یک گام در افزایش سرانه فضاهای شهری با کارکرد فرهنگی

شهراثرماندگار تاريخي و درعین‌حال واحد جغرافيايي و اجتماعي تکامل‌پذیر است كه با گسترش بعدكالبدي و مسئله شهرنشيني همچنين افزايش تدريجي تعداد شهرها در جهان و تداوم بارگذاری‌های محيطي و اقتصادي بر بستر آن‌ها لزوم توجه بيشتر به آن‌ها ضروري است شهر به‌عنوان يك منبع توسعه نیازمند مدیریتی پويا درتمامي ابعاد آن است برنامه‌های مديريتي و حفاظتي بافت تاريخي شهرها ازجمله اقداماتي است كه امروزه در اکثر كشورهاي دنيا دنبال می‌شود و در کشورمان نيز اين مسئله موردتوجه جدي مديريت شهري است. مروري بر ادبیات شهري جهان دردهه هاي معاصر و تجربه‌هاي اجراشده حفاظت مرمت بازسازي و باز زنده سازي نوسازي توسعه مجدد بازآفريني و ديگر تجربه‌ها بيانگر آن است كه در هریک از شهرهای مهم تاريخي متناسب با زمينه طراحي يكي از تجربه‌ها به كارگرفته شده است اين تجربه‌ها درعين تنوع در جهت تحقق ایده‌های كلي خود موضوعاتي در اهداف اجتماعي اقتصادي فرهنگي و مذهبي را موردمطالعه قرارداده اند.

اگر تجارب این کشورها را در حوزه حفظ و حراست از بافته‌ای تاریخی موردبررسی قرار دهیم، درخواهیم یافت علاوه بر پررنگ کردن نهادهای مردمی و حساسی سازی آنان در حفاظت از این نوع بافت، انسان‌مدار کردن یا به‌نوعی پرهیز از خودرو محوری یکی از سیاست‌های محوری این کشورها در حفظ و حراست از بافته‌ای تاریخی است. از طرفی امروزه کاربرد پیاده راه‌ها به‌ویژه در حفاظت از بافته‌ای تاریخی، جایگاه خود را در مباحث شهرسازی یافته و به‌عنوان ابزاری مفید در جهت حفظ فضاهای بافت شهری کهن و آشتی آن با فضاهای مدرن شهری و ساکنان آن استفاده می‌شود. فضایی که فرد در آن آزادانه بدون خطر تصادف با وسایل نقلیه حرکت می‌کند، مخصوص پیادگان است و برای ایجاد پیاده‌روی آسان، ضمن حفظ بافت تاریخی شهری خلق‌شده‌اند.

این تجربه موفق جهانی در حفظ و حراست از بافته‌ای تاریخی برای اولین بار در اصفهان درگذر«آقانورالله نجفی» که قرار است امروز_چهارشنبه ششم دی‌ماه_ توسط علی دارابی. قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی افتتاح شود، توسط سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان به‌نوعی الگوبرداری و بومی‌شده است، گذری که طی 17 سال برای خودرو محور شدن، به ویرانه‌ای و تلی از خاک تبدیل‌شده بود، حال با طراحی و بازآفرینی این فضا برگرفته از معماری ایرانی قرار است به‌عنوان پیاده راه و گذر گردشگری در فضای شهری اصفهان نقش‌آفرینی کند، ازاین‌رو روزنامه اصفهان امروز گفت‌وگویی را با محمدعلی ایزدخواستی، مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان انجام داده است که موضوع این گفت‌وگو با محور مصاحبه‌هایی که قبلا این مقام مسئول درباره گذرآقانجفی با رسانه‌های دیگر انجام داده است، فرق دارد. اصفهان امروز با توجه به رسالت فرهنگی و مطالبه گری که دارد این بار پیاده راه شدن این گذر را در گفت‌وگو با ایزدخواستی موردنقد قرار داده است که مشروح آن را در ذیل از نظر می‌گذرانید.

