«طلاق توافقی» نوشداروی تلخ
طبق آمار ۸۰ درصد طلاق‌های جامعه توافقی است، توافقی که به آسانی زوجین از یکدیگر جدا می‌شوند و بر اساس نظر کارشناسان همچون نوشدارویی تلخ است.
طبق آمار ۸۰ درصد طلاق‌های جامعه توافقی است، توافقی که به آسانی زوجین از یکدیگر جدا می‌شوند و بر اساس نظر کارشناسان همچون نوشدارویی تلخ است.
نامش یلداست و ۱۳ سال زندگی مشترک را تجربه کرده ولی از زندگی مشترک فقط یک خاطره تلخ برایش باقی مانده است. در حالی که اشک، هوای دلش را بارانی کرده با صدایی بریده بریده و غم‌بار می‌گوید: همه چیز خوب بود و زندگی خوبی داشتیم تا جایی که خودم را خوشبخت‌ترین زن روی زمین می‌دانستم.
ناگهان رفتار همسرم عوض شد و احساس می‌کردم هر روز نسبت به من سردتر از دیروز می‌شود تمام تلاشم را کردم که زندگی‌ام را حفظ کنم ولی نشد گویا مسئله‌ای بود که همسرم را نسبت به من بدبین کرده بود. پس از کمی تحقیق در محل کار و روابط همسرم متوجه شدم به تازگی زنی که از همسرش جدا شده و به عنوان کارآموز به محل کار همسرم آمده و ارتباط صمیمانه‌ای با وی برقرار کرده است.
خواستم دست زنی که زندگی‌ام را آشوب کرده بود از زندگی مشترکمان کوتاه کنم ولی... بغض و اشک امانش نمی‌دهد و می‌گوید: وقتی متوجه شدم جایی در این زندگی ندارم از همسرم خواستم مرا طلاق دهد و او نیز به راحتی پذیرفت و پس از مراجعه به دادگاه خانواده در کمترین زمان ممکن به صورت توافقی طلاق گرفتیم.
سرعت بالای طلاق توافقی در رویه قضایی
مهدی حبیبی تبار، وکیل پایه یک دادگستری در گفت‌وگو با مهر با اشاره به سرعت در طلاق توافقی، اظهار کرد: قانون‌گذار با اینکه تلاش کرده در قانون جدید توسط مشاوره جلوی طلاق توافقی را بگیرد ولی به صورت عملی باز هم رویه قضایی در سرعت طلاق توافقی قابل انکار نیست.
وی با بیان اینکه برخی مواقع قضات دادگستری تلاش می‌کنند جلوی فوریت این امر را بگیرند، تصریح کرد: ولی با این وجود باز هم چندان قانون حقوق نمی‌تواند کاری از پیش ببرد و زمانی که زوجین برای طلاق توافقی می‌روند همه کارها از قبل انجام شده و مقررات به صورت ظاهری و تشریفاتی صورت می‌گیرد و جلساتی که برای مشاوره گذاشته می‌شود صوری است و در اکثر مواقع نیز حتی جلساتی تشکیل نمی‌شود و اگر هم تشکیل شود جنبه ظاهری و غیر مؤثر دارد.
این وکیل دادگستری ادامه داد: آمارهای مرکز مشاوره نشان می‌دهد حتی یک درصد زوجین هم از طلاق توافقی منصرف نشده‌اند و این جلسات نتوانسته زوجین را به توافقی غیر از طلاق راضی کند.
حبیبی‌تبار افزود: به نظر می‌رسد عوامل اصلی این اتفاق غیر حقوقی است و عوامل اصلی به روابطی که زوجین داشته‌اند می‌رسد و پیش از اینکه بخواهند به دادگاه مراجعه کنند تصمیم قاطع خود را گرفته‌اند و مراکز مشاوره هم به صورت عملی نمی‌توانند کاری از پیش ببرند.
