تا زمانی که چاه‌ها را نبندیم، زاینده‌رود احیا نمی‌شود
گروه اصفهان| بنا به گفته معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در حالی که متوسط آورد زاینده‌رود ۱۳۵۰ میلیون مترمکعب است، اما بیش از ۲ هزار میلیون مترمکعب را جهت تأمین آب اصفهان بزرگ، کاشان، یزد، صنعت و توسعه کشاورزی در بالادست و پایین سد زاینده‌رود و در دو استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری بارگذاری کرده‌ایم. حسن ساسانی با بیان اینکه از ابتدای سال آبی جاری تاکنون، میزان بارش‌ها در ایستگاه چلگرد ۳۳۷ میلی‌متر است، اظهار کرد: میزان بارش‌ها سال گذشته در ۴۵۴ میلی‌متر و در متوسط بلندمدت ۴۴۴ میلی‌متر بود.
به گزارش ایسنا، او افزود: میزان بارش‌های حوضه زاینده‌رود امسال نسبت به سال گذشته ۲۴ درصد و نسبت به متوسط بلندمدت ۲۶ درصد کاهش داشته است. معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در مورد آخرین وضعیت سد زاینده‌رود، گفت: در حال حاضر ورودی سد زاینده‌رود ۱۶ و خروجی آن ۱۱ مترمکعب بر ثانیه است، همچنین دیروز ذخیره مخزن سد زاینده‌رود ۳۱۲ میلیون مترمکعب است. او با تأکید بر اینکه پیش‌بینی بارش‌های حوضه زاینده‌رود در سال آبی جاری زیر نرمال است، تصریح کرد: در حال حاضر عمده بارش‌ها به صورت برف بوده و ارتفاع آن در چلگرد ۸۹ سانتیمتر است که این موجب تغذیه سفره‌های زیرزمینی می‌شود و اکنون روان آبی نداریم.
چاه‌های غیرمجاز مشکل بزرگ حوضه زاینده‌رود
معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در ادامه یکی از مشکلات حوضه زاینده‌رود را چاه‌های غیرمجاز در حریم این رودخانه عنوان کرد و گفت: پیش از این سفره‌های آب زیرزمینی از بستر رودخانه تغذیه می‌کرد، اما وقتی آب جاری می‌شود ۴۰ درصد آن نفوذ می‌کند و بعد این ذخیره از طریق چاه‌ها بویژه چاه‌های غیرمجاز برداشت می‌شود و تا زمانی که چاه‌ها را نبندیم، زاینده‌رود احیا نمی‌شود. او با اعتقاد بر اینکه تنها دستگاهی که می‌تواند در حوضه زاینده‌رود اظهارنظر کند، آب منطقه‌ای است، افزود: موضوع آب به دلیل شرایط موجود چندوجهی است، از سوی دیگر ما نمی‌خواهیم زاینده‌رود، رودخانه فصلی باشد و می‌خواهیم دائمی باشد، اما اکنون با کمبود منابع آبی در این حوضه مواجه هستیم.
تحویل تنها ۲۲ درصد حقابه تالاب گاوخونی
ساسانی با تأکید بر اینکه برخی برای زاینده‌رود تنها دغدغه زیست‌محیطی دارند، اظهار کرد: واقعیت این است که دغدغه ما تنها محیط‌زیست نیست و با توجه به پیش‌بینی هواشناسی و همچنین تحویل حقابه کشت تابستانه و پاییزه کشاورزان، اکنون نگرانی شرب، کشاورزی، صنعت و غیره را هم داریم. او با بیان اینکه سال آبی گذشته ترسالی داشتیم، تصریح کرد: با توجه به شرایط سال آبی گذشته می‌توانستیم ذخیره آبی مناسبی داشته باشیم که با توجه به نیاز آبی کشاورزان و ضرورت تحویل حقابه آنها حجم زیادی آب تحویل کشاورزان شد، همچنین با تحویل 5/38 میلیون مترمکعب حقابه تالاب، ۲۲ درصد سهم حقابه گاوخونی از سد رودشت خارج شد و در حال حاضر حدود 5/2 مترمکعب بر ثانیه آب به سمت تالاب می‌رود.
