یک فیلم، سهم اصفهان در جشنواره فیلم کوتاه تهران
با اعلام اسامی فیلمهای کوتاه راهیافته به بخش مسابقه سی و چهارمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران و راهیابی تنها یک فیلم از اصفهان به این جشنواره همچون سال گذشته، بسیاری از هنرمندان و فیلمسازان اصفهانی، انگشت اتهام را به سمت مسئولان و برخی هم به سمت فیلمسازان اصفهانی بردهاند.
اصفهان امروز- سید محمد طباطبایی: با اعلام اسامی فیلمهای کوتاه راهیافته به بخش مسابقه سی و چهارمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران و راهیابی تنها یک فیلم از اصفهان به این جشنواره همچون سال گذشته، بسیاری از هنرمندان و فیلمسازان اصفهانی، انگشت اتهام را به سمت مسئولان و برخی هم به سمت فیلمسازان اصفهانی بردهاند.
در این مورد به چند نکته اساسی میتوان اشاره کرد که نیاز به توجه بیشتر مدیران فرهنگی و فیلمسازان اصفهانی خواهد داشت:
1. بنده بهنوبه خود بااینکه تنها فیلم راهیافته به جشنواره تهران، محصول انجمن سینمای جوانان اصفهان است، درحالیکه اصفهان هماکنون دو دانشگاه سینمایی و آموزشگاههای متعدد آزاد سینمایی دارد، از جامعه هنری اصفهان به خاطر کاستیهای انجمن تحت مدیریت خود عذرخواهی میکنم.
2. انجمن سینمای جوانان اصفهان در سال جاری تاکنون سه فیلم کوتاه حرفهای را حمایت و تهیهکرده که دو فیلم، آماده و به جشنوارهها ارسال شد و ازقضا یکی به جشن مستقل فیلم کوتاه و دیگری به جشنواره فیلم کوتاه تهران راه یافت و از این بابت به بضاعت خود در حوزه سرمایهگذاری رسید. جالب این است که هر دو فیلم، پس از تولید، با هزینه شخصی فیلمسازان و با رایزنیهای سنگین با ستاد مرکزی پایتخت، موردحمایت قرار گرفت. در غیراین صورت به همین بضاعت اندک هم نرسیده بودیم، چراکه انجمن، پولی در بساط ندارد تا با آن، طرحی نو دراندازد.
3. اوج حضور اصفهان در جشنواره فیلم کوتاه تهران، مربوط به دوره سی و یکم آن است. در آن زمان، حمایت شهرداری اصفهان از تولیدات کودک و نوجوان توانست بارقه امیدی برای راهیابی چند فیلم به جشنواره_و نه امید به کسب جایزه به دلیل سفارشی بودن آثار و محوریت موضوع کودک در آنها_ ایجاد کند که در دو دوره گذشته جشنواره، به دلیل قطع حمایتهای شهرداری از تولیدات کودک، هیچ تولید حرفهای جدی انجام نگرفت و باز، تنها تولید حرفهای انجمن، سال گذشته به جشنواره راه پیدا کرد. حمایتهای شهرداری برای تولید آثار کودک، خوشبختانه امسال ادامه پیدا کرد و قطعاً سال آینده نتیجه خواهد داد.
4. متأسفانه باید به این امر اذعان کرد که باوجود بیشترین کمیت تولیدات فیلم کوتاه در اصفهان به دلیل وجود مراکز متعدد آموزشی سینمایی در این شهر، بازهم شاهد تولید فیلمهای کمهزینه با کمترین کیفیت در اصفهان هستیم که این فیلمها علاوه بر اینکه نظر هیئتهای انتخاب جشنوارهها را نسبت بهکل سینمای کوتاه اصفهان خدشهدار میکنند، ضربه مهلکی هم بر سطح کیفی فیلمهای شهر اصفهان وارد میکنند.
5. رقابت نابرابر پایتختنشینان با فیلمسازان شهرستانی که باعث سرخوردگی، یاس و اعتراض بسیاری از فیلمسازان شهرستانی شده، هم یکی از عوامل بسیار مهم است. اگر به لیست آثار راهیافته به جشنواره فیلم کوتاه تهران دقت کنیم، درمییابیم که چیزی حدود ۸۰ درصد فیلمهای راهیافته از شهر تهران و مابقی نیز اغلب فیلمسازان شهرستانی ساکن تهران هستند که به دلایلی به دیار خود آمدهاند و با حمایت تهیهکنندههای متمول تهرانی، فیلمی را تولید کردهاند و به نام شهر خود برای جشنواره فرستادهاند.