بر اساس چه استدلالی تصمیم بر این گرفته شد گذر آقانجفی که باهدف خودرو محور بودن و کاهش بار ترافیکی ایجادشده بود، را به یک گذر فرهنگی و پیاده راه تغییر کاربری دهید؟

باید در ابتدا گفت که ایجاد این گذر از سال‌های قبل از انقلاب به‌عنوان خیابانی که پشتیبانی حوزه ترافیکی شرق میدان نقش‌جهان باشد و به‌نوعی حذف خودرو از این میدان را به دنبال داشته باشد، در طرح‌های توسعه شهری در نظر گرفته‌شده بود و با این رویکرد این گذر بعد از پیروزی انقلاب اسلامی احداث شد، پس درواقع در طرح‌های اولیه گذرآقانجفی، یک گذر خودرو محور بوده است، اما با بررسی که نسبت به بافت این منطقه و حوزه گردشگری میدان نقش‌جهان صورت گرفت به این نتیجه دست‌یافتیم که این گذر باید از یک گذر خودرو محور به یک گذر انسان‌مدار تغییر کاربری دهد.

این گذر انسان‌مدار قرار است به فضای شهری اصفهان اضافه شود و به‌نوعی محل قرارگاه اجتماعی، توقف و مکث انسان‌ها باشد که این کارکرد می‌تواند پشتیبانی محلی به خود بگیرد، درواقع با انسان‌محور کردن این گذر به دنبال این بودیم که یک فضای گشوده شهری در خدمت مردم آن محله باشد که ارتقای سطح کیفی محله را در پی داشته باشد، ضمن اینکه علاوه بر کارکردهای مثبت محله‌ای، از این گذر انسان‌مدار گردشگر می‌تواند استفاده کند زیرا وقتی به یک فضای شهری، واژه انسان‌مدار اطلاق می‌شود، دیگر نمی‌توان برای این فضا مرزبندی ایجاد کرد که منظور از انسان‌مدار، جامعه محلی، شهروندان ،گردشگران و یا افراد دیگر است درواقع هر شخصی حق استفاده از این فضا انسان‌مدار را به‌طور مساوی دارد پس مسئله‌ای که در پروسه تغییر طرح توسط ما صورت گرفت این بود که گذر آقا نجفی را از خودرو محوری بودن به یک گذر پیاده راه و انسان‌مدار در خدمت فضای شهری تبدیل کنیم که این طرح گذر پیاده راه با کارکرد قرارگاه اجتماعی مورد تعریف و تنظیم قرارگرفته است.

یکی از فاکتورهای مهم در انتخاب فضای شهری برای ایجاد پیاده راه، میزان تردد عابران پیاده از آن فضا شهری است، با توجه به اینکه گذر آقا نجفی در شرق میدان نقش‌جهان و در یک بافت تاریخی قرار دارد، به‌طورقطع ازلحاظ میزان تردد کمتر عابران نسبت به سایر نقاط شهری برخوردار است، این تردد کم ماهیت انتخاب این گذر به‌عنوان پیاده راه زیر سؤال نمی‌برد؟

از چند منظر می‌توان به این پرسش پاسخ داد، اولین مسئله‌ای که برای ما در سازمان نوسازی و بهسازی شهر اصفهان بالاترین اهمیت را دارد حفاظت از پهنه شرق میدان نقش‌جهان و حفظ کارکرد سکونتگاهی این پهنه از میدان است، یعنی انسانی که زیست محلی دارد و این بافت را حفظ کرده از این پهنه کوچ نکند و در این پهنه باقی بماند.

همان‌طور که اشاره کردید این گذر یک گذری است که محدودیت‌های دسترسی دارد و همچون بوستان محلی است زمانی که ما در مورد پارک شهری حرف می‌زنیم بازمانی که در مورد بوستان محلی حرف می‌زنیم، فرق دارد. به چه علت یک فضای سبز نام بوستان محلی می‌گیرد اما فضای سبز دیگر اسم پارک می‌گیرد؟ دلیل این امر بدین خاطر است که بوستان محلی دسترسی محدودیت دارد و این دسترسی‌ها محدودتر، این بوستان را به نحوی انحصاری برای مردم آن محله می‌کند که دسترسی‌ها این بوستان را بهتر از سایر شهروندان شهر بشناسند و حتی برای رفتن به آن بوستان نیاز به استفاده از خودرو نداشته باشند؛ گذر آقا نجفی هم دقیقا همین کارکرد را در درجه اول ایفا می‌کند درواقع در یک بافت به‌شدت متراکمی که در شرق میدان نقش‌جهان وجود دارد ما یک فضای شهری ایجاد کردیم که انسان‌مدار است پس می‌تواند یک قرارگاه اجتماعی خیلی مطلوب برای ساکنان پهنه شرقی میدان باشد که این مسئله ارتقای سطح کیفی محله را در پی خواهد داشت و درنتیجه ماندگاری انسان به‌ویژه انسان بومی را در محله افزایش می‌دهد.