طلاق در سال‌های اول ازدواج آسیب کمتری دارد
وی اضافه کرد: ناهنجاری‌هایی که در جامعه به وجود می‌آید به نوع طلاق که توافقی باشد یا قضایی ارتباطی ندارد بلکه به خود مقوله طلاق مربوط می‌شود ولی در برخی موارد اگر طلاق در اوایل ازدواج صورت بگیرد می‌تواند آسیب کمتری را به دنبال داشته باشد.
این وکیل پایه یک دادگستری با تأکید بر اینکه مشکل اصلی در جامعه ما ازدواج‌هایی است که به دور از تفکر درست صورت می‌گیرد، گفت: شاهد هستیم که ازدواج‌هایی با انگیزه‌های بسیار عجیب رخ می‌دهد و زمانی که اصل ازدواج بر پایه صحیح شکل نگرفته به سرعت موجب طلاق می‌شود.
حبیبی‌تبار ادامه داد: علت‌های گوناگونی برای طلاق وجود دارد که اگر سوء رفتار و اعتیاد که هنوز هم از مهم‌ترین دلایل طلاق‌ها به شمار می‌رود را استثنا کنیم باید دلایل طلاق‌های امروزی را در همسان نبودن سطح فرهنگ خانواده‌ها جست و جو کرد.
وی اضافه کرد: این روزها ازدواج‌هایی بدون آینده‌نگری صورت می‌گیرد و بر اساس هماهنگی و توافقات صورت گرفته که بین دختر و پسر رخ می‌دهد خانواده‌ها مجبور هستند که به این ازدواج رضایت می‌دهند و پس از اینکه مقدمات ازدواج تمام شد و زمانی که هیجانات جوانی آنان فروکش کرد و تفکر جای هیجان را گرفت راهی به جز طلاق پیش روی خود نمی‌بینند.
افزایش سرعت طلاق با فضای مجازی
این وکیل با سابقه دادگستری با اشاره به تأثیر فضای مجازی در پیشبرد مقوله طلاق، گفت: فضای مجازی توانسته سرعت در رسیدن به مرحله طلاق را بالا ببرد و یکی از دلایل آن را می‌شود روابط غیر اصولی افراد با یکدیگر ذکر کرد.
حبیبی‌تبار با عنوان اینکه رابطه‌های غیر اصولی جوانان در محیط‌های خارجی رخ می‌داد و خانواده‌ها تلاش می‌کردند که روابط فرزندانشان را کنترل کنند، مطرح کرد: برخی خانواده با تأثر از افکار روزگار دهه‌های گذشته گمان می‌کنند که اگر جوانشان در خانه باشد به فساد کشیده نمی‌شود ولی از این مسئله غافل هستند که هرکدام از دختران و پسران جوان می‌توانند در خانه باشد ولی با استفاده از فضای مجازی با غریبه‌ای ارتباط غیر اصولی برقرار کنند که این نوع ارتباط‌ها در فضای مجازی در برخی مواقع منجر به ازدواج سریع می‌شود که می‌تواند طلاق را هم به صورت فوریتی به دنبال داشته باشد.
فرهنگ‌سازی مهم‌ترین راهکار در مقابله با طلاق
این وکیل پایه یک دادگستری ادامه داد: قوه قضائیه کار چندانی در ارتباط با مقوله طلاق نمی‌تواند انجام دهد و گاهی ممکن است که یک پرونده طلاق به دلیل طولانی شدن برای رسیدن به مرحله نهایی ضرر جبران ناپذیری را هم به دنبال داشته باشد.
حبیبی‌تبار یکی از راه‌های مقابله با مقوله طلاق را فرهنگ‌سازی عنوان کرد و گفت: اگر جامعه به سمتی از آگاهی برود که برخی ازدواج‌های غلط رخ ندهد کمتر شاهد طلاق هستیم.
