تو، طبیعی هستی

9 سالم بود. کلاس سوم بودم. مادرم روی قطعه کاغذی چیزی نوشت. آن را تا کرد و با مقداری پول در مشتم گذاشت. به سوپرمارکت رفتم و در مسیر کنجکاو شدم که چه چیزی در آن کاغذ نوشته شده است اما جرات باز کردنش را نداشتم. آقای فروشنده کاغذ را گرفت، یک شکلات به من داد و یک بسته بزرگ را داخل یک پلاستیک مشکی گذاشت و سر پلاستیک را گره زد. امروز، سال ها از آن روز می گذرد و هر ماه از سال به این خاطره فکر می کنم و لبخند تلخی می زنم! با خود می گویم، والدین من دانش چگونگی آموزش صحیح برخورد با این مسئله را نداشتند، من باید چگونه به فرزندم بهداشت زنان را بیاموزم؟
بهداشت زنان در روزهای سخت زلزله زدگان
در بزرگترین زلزله اخیر کشورمان اتفاق نویی رخ داد. اتفافی که بسیاری آن را خجالت آور خواندند! زلزله آبان ماه سال 96 در استان کرمانشاه بهانه ای شد تا برخی رسانه ها صریح تر به موضوع بهداشت کودکان و زنان بپردازند. سه مشکل اساسی که در روزهای سخت پس از زلزله برای زلزله زدگان وجود داشت؛ کمبود سرویس های بهداشتی، پوشاک بچه و ملزومات ماهانه زنان بود. موضوعی که مهناز افشار با انتشار توییتی به عنوان یک سلبریتی قبح آن را در میان افراد شکاند و باعث شد این ملزومات به این مناطق بیشتر ارسال شود تا از عوارض آن جلوگیری شود. این در حالی است که ابراز این نوع از درد همچنان دربخش زیادی از جامعه ایرانی متداول نبوده و بسیاری به صورت غیر مستقیم به آن اشاره می کنند، حتی خود زنان!
جای خالی آموزش «صحیح» در مدارس
دبیر بهداشت در کلاس درس حاضر شد؛ او می خواست با دانش آموزان در مورد مسئله ای صحبت کند که حتی والدین نیز به درستی نمی توانند آن را برای فرزندشان باز کنند. حرفش را با شوخی آغاز کرد؛ شوخی با مسئله ای که شوخی بردار نیست و در طول زندگی افراد، بارها رخ می دهد اما برای شروع کردن بحث شاید آنقدر هاهم بد نبود. او با رسم چند شکل و تجربه های شخصی خود از بهداشت زنان، سعی کرد دانش آموزانی که به سن بلوغ رسیده اند را کمی با موضوعی که قرار است تا سال ها با آنها همراه باشد آگاه کند. موضوعی که جامعه جهانی آن را یکی از مهمترین ارکان بهداشت در زنان می داند. براساس تجربیات بسیاری از دانش آموزان دختر کلاس های مربوط به بهداشت زنان به جای اینکه کلاسی برای آموزش این مسائل باشد، محلی است برای خنده و بعضا این کلاس ها به دلیل بی اهمیت بودن از نظر مسئولان مدارس، جدی گرفته نمی شود!
آموزش و پرورش همان گونه که از عنوان آن مشخص است در قبال آموزش و پرورش بهداشتی افراد مسئولیت هایی دارد. مسئولیت هایی که در زمینه طرح شاید حرفی برای گفتن داشته باشد اما در اجرا نمی توان آن را موثر دانست! با این حال چند سالی است که طرحی با عنوان «بشری» در مناطق محروم اجرا می شود! فرحناز مینایی پور، مدیرکل امور زنان و خانواده وزارت آموزش و پرورش در ارتباط با این طرح به «ایسنا» گفته است: «طرح بشری طرحی برای آموزش دوران بلوغ به دختران و توزیع بسته‌های بهداشتی در میان آنهاست.»