هم‌اکنون مهم‌ترین مسئله ما در بافت تاریخی حفظ کالبد تاریخی به‌علاوه حفظ انسان بومی در درون بافت تاریخی است، من باور دارم گذر آقانجفی حفظ جایگاه سکونتگاه بافت تاریخی را حداقل در سطح محلی خوب می‌تواند ایفا کند اگر شما بگوییم گذر آقانورالله به خاطر نوع دسترسی محدود ازنظر گردشگری در درجه B قرار دارد، صحبت شمارا می‌پذیریم اما این گذر ازنظر دسترسی برای اهالی محل در جایگاه A قرار دارد یعنی بیشتر مردم محله می‌توانند از دسترسی‌های این گذر استفاده کنند و مطلوب هم برای ما همین است یعنی ارتقای سطح کیفی در یک محله با ضریب تراکم فشردگی زیاد را در همچنین فضایی ایجاد کردیم که این اقدام بسیار مطلوب است. ضمن این که افزایش فضاهایی شبیه به این گذر در محدوده اطراف میدان، باعث می‌شود فضاهای بیشتری به‌عنوان پشتیبان به ایفای نقش بپردازند و بافت‌گردی در این محدوده تسهیل شود.

پیاده راه‌ها به دلیل کارکردهای اجتماعی و فرهنگی که دارد بیشتر در فضاهای شهری ایجاد می‌شود که کمترین فضای مسکونی و بیشترین فضاهای گردشگری و خدمت رسان همچون هتل‌ها، رستوران‌ها در اطراف آن باشد، با توجه به اینکه گذرآقانجفی در درون یک بافت و محله تاریخی قرار دارد، پیاده راه کردن این گذر آسیب‌زا نیست؟

باید به چند مسئله توجه کرد در وهله اول اینکه تعدادی از خانه‌های تاریخی درگذر آقا نجفی قرار دارد که سال‌هاست خالی از سکنه و متروکه است درواقع به دلیل تغییر سبک زندگی، مالکین این خانه‌ها تمایل به حضور و سکونت در این خانه‌ها ندارند و این خالی از سکنه بودن خانه‌ها در طی این سال‌ها باعث شده که بسیاری از آنان تبدیل به مخروبه شوند به همین جهت یکی از علت‌های مهمی که ما گذر آقانجفی را تبدیل به پیاده راه کردیم بدین خاطر بود رونق گردشگری در این گذر اتفاق افتد وقتی این امر صورت گیرد به‌طورقطع سرمایه‌گذار ترغیب می‌شود در این گذر سرمایه‌گذاری کرده و خدماتی را به گردشگران ارائه دهد.

همان‌طور که می‌دانیم یکی از رویکردهای نوین در حفاظت از خانه‌ها و بناهای تاریخی در کشور و جهان کارکردهای نوین به خانه است درواقع خانه از محلی برای زندگی افراد به هتل، رستوران، موزه تغییر کاربری می‌دهد و به‌نوعی باعث می‌شود آن خانه‌ای که سال‌ها متروکه بوده و در حال تخریب است با تغییر کاربری حفظ شود یا این که دوباره مورد رجوع و استفاده افرادی به‌عنوان سکنه قرار گیرند. نکته مهمی که باید به آن توجه کنیم این است که طی دهه‌های اخیر بخش مهمی از این منطقه با معضلی روبه‌رو شده که می‌توانیم «تبدیل خانه‌های مسکونی به انبار مغازه‌ها و کارگاه‌های محدوده خیابان‌های حافظ و نشاط و مشیر یخچال» توصیفش کنیم. ما برای جلوگیری از این اتفاق تلاش می‌کنیم با تسهیلگری‌هایی باعث شویم بافت مسکونی منطقه حفظ شود

پیاده راه کردن گذر آقانجفی باعث می‌شود فرصت سرمایه‌گذاری مطلوبی برای سرمایه‌گذار ایجاد شود و این خانه‌های تاریخی متروکه و در حال تخریب تبدیل به مکان‌های اقامتی گردشگری، فضاهای پذیرایی شوند که در اثر این امر رونقی پیرامون گذر ایجاد می‌شود که فضای مکث و پیاده راه را برای انسان‌ها به ارمغان دارد.

هم‌اکنون درگذر آقانجفی به‌جز یک یا دوخانه تاریخی که هنوز استفاده سکونتگاهی می‌شود مابقی خانه‌های تاریخی متروکه است ضمن اینکه دو عدد از این خانه‌ها هم‌اکنون در حال مرمت است که کارکرد اقامتی و گردشگری و پذیرایی پیدا بکند پس لایه اول پیرامون گذرآقانجفی این است که خانه‌های تاریخی از سکونت خارج‌شده، کارکردهای گردشگری پیداکرده و باعث رونق گذر شود .