نمی‌توان اشتغال شرق اصفهان را تعطیل کرد
معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در مورد اینکه چرا اولویت‌های تحویل آب در حوضه زاینده‌رود در بخش‌های مختلف تغییر یافته است، اظهار کرد: بعضا با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی ناچار به تغییر اولویت‌ها هستیم، البته ما همانند همه شهروندان دغدغه زیست‌محیطی زاینده‌رود، پرندگان مهاجر و غیره را هم داریم. او تأکید کرد: مطابق برنامه منابع و مصارف حقابه زیست‌محیطی زاینده‌رود از بالادست تا پایین‌دست در نظر گرفته شده است. ساسانی درباره اینکه به دلیل کمبود منابع آبی حوضه زاینده‌رود چرا به‌جای تحویل حقابه کشاورزان، خسارت نَکِشت پرداخت نمی‌شود، توضیح داد: در سال ۹۷ حدود ۸۰ میلیارد تومان خسارت به کشاورزان پرداخت شد، اما باید توجه داشت آیا پرداخت ۲ میلیون تومان خسارت برای یک خانواده کشاورز در طول سال کفایت می‌کند و آیا می‌توان اشتغال شرق اصفهان را تعطیل کرد؟ در حالی که اشتغال جامعه، اولویت نخست کشور است.
بیش از ۲ هزار میلیون مترمکعب بر زاینده‌رود بارگذاری کردیم
او با تأکید بر اینکه بارگذاری زیادی بر زاینده‌رود انجام شده است، گفت: در حالی که متوسط آورد زاینده‌رود ۱۳۵۰ میلیون مترمکعب است، اما بیش از ۲ هزار میلیون مترمکعب را جهت تأمین آب اصفهان بزرگ، کاشان، یزد، صنعت و توسعه کشاورزی در بالادست و پایین سد زاینده‌رود و در دو استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری بارگذاری کرده‌ایم. معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان تصریح کرد: رقابت برای برداشت آب در حوضه زاینده‌رود را افزایش داده‌ایم که امروز زاینده‌رود دچار چنین بیماری شده است. او با اشاره به راهکارهای بهبود مشکلات حوضه زاینده‌رود، گفت: به‌طورقطع مدیریت زاینده‌رود باید یکپارچه شود و با توجه به مشکلات استان‌ها انتقال میان حوضه‌ای آب‌کاری بسیار دشوار است، در حالی که امروز استان اصفهان باید خود را با شرایط موجود تطبیق دهد. ساسانی با تأکید بر ضرورت انضباط در برداشت آب، اظهار کرد: به دلیل رایگان بودن آب و برق در بالادست زاینده‌رود کشاورزان به دنبال توسعه کشاورزی در مناطق سخت کوه و ارتفاعات و کشت هلو و بادام هستند، از سوی دیگر در منطقه کویری اصفهان کشت خربزه و هندوانه انجام می‌شود. او همچنین تصریح کرد: برای
حل مشکل زاینده‌رود، استان‌های درگیر این حوضه نباید رودرروی یکدیگر قرار گیرند و باید با یکدیگر تعامل داشته باشند.