غمبارتر اینکه متوسط هزینه تولیدات فیلمسازان تهرانی، از ۲۰ تا حتی ۲۰۰میلیون تومان برای تولید یک فیلم کوتاه است، درحالیکه فیلمساز شهرستانی برای تولید خود، بین یک تا پنج میلیون تومان هزینه میکند و برای این کار، لاجرم باید دستبهجیب پدر مبارک ببرد یا با ریسک وامهای سنگین، دست به تولید بزند. او شاید بتواند یک یا دو بار چنین کاری انجام دهد، اما پسازآن، دیگر نمیتواند سطح تجربه خود را بالاتر ببرد و این، باعث درجا زدن او میشود.
در کنار آن، فیلمسازان تهرانی از حق دسترسی به بهترین اساتید سینمایی، تهیهکنندگان، بازیگران و عوامل سینمایی، بهترین تجهیزات روز سینمایی باقیمتهای مناسب و بیشترین حامیان مالی به دلیل تمرکز پول و قدرت در پایتخت برخوردار هستند که هیچکدام از این امتیازات، برای فیلمسازان شهرستانی متصور نیست و همین امر، باعث ایجاد رقابتی بس نابرابر در سطح کیفی تولیدات شده است.
6. برخی دستگاههای فرهنگی اصفهان، میخواهند با هزینه تولید یک فیلم کوتاه حرفهای، پنج یا حتی ده فیلم تولید کنند. فیلمساز مستأصل هم به دلایلی که ذکر شد، مجبور به پذیرش همین آبباریکه است تا بتواند سطح تجربه و مهارت خود را بالا ببرد. این عامل، باعث بالا رفتن سطح کمی تولیدات اصفهان و دیگر شهرستانها و پایین آمدن سطح کیفی آنها میشود. در این شرایط، فاصله کار فیلمساز نگونبخت شهرستانی هم با پایتختنشینان روزبهروز بیشتر میشود. این در حالی است که بسیاری از فیلمسازان اصفهانی ازلحاظ فنی و دانشی، بسیار بالاتر از فیلمسازان پایتختنشین هستند
7. همین امر، باعث شده نگارنده به هیچکدام از فیلمسازان و عوامل حرفهای و خوب اصفهان، توصیه به ماندن و فسیل شدن در این شهر را نکند و بهجای آن، آنها را تشویق به مهاجرت به پایتخت میکند، چراکه با این شرایط نابرابر، چارهای جز این وجود ندارد. نگارنده، بارها با بسیاری از مسئولان دستگاههای متمول فرهنگی شهر و استان اصفهان، رایزنیهای متعددی برای حمایت صحیح و اصولی از فیلمسازان اصفهانی کرده که متأسفانه غیر از جشنواره موضوعی کودک و نوجوان، هنوز کسی فریادهای مددخواهی حوزه تولید فیلم این شهر را جدی نگرفته و همین امر، باعث مهاجرت نخبگان سینمایی اصفهان به پایتخت و حتی بسیاری از کشورهای صاحبسبک سینما شده و در آینده هم خواهد شد. ضمن اینکه حمایتهای مالی که برای فیلمهای حوزه کودک هم در نظر گرفته شد، بهمراتب پایینتر از تولیدات پایتختنشینان است.
8. به اعتقاد نگارنده، کلاف سردرگم امروز سینمای کوتاه اصفهان که آیندهساز سینمای بلند این شهر خواهد بود، بهجز همه مسائل مطرحشده، ناشی از کمبود تمرکز فیلمسازان اصفهانی بر فیلمنامه هم هست. کمبود مطالعات سینمایی و ایدههای بکر و خلاقانه، تماشا نکردن مداوم فیلمهای روز سینمای کوتاه ایران و جهان و شتابزدگی در نگارش فیلمنامه، در بیشتر تولیدهای اصفهان بهوضوح قابلمشاهده است که رفع این مشکل، همت جدی فیلمسازان و عوامل تولید فیلم کوتاه این شهر را میطلبد.
9. فارغ از همه موارد ذکرشده، تنها راه نجات سینمای کوتاه و بلند اصفهان، حمایت صحیح و پایدار و نه مقطعی و موضوعی از فیلمسازان مستعد و اعتماد به جوانان تازهنفس و خلاق است. نگارنده هرروز که میگذرد، خیل بیشتری از این جوانان باعلاقه و پشتکار را میبیند و بیشتر به آینده سینمای شهری که اصغر فرهادی را در دامن خود پرورش داده، امیدوار میشود.
تحقق این موضوع البته، به دو شرط اصلی نیاز دارد: شرط نخست آن، حمایت از تولیدها توسط مسئولان فرهنگی و اقتصادی است و شرط دوم، تمرکز فیلمسازان در ایده و فیلمنامه به همراه ارتقای سطح دانش خود است.
مدیر انجمن سینمای جوانان اصفهان