لایه‌های گذر آقانجفی را اگر موردبررسی قرار دهیم درخواهیم یافت لایه اول یک لایه‌ای است که کارکرد غیر سکونتگاهی و مخروبه‌ای را از این گذر حذف کرده و شاهد حضور پررنگ انسان‌ها درگذر هستیم. دومین لایه این است که هم‌اکنون در طراحی‌های مجتمع‌های مسکونی به خاطر مسائل سلامت به‌شدت مسیرهای پیاده محور یا نقاط مکث انسانی موردتوجه قرار می‌گیرد ما هر فضای گشوده‌مان را با حضور باکیفیت انسان را داشته باشیم بسیاری از مسائل را آن را تأمین می‌کنیم که در این گذر هم سعی شده است که یک حضور باکیفیتی برای انسان‌ها فراهم کنیم.

زمانی که جلفای اصفهان تبدیل به پیاده راه و گذر گردشگری شد بسیاری از خانه‌های تاریخی آن منطقه به خاطر افزایش ارزش ملک در اثر پیاده راه شدن توسط سوداگران تخریب شدند، چه تدبیری اندیشیده شده است که تجربه جلفا برای خانه‌های تاریخی گذر آقا نجفی تکرار نشود؟

ما در حوزه بافت تاریخی عملکرد 10 ساله جلفای اصفهان را موردبررسی قراردادیم و دریافتیم که بسیاری از خانه‌های تاریخی که در جلفا نسبت به سایر مناطق شهری اصفهان پابرجاست به خاطر این بوده که این محور گردشگر پذیر شده و بسیاری از خانه‌های تاریخی این منطقه تبدیل به هتل بوتیک، رستوران، موزه شده است. اگر جلفا محور گردشگر پذیر و پیاده راه نمی‌شد و همچون گذشته به حال خود رها می‌شد شاهد تخریب بیشتر خانه‌های تاریخی در این منطقه بودیم.

به‌طورقطع خانه‌های تاریخی که رها می‌شود و سال‌ها فاقد سکونت است، مسیر تخریب خود را به‌سرعت طی می‌کند اما گذر آقانجفی باعث می‌شود آن محدودیت‌های قانونی که در آن منطقه است همچون کد ارتفاعی، ارزش زمین برای ساخت‌وساز و طبقه گرفتن ادامه داشته و از سوداگری زمین جلوگیری به عمل آورد ضمن اینکه با ترغیب فرصت سرمایه‌گذاری در این منطقه باعث می‌شود این خانه‌های تاریخی حفظ و کارکردی نو به خود بگیرد که درنهایت ارتقای کیفی گذر و محله را به همراه دارد.

در شهرسازی فضاهای مخروبه و متروکه را از آن به‌عنوان« نقاط کور» یاد می‌کنند که بیشترین آمار جرم و جنایت در این نقاط صورت می‌گیرد، با توجه به اینکه در صحبت‌هایتان اشاره کردید بخشی از فضای اطراف گذرآقانجفی مخروبه است،پیاده راه کردن آن با امنیت عابرانی که قرار است از این مسیر عبور کنند، در تضاد نیست؟

درگذر آقا نجفی یک گشودگی ایجادشده است و قرار بوده تبدیل به خیابانی بشود اما ما تصمیم گرفتیم که این فضا را تبدیل به یک فضای انسان‌مدار کنیم یعنی این گشودگی که ایجادشده بود را باید تصمیم می‌گرفتیم به یک خیابان تبدیل کنیم که در اثر آن خودرو از کنار «مسجد شیخ لطف‌الله» عبور کند و یا تصمیم می‌گرفتیم که این گشودگی منجر به یک فضای مطلوب انسانی شود. در ادبیات شهرسازی به این نوع پروژه‌ها« پروژه محرک توسعه» می‌گویند یعنی پروژه‌ای که خود باعث می‌شود جذب سرمایه‌گذاری در پیرامونش صورت گیرد ضمن اینکه توسعه محلی در یک بافت آسیب‌دیده به وجود بیاید. در پیاده راه کردن گذرآقانجفی انتظاری به‌غیراز این نیست فقط باید مراقب باشیم فردی تخلفی نکند که ساخت‌وساز ناهنجاری داشته باشد و باید همه در این گذر بر اساس ضوابط بافت تاریخی عمل کنند اگر این امر صورت گیرد به طور قطع مسیری که با هدف حفاظت و اصلاح آغاز کرده‌ایم همچنان با قوت ادامه پیدا می‌کند.

