توقف قطار سریعالسیر در ایستگاه تردید
اجرای طرح قطار سریعالسیر تهران ـ اصفهان ، تسریع درروند آن و وعده برای تکمیل این پروژه از خبرهای امیدوارکنندهای است که بارها در طول 2 دهه اخیر اعلامشده است.
اجرای طرح قطار سریعالسیر تهران - اصفهان، تسریع درروند آن و وعده برای تکمیل این پروژه از خبرهای امیدوارکنندهای است که بارها در طول ۲ دهه اخیر اعلامشده است.حتی خبرها حاکی از پیشروی این پروژه و پیشبینی میشد تا سال ۱۴۰۴(۲۰۲۵) بخشی از آن به بهرهبرداری برسد. اینک، گفته میشود که این پروژه متوقفشده است.
بهطوریکه آخرین وعده راهاندازی آن توسط مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی دولت سیزدهم عنوان شد و پس از آن هم سکوت در ارتباط با قطار سریعالسیر اصفهان - تهران سؤالبرانگیز شده است. یک پروژه با تاریخچهای طولانی و پیچیده که بهعنوان نخستین خط قطار تندرو در ایران شناخته میشود. با ۱۰۰ تا ۱۲۰ دقیقه زمان به طول ۴۱۰ کیلومتر با ظرفیت جابهجایی ۱۶ میلیون مسافر نهتنها بهعنوان یک خط ریلی مهم برای جابهجایی مسافران عمل خواهد کرد بلکه میتواند به توسعه گردشگری و اقتصاد منطقه نیز کمک شایانی نماید.گفتنی است کاهش زمان سفر بین تهران و اصفهان، بهبود دسترسی به فرودگاه بینالمللی امام خمینی، کاهش مهاجرتها از اصفهان به پایتخت، مهاجرت معکوس و رونق توریسم ازجمله پیامدهای مثبت راهاندازی چنین قطاری است.
در این میان، بحث قابلتأمل آنکه هر بار، بنا به دلایلی ادامه این طرح بزرگ و بهثمررسیدن آن با موانعی روبرو شده است. پروژهای که قرار بود تا پایان دهه ۸۰ به اتمام برسد. سال ۸۹ بنا به گفته استاندار وقت اصفهان قرار بود در صورت جذب سرمایهگذار، تا سال ۹۲ به بهرهبرداری برسد. پس از آن هم وعده بهر برداری در دولت یازدهم داده شد. اما اکنون در نیمهراه، خبر از توقف آن شنیده میشود.چهبسا در طول دوران اجرا با هزینههای بالا و تغییر پیمانکاران بهعلاوه تغییر مسیر، روبرو بوده است. در آغاز، مسیر اصفهان - کاشان - قم - تهران و پس از مدتی اصفهان - میمه - دلیجان - قم - تهران موردنظر واقع شد که یکی از دلایل تأخیر در اجرا همین مورد بود. از سویی هم تغییر مجریان و پیمانکاران این طرح، موجب میشد که هر دفعه با تغییرات و ورود سرمایهگذاران جدید مواجه شود.
بهطوریکه با تغییرات مدیریتی، روند اجرا کاهش و هزینههای پروژه افزایش پیدا میکرد. تا سرانجام در زمان دولت سیزدهم با اعلام اینکه قطار سریعالسیر اصفهان - تهران از اولویتهای مهم دولت و در صدر پروژههای عمرانی قرار دارد مقرر شد تأمین مالی این پروژه ملی با شتاب بیشتری انجام پذیرد. بهنحویکه با ابلاغ مصوبه شورای اقتصاد با موضوع اصلاح مصوبه استفاده از تسهیلات مالی خارجی (فاینانس) برای احداث این قطار در دولت سیزدهم چشمانداز مثبتی نسبت به تکمیل آن به وجود آمد و حتی مباحثی از پیشرفت ۷۰ درصدی و احتمال افتتاح تا سال ۱۴۰۴ عنوان شد.
حالآنکه باگذشت چند ماه از عمر دولت چهاردهم، این پروژه پیشرفت قابلقبولی را نداشته است. اینچنین که گفته میشود پروژه حجم پول و سرمایهگذاری بالایی را لازم دارد و شرایط کشور اکنون به دلیل محدودیت منابع کشش آن را ندارد.
عجیب آنکه پس از گذشت سالها از آغاز طرح قطار سریعالسیر و امیدوار بودن مردم به اجرای آن و باوجود تأکیدات فراوان بر اهمیت این پروژه برای توسعه اقتصادی و اشتغالزایی اما برخی از کارشناسان و نمایندگان مجلس به دلیل هزینههای بالای اجرا و وجود طرحهای اولویتدار دیگر، خواستار توقف آن شدهاند. آنها معتقدند که در شرایط کنونی، اجرای این پروژه توجیه اقتصادی ندارد.
یک پروژه که بدون تردید بهرهبرداری کامل و اجرای آن نقطه عطفی در توسعه عمرانی کشور و استان اصفهان و متحولکننده صنعت حملونقلی کشور خواهد بود.
حالا ترکیبی از مشکلات مالی، اختلافات مدیریتی، عدم تعیین زمان مشخص برای بهرهبرداری و مخالفتهای کارشناسی، این پروژه که بهعنوان بزرگترین و اولویتدارترین طرح از آن نامبرده میشد را بهجایی رسانیده که ادامه آن مبهم و با اما و اگر روبرو شده است.