کودکان قربانی طلاق دیرهنگام
وی افزود: اصرار بر ازدواج برخی افراد و گاهی اوقات اصرار به ادامه زندگی و بچه‌دار شدن نمی‌تواند عواقب مطلوبی را داشته باشد، زیرا این عمارتی است که از پایه و اساس ویران است و اشتباهات پشت سرهم تکرار می‌شود و در نهایت یک طفل معصوم که نیازمند حمایت خانواده است قربانی اشتباهات بزرگ‌ترها می‌شود.
حبیبی‌تبار با تأکید بر اینکه تنها تفاهم و علاقه دختر و پسر برای یک ازدواج سالم و ماندگار کفایت نمی‌کند، تصریح کرد: دختر و پسری که قصد دارند با یکدیگر ازدواج کنند باید به فرهنگ خانواده‌ها توجه جدی داشته باشند زیرا ۵۰ درصد سلامت یک زندگی به فرهنگ خانواده طرفین مربوط می‌شود.
وی با عنوان اینکه نباید همیشه طلاق به ویژه طلاق توافقی را به صورت منفی نگاه کرد، گفت: طلاق به ویژه طلاق توافقی گاهی می‌تواند یک راهکار باشد و جلوی یک فاجعه بزرگ را بگیرد.
این وکیل با سابقه دادگستری ادامه داد: نباید این‌گونه هم در نظر گرفت که اصل طلاق کار شایسته‌ای است ولی باید این نکته را هم در نظر داشت که اگر طلاق قبل از به وجود آمدن یک طفل بی‌گناه رخ بدهد بهتر از زمانی است که یک کودک نیز به آنان اضافه شود و سرنوشت نامعلومی را در جامعه داشته باشد.
وی احساسات زودگذر را از عوامل سرعت در ازدواج و طلاق دانست و گفت: در جامعه امروزی مانند گذشته هیچ قبحی برای طلاق وجود ندارد و زوجین جوان با کوچکترین اختلافی خواهان طلاق می‌شوند و گمان می‌کنند بعد از جدا شدن بهشت در انتظار آنان است ولی نمی‌دانند چه آسیب‌ها و خطرات بسیاری در جامعه وجود دارد که پس از طلاق انتظار آنان را می‌کشد.
طلاق توافقی بهترین نوع است
با اینکه طلاق در جامعه ما از دیرباز پدیده‌ای منفی به شمار می‌رفت ولی در این روزها دختران و پسران جوان بسیاری که برای دادخواست طلاق و یا رسیدگی به پرونده طلاقشان که در حال بررسی است به دادگاه خانواده می‌آیند که در برخی مواقع احساسات زودگذر فضا را بحرانی می‌کند و سرنوشتی ناخوشایند برای طرفین رقم می‌زند.
مهدی شریفی رنانی، مدیر مرکز مشاوره امین نیز در ارتباط با رویکرد مثبت و یا منفی طلاق در جامعه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر ، گفت: به نظر می‌رسد باید آسیب‌های طلاق گفته شود ولی تأمل در این زمینه نشان می‌دهد که بهترین نوع طلاق، طلاق توافقی است زیرا بسیاری از مشکلات و دعواها و سخنان ناپسند در طلاق توافقی کمتر بین زن و شوهر رد و بدل می‌شود.
وی با اشاره به مهم‌ترین آسیبی که زنان پس از طلاق با آن مواجه می‌شوند، تصریح کرد: بالاترین مشکل برای زنان در طلاق این است که دچار بحران هویتی می‌شوند و احساس تنهایی و طرد شدگی از جامعه را دارند.
شریفی رنانی با برشمردن دیگر مشکلات زنان پس از طلاق، گفت: تغییر دیدگاه‌های جامعه نسبت به زنی که طلاق گرفته آسیب جدی به آنان وارد می‌کند و حتی در بسیاری از مواقع مردان جامعه حتی اقوام نزدیک برخورد خاصی با این افراد دارند که فشار روحی و روانی بالایی به زنان وارد می‌کند تا جایی که آنان برای رهایی از این فشارها به یک رابطه نامناسب دیگری دست می‌زنند.