چه تضمینی وجود دارد که گذر آقانجفی در دوره‌های مدیریت شهری بعدی پیاده راه باقی بماند و همچون پیاده راه چهارباغ هرازگاهی مجدد بحث خودرو محوری شدن آن پیش نیاید؟

مسئله را ازاین‌جهت نگاه کنیم در کنار این گذر، میدان نقش‌جهان وجود دارد که این میدان به‌عنوان یک سایت جهانی این نقش را دارد ضمن اینکه یک تفرجگاه موفق شهری هم است. می‌توان گفت این تفرج‌گاه موفق شهری سرریز جمعیتی زیادی در بسیاری از ایام سال پیدا می‌کند و در ایامی از سال همچون تعطیلات نوروز این فضای شهری آن‌چنان مملو از جمعیت می‌شود که در عمل ظرفیت میدان نقش‌جهان تکمیل می‌شود به همین جهت یکی از استراتژی‌های که می‌توان برای حفاظت از میدان نقش‌جهان در پیش گرفت این است که فضاهای شهری که پذیرای جمعیت انسانی است را در اطراف میدان افزایش دهیم که سرریز جمعیت میدان در این فضاهای شهری روانه شوند. این اتفاق در جنوب میدان افتاده است ضمن که بازار به‌طور سنتی در شمال میدان این نقش را ایفا می‌کند همچنین در سمت غرب میدان که خیابان استانداری واقع‌شده است امروزه شاهد ایجاد فضاهایی که پذیرای انسان باشند همچون کافه‌ها،محیط پذیرایی هستیم، زیرا ظرفیت انسانی که نگاه تفرجگاهی گردشگری به میدان نقش‌جهان دارد به‌اندازه‌ای زیاد است که میدان به‌تنهایی قابلیت پاسخگویی آن را ندارد بر همین اساس گذر آقا نجفی هم می‌توانند همچنین کارکردی داشته باشد که مقداری از سرریز جمعیتی میدان نقش‌جهان را بتواند تحمل کند و همین‌طور مابقی فضاهای شهری پیرامون میدان که باید ارتقای کیفی دهیم و با ارتقای کیفی آنان کمک به حفظ میدان کنیم کماکان همه این‌ها فضاها انسان‌مدار است، انسانی که در فضای پیاده می‌تواند به این مقصدها سفر ‌کند. بنابراین «بافت‌گردی» اتفاق می‌افتد و توزیع جمعیت در منطقه صورت می‌گیرد. ضمن این که دیدن چنین فضایی (که می‌توانست مخروبه بماند یا خیابان شود اما پیاده‌راه شده و با طرح جدیدش، قدم به قدم بر حفاظت از بافت شهر تاریخی اصفهان تاکید دارد) در حوزه افزایش آگاهی عمومی نسبت به حفاظت از بافت‌های تاریخی، نقش‌آفرین خواهد بود.

وقتی بافت تاریخی یزد به محورگردشگری تبدیل شد، باعث شد بافت بومی و محلی آن به‌هم‌خورده و به‌نوعی کارکرد بافت از بین رود، در مورد گذرآقانجفی هم این نگرانی وجود دارد که با پیاده راه شدن و تبدیل به گذر گردشگری سرنوشت بافت تاریخی یزد برای آن تکرار شود، در این رابطه چه نظری دارید؟

ما مباحث را صفر و یکی نگاه می‌کنیم درصورتی‌که نمی‌توان به مباحثی که مرتبط با انسان و علوم انسانی است، این نگاه را داشت درواقع مباحثی که قرار است برای کیفیت هر چه‌بهتر زندگی انسان برنامه‌ریزی کنند، صفر و یکی نیست بلکه محدوده‌های بسیاری از مسائل است که باید موردتوجه قرار گیرد.

وقتی پیشینه بافت تاریخی یزد را طی ده سال گذشته بررسی می‌کنیم درخواهیم یافت در دوره‌ای به این بافت به‌عنوان یک بافت ارزشمند نگاه می‌شده است که در کنار آن توسعه گردشگری مدنظر قرار می‌گیرد و در اثر توجه به این امر گردشگری در این بافت توسعه پیداکرده و فضای گردشگری شکل می‌گیرد