حال باید پرسید چرا فقط در مناطق محروم؟باور این موضوع که بهداشت در مناطق محروم کمتر از نقاط دیگر رعایت می شود کاملا فرض درستی است اما آیا غیر این است که سواد بهداشتی زنان در جامعه ما کم است و باید مسائل مهمی چون بهداشت زنان در مدارس به درستی آموزش داده شود. کما اینکه بسیاری از کارشناسان بر این باورند که آموزش های اینچنینی باید در کتب درسی نیز جایگاه مشخصی داشته باشند. گفتنی است در چند سال اخیر مباحثی در این ارتباط در کتب درسی منتشر شد و آموزش و پرورش قصد ورود به این حوزه مهم را داشت؛ اینکه تا چه میزان در این زمینه موفق بوده است را باید درجامعه جست‌وجو کرد!
همچنین فرحناز مینایی پور، مدیرکل امور زنان و خانواده وزارت آموزش و پرورش درباره طرحی به عنوان «بسته‌های بهداشتی» سخن به میان آورد و به «ایسنا» گفت: «حوله، مسواک، خمیر دندان و نوار بهداشتی از جمله محتویات این بسته‌ها هستند. تلاش می‌کنیم مدارس شبانه روزی را به صورت ویژه ببینیم و حتما بسته‌ها را در میان مدارس شبانه روزی دخترانه توزیع کنیم. دراین زمینه حتما به مشاورین استان‌ها تاکیداتی خواهیم داشت.»
شاید برای شما جالب باشد که زنان در برخی کشورها چون ژاپن می توانند مرخصی قاعدگی داشته باشند! شاید اجرای چنین قانونی در ایران انتظار زیادی باشد چرا که هنوز قانون مرخصی زایمان که حق قانونی زنان است، به درستی اجرا نمی شود.
چندش آور نیست!
گلرخ داوران، پزشک در ارتباط با موضوع آموزش به دختران در رابطه با بهداشت زنان در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی روزنامه « ابتکار» می گوید: «در مواجهه با این مسئله دو جنبه وجود دارد. جنبه ای که آمادگی روانی دختران است و جنبه دیگر خود مسائل بهداشتی معطوف به آن است. باید قبول کنیم که در آموزش چنین مسائلی در کشورما اقدامات درستی صورت نگرفته و هنوز مردم و حتی زنان به چشم یک تابو به این مسئله مهم نگاه می کنند.»
داوران می افزاید: «هرچند در مقایسه با کشورهای منطقه مانند هند و پاکستان، در کشورمان اقدامات بهداشتی حیاتی ای صورت گرفته است و تا حدودی نیز موفقیت‏هایی به دست آمده اما همچنان کمبودهای بسیاری در این زمینه حس می‏شود. مسائل آموزشی بهداشت زنان را می توان با جستوجویی در اینترنت کسب کرد اما به عقیده من این خانواده ها و نظام های آموزشی هستند که می توانند در این زمینه تاثیرگذار باشند. خانواده ها پیش از سن بلوغ باید دختران را از نظر ذهنی آماده کنند. بسیاری از دختران درمواجهه با قاعدگی خود را غیرطبیعی می دانند این در حالی است که اگر برای آن ها توضیح داده شود که این موضوع چیست وقرار است اتفاقات فیزیکی جدیدی به سراغ آن ها بیاید در آرامش ذهنی فرزندان خود موثر باشند.»
این پزشک عمومی در پاسخ به این سوال که آموزش مسائل بهداشتی زنان به پسران چه تاثیری در برخورد با این مقوله می تواند داشته باشد، می گوید: «بی شک تاثیرگذاراست. بیشتر پسران و مردان ما ابتدا در خانواده خود با این موضوع مواجه می شوند. خواهر و مادر خود را می بینند و سپس با ازدواج، بیشتر با این موضوع آشنا می شوند. در حالی مردان چنین مقوله‌ای را چندش آور می خوانند که با آموزش های صحیح چه در مدارس و چه در محیط های عمومی می توان تابویی که میان زنان و مردان وجود دارد را شکست. این در حالی است که بخش زیادی از مردان ایرانی برخی رفتارهایی که از زنان سر می زند را مربوط به دوره قاعدگی می دانند و از این موضوع به عنوان یک سلاح استفاده می کنند برای بی توجهی به زنان؛ در حالی که با آموزش صحیح به مردان می توان آن ها را از مقابل زنان به همراه و همدوش آن ها تبدیل کرد.»
منبع: روزنامه ابتکار