این روانشناس با تأکید بر اینکه آسیب طلاق تنها گریبان زوجین را نمی‌گیرد، گفت: فرزندان خانواده‌های طلاق هم دچار آسیب‌ها و مشکلات روحی و روانی می‌شوند تا جایی که دچار اُفت سطح تحصیلی می‌شوند.
وی با تأکید بر این مسئله که مردان با مقوله طلاق راحت‌تر کنار می‌آیند، تصریح کرد: نگاه یک مردان با نگاه زنان به زندگی زناشویی بسیار متفاوت است و به همین دلیل شاید راحت‌تر از زنان با این مقوله کنار می‌آیند.
تربیت غیر صحیح فرزندان از عوامل اصلی طلاق
شریفی رنانی، اصلی‌ترین دلایل طلاق‌ها را ناسازگاری در زندگی دانست و گفت: نسل قبل در تربیت فرزندانشان خوب عمل نکردند و به آنان آموزش ندادند که چگونه می‌توانند از مهارت‌های حل مسئله، گفت‌وگوی مؤثر، کنترل افکار و... در زندگی استفاده کنند.
وی اضافه کرد: وقتی تحقیق می‌شود معمولاً افرادی که با مسئله طلاق مواجه می‌شوند در سطوح مختلف زندگی مثل روابط با فامیل آشنایان همکاران همسایه‌ها و.... دچار مشکل هستند و نمی‌توانند به آسانی با دیگران ارتباط مناسب و دائمی داشته باشند.
مدیر مرکز مشاوره امین دیگر مسئله‌ای که زمینه طلاق را برای زوجین فراهم می‌کند را ترویج روحیه بی‌مسئولیتی در اشتباهات ذکر کرد و گفت: قبول نکردن اشتباهات و شانه خالی کردن و انداختن تمام مسئولیت‌ها روی شانه طرف مقابل یکی از مهم‌ترین علل طلاق محسوب می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه علت طلاق را باید در تربیت خانواده‌ها جست و جو کرد، گفت: متأسفانه خانواده‌ها از مهارت تربیت صحیح فرزند آگاهی چندانی ندارند به همین دلیل با استفاده از روش‌های سنتی نسبت به تربیت فرزندانشان اقدام می‌کنند و موجب می‌شوند که نتوانند در زندگی مشترک موفق باشند.
این روانشناس با اشاره به سونامی طلاق در نسل دهه ۷۰ بیان کرد: در حال حاضر هر چه جلوتر می‌رویم مسئله طلاق جدی‌تر و بیشتر می‌شود. زیرا خانواده‌ها اگر روش صحیح تربیت فرزند را بلد نباشد به طور قطع طلاق در فرزندانشان مشهود است.
تهدید جدی طلاق برای نسل آینده
وی با اشاره به آسیب‌های فرزندان طلاق در جامعه بیان کرد: فرزندان طلاق دارای فرزندانی هستند که در آینده نزدیک ازدواج می‌کنند و احتمال عدم موفقیت در تربیت صحیح آنان که با یکی از والدین زندگی می‌کنند بسیار بیشتر است و به همین دلیل احتمال دارد که در نسل آینده سونامی طلاق فراگیرتر شود.
شریفی رنانی با عنوان اینکه هر جامعه‌ای دارای یک هویت است، گفت: هویت جامعه از هویت‌های خانواده‌ها تشکیل می‌شود و در نهایت هویت اشخاص شکل می‌گیرد و در زمانی که کانون خانواده از هم گسسته می‌شود هویت اشخاص نیز در خانواده به صورت صحیح تشکیل و ثبات پیدا نمی‌کند.
بنا بر نظر کارشناسان علل گوناگونی برای طلاق وجود دارد و آسیب‌های جدی جامعه را تهدید می‌کند ولی باید این مسئله را به صورت ریشه‌ای حل کرد و با فرهنگ سازی و تدوین قوانین صحیح از این آسیب در جامعه جلوگیری کرد.