در بحث آب حوضه زاینده‌رود با اعداد بیگانه هستیم
ساسانی با انتقاد بر اینکه در بحث آب با اعداد بیگانه هستیم، گفت: به دلیل شرایط آبی موجود میزان ۲۰۰ هکتار کشت برای اصفهان کفایت می‌کند، چرا که منابع آب اجازه توسعه کشاورزی را نمی‌دهند، از سوی دیگر در برنامه منابع و مصارف آبی سال جدید، تنها ۵۰ میلیون مترمکعب آب برای صنعت در نظر گرفته شد. او افزود: در سال آبی گذشته خروجی سد زاینده‌رود یک میلیارد و ۹۵۰ میلیون مترمکعب بود که از این میزان ۶۴ میلیون مترمکعب تحویل صنعت شد از سوی دیگر بخش عمده آب صنعت توسط پساب تأمین می‌شود. معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای اصفهان در مورد اینکه چرا مصوبه ۹ ماده‌ای احیای حوضه آبریز زاینده‌رود همچنان اجرایی نشده است، اظهار کرد: تلاش بر این داریم که مصوبات حوضه زاینده‌رود را اجرایی کنیم و مطابق این مصوبه هیچ بارگذاری جدیدی بر حوضه زاینده‌رود انجام نشده است. از سوی دیگر مسدود کردن چاه‌های غیرمجاز، اجرای طرح تعادل بخشی، ساماندهی رودخانه زاینده‌رود و غیره از دیگر بندهای مصوبه ۹ ماده‌ای است، بااین‌وجود معتقدیم این مصوبه کامل اجرا نشده است.
مبحث آب فرا منطقه‌ای است
در ادامه مدیر حفاظت و بهره‌برداری منابع آب شرکت آب منطقه‌ای اصفهان با اعتقاد بر اینکه نگاه‌ها به آب واقع‌بینانه نیست، اظهار کرد: بحث آب، موضوعی فرامنطقه‌ای و ملی است و به‌طورقطع آینده ایران به همین نگاه‌ها و نگرش‌ها بستگی دارد. سید مهدی میرباقری با بیان اینکه مهمترین پروژه در حوزه منابع آب‌های زیرزمینی طرح احیا و تعادل بخشی است، گفت: این طرح بعد از هشت سال چالش بسیار و نبود اعتبارات، در سال ۹۲ تصویب و عملیاتی شد. مدیر حفاظت و بهره‌برداری منابع آب شرکت آب منطقه‌ای اصفهان افزود: در سال‌های نخست به این طرح اعتبارات لازم داده می‌شد، اما اکنون این بودجه کمتر شده و به دلیل مشکلات اقتصادی کشور تنها با چانه‌زنی اعتبارات را دریافت می‌کنیم. او با بیان اینکه در استان اصفهان ۳۵ محدوده مطالعاتی داریم، اظهار کرد: از این تعداد هشت محدوده آزاد، ۱۷ محدوده ممنوعه و ۱۰ محدوده ممنوعه بحرانی است. میرباقری با اشاره به اینکه سالانه از چاه‌های مجاز ۳ میلیارد و ۵۴۱ مترمکعب آب تخلیه می‌شود، گفت: در حال حاضر ۴۲ هزار و ۵۰۰ حلقه چاه مجاز در استان وجود دارد که ۳۲ هزار حلقه چاه مربوط به بخش کشاورزی است. او افزود: در حال حاضر ۲۱ هزار
و ۱۲۳ حلقه چاه غیرمجاز داریم که ۱۳ هزار و ۷۲۹ حلقه چاه فعال است و سالانه ۳۹۰ میلیون مترمکعب آب از این چاه‌ها تخلیه می‌شود. مدیر حفاظت و بهره‌برداری منابع آب شرکت آب منطقه‌ای اصفهان ادامه داد: از سال ۱۳۸۶ تاکنون، ۵۹۰۳ حلقه چاه در استان اصفهان مسدود شده که موجب صرفه‌جویی ۱۹۰ میلیون مترمکعب آب شده است. او اضافه کرد: از سال ۱۳۹۵ تاکنون، ۱۲ هزار و ۱۱۶ پروانه بهره‌برداری کشاورزی اصلاح و تعدیل شده که منجر به کاهش ۶۸۲ میلیون