مردم برنگردد و هم چرخ تولید اصفهان و کشور بچرخد.