فروش امضاء!

حسن روانشید - اصفهان امروز : دهه شصت حامل فشار نامتعارف کشورهای قدرتمند و جیره‌خواران آنها بر ایران در حال دفاع از موجودیت خود در پناه اسلام بود. سیاست‌مداران جهانی که سالیان دراز در مسند قدرت نشسته بودند باور نداشتند این کشور بتواند به پشتوانه ملت مسلمان خود حریف بعثی‌های عراق که از آمریکا و اروپا و همسایگان خود در خاورمیانه و جزیرة‌العرب حمایت می‌شدند در این جنگ نابرابر موفقیت به دست آورد، اما همه آنها در کمال تعجب و ناباوری دیدند که این ملت پایدار چگونه با پشتوانه دین و آیین الهی خود توانست سیاست‌های غرب و شرق را با شکست مواجه کند! آن دهه و خزانه خالی توأم با مشکلات عدیده برای صدور نفت و هزینه‌های سنگین درزمینه دفاع مقدس، متصدیان داخلی را ناچار کرده بود تا همه‌چیز را کوپنی کنند و جیره‌بندی را سرلوحه کار خود قرار دهند که قادر باشند محکم و استوار در برابر خواسته‌های زورگویان غرب «نه» بگویند! ساخت‌وساز در این دهه با چالش کمبود مصالح ساختمانی و امکانات فنی روبرو بود بنابراین خریدوفروش این مصالح و دیگر خدمات جنبی آن در بازار سیاه رواج فراوان داشت و زمینه را فراهم می‌کرد تا این بدعت نابجا هرروز به شکلی تازه چهره نمایی کرده و ادامه یابد. از سویی جبهه‌ها و بویژه سنگرها، پایگاه‌ها، بیمارستان‌های صحرایی و زیرزمینی و دپوهای ذخیره تسلیحات و مواد موردنیاز باید ساخته و نگهداری می‌شد، بنابراین تولید مصالح ساختمانی ازجمله فولاد و سیمان، سخت در تنگنا قرارگرفته بودند و بازاری داغ داشتند و در نتیجه حواله‌های آن دست‌به‌دست می‌گشت و دریافت امضا برای سفت‌کاری و ادامه کار با مشکلاتی روبرو بود که دراین‌بین تعداد معدودی از دارندگان مجوز تشخیص نیاز با دریافت رشوه امضا خود را به حراج می‌گذاشتند و به فروش می‌رساندند. این بدعت نابجا همچنان و در سال‌های پس از آن ادامه یافت و تلاشی نیز برای حذف آن صورت نگرفت. فروش امضا در پروسه ساخت‌وساز هنوز هم پس از ربع قرن ادامه دارد و نظام‌مهندسی کشور با همه تلاش‌های پیگیرانه خود نتوانسته راهکاری برای جلوگیری از این روش ناپسند اتخاذ کند. در حال حاضر 470 هزار مهندس عضو این نظام هستند که البته نباید همه این مجموعه را متهم ‌به تخلف کرد. بیشتر این اعضا کسانی هستند که از دانشگاه‌های داخلی و حتی خارجی فارغ‌التحصیل شده اما به خاطر رکود شکننده در صنعت ساخت‌وساز بیکار هستند. از این نظر در این خیل معدودی نیز پیدا می‌شوند که با کمال تأسف از اختیارات تأیید نقشه خود سوءاستفاده می‌کنند، مجموعه‌های متعددی در انجمن انبوه‌سازان وجود دارند که نقشه‌های کاری آنها توسط مهندسانی ترسیم یا تأییدشده که متوفی هستند اما هنوز هم از مهر و اوراق سفید امضای آنها در امر ساختمان استفاده می‌شود! در حال حاضر ارزان‌ترین نوع خدمات نظارت قانونی با امضای مهندسانی انجام می‌شود که دار فانی را وداع گفته‌اند! بیشترین میزان این تخلف‌های ساختمانی در شهر تهران انجام می‌شود که البته پرونده‌های متعددی در این زمینه در دادگاه‌های مربوطه همچنان مفتوح است، اما چگونه است که برنامه‌ریزان وزارت علوم و آموزش عالی که آگاهند کشور با مازاد فارغ‌التحصیلان رشته عمران، شهرسازی و همچنین معماری روبروست، رشته‌های مذکور را در دانشگاه‌ها و مدارس عالی کشور تعدیل و تبدیل نمی‌کنند؟ افزودن سالانه به این خیل بیکاران چه دردی را می‌تواند از مشکلات جامعه دوا کند؟ نظام‌مهندسی کشور چه راهکاری برای کاستن از ظرفیت دوره‌های مهندسی در سطح کشور ارائه داده تا به دیگر رشته‌های موردنیاز ازجمله آب‌وهوا اختصاص یابد؟ فروش امضا در این مرحله حتما با خطرات و فجایعی همچون ریزش ساختمان‌های بلندمرتبه روبروست که گاهی اخبار آن در رسانه‌ها قابل‌مشاهده است. بهتر است مسئولان قبل از هر اقدام در آرایش ظرفیت‌های تحصیلات عالی تدبیری به‌منظور جلوگیری از این عمل ناشایست بیاندیشند تا جان و مال مردم از امنیت بیشتری برخوردار باشد.
ادامه دارد