مترمکعب آب در پروانه شده است. از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۵ تعداد ۳۸۶۹ کنتور فهام در استان نصب شده، همچنین از سال ۱۳۹۶ تاکنون ۹۸۱ دستگاه کنتور هوشمند حجمی الکترومغناطیسی نصب شده است. او به اشاره به توقیف ۲۵۴۹ دستگاه‌ها و ادوات غیرمجاز حفاری از سال ۱۳۹۷ تاکنون، ادامه داد: امسال نیز ۳۴۵ دستگاه غیرمجاز توقیف شده است. مدیر حفاظت و بهره‌برداری منابع آب شرکت آب منطقه‌ای اصفهان تأکید کرد: در سال جاری با پر شدن ۶۳۶ حلقه چاه غیرمجاز در استان اصفهان، حدود 1/6 میلیون مترمکعب آب صرفه‌جویی شده است. او با بیان اینکه در ۲۰ سال گذشته ۱۳۰ میلیارد مترمکعب از منابع آب‌های زیرزمینی کشور برداشت شده است، تأکید کرد: در این مدت
۱۲ میلیارد مترمکعب از منابع آب‌های زیرزمینی استان اصفهان برداشت شده است و این میزان ۸.۵ برابر پر و خالی شدن سد زاینده‌رود است. میرباقری با بیان اینکه وزارت نیرو برای اجرای طرح احیا و تعادل بخشی استان اصفهان 6/15 میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته است، یادآور شد: در سال جاری تاکنون ۴ میلیارد تومان از این اعتبار پرداخت شده است.
کاهش 50 درصدی ذخیره سد زاینده‌رود
در ادامه نیز مدیر دفتر بهره‌برداری و نگهداری تأسیسات آبی شرکت آب منطقه اصفهان، آخرین وضعیت سدهای استان اصفهان را تا پایان پاییز اعلام کرد. احسان امینی با اشاره به آخرین وضعیت سدهای استان اصفهان از ابتدای سال آبی جاری تا پایان آذرماه، اظهار کرد: ذخیره سد زاینده‌رود در این مدت ۳۱۰ میلیون مترمکعب بوده که نسبت به متوسط درازمدت ۵۰ درصد کاهش داشته است. او با اشاره به ذخیره مخزن 2/16 میلیون مترمکعبی سد گلپایگان، افزود: حجم این سد ۳۶ میلیون مترمکعب است و در ذخیره کنونی آن نسبت به متوسط بلندمدت ۱۳۱ درصد افزایش داشته است. مدیر دفتر بهره‌برداری و نگهداری تأسیسات آبی شرکت آب منطقه اصفهان با بیان اینکه حجم مخزن سد قره قاچ سمیرم ۲۱ میلیون مترمکعب است، اظهار کرد: در حال حاضر ذخیره سد قره قاچ 5/16 میلیون مترمکعب است که نسبت به سال گذشته ۲۴۴ درصد و نسبت به متوسط بلندمدت ۴۵ درصد افزایش یافته است. او در مورد وضعیت سد حنا سمیرم تا پایان پاییز، گفت: حجم اصلی این سد ۵۱ میلیون مترمکعب است که اکنون ذخیره مخزن آن 7/5 میلیون مترمکعب بوده که نسبت به سال گذشته ۸۳ درصد افزایش و نسبت به متوسط بلندمدت ۴۴ درصد کاهش داشته است. امینی با
بیان اینکه ظرفیت سد خمیران تیران و کرون ۷ میلیون مترمکعب است، اظهار کرد: در حال حاضر ذخیره مخزن این سد 5/1 میلیون مترمکعب است که نسبت به سال گذشته ۱۸ درصد و نسبت به متوسط درازمدت ۷۶ درصد افزایش داشته است. او با اشاره به وضعیت سد باغکل با حجم 8/5 میلیون مترمکعب، گفت: در حال حاضر ذخیره مخزن این سد، 8/2 میلیون مترمکعب است که ذخیره آن نسبت به سال گذشته ۲۵۵ درصد و نسبت به متوسط درازمدت ۱۹۶ درصد افزایش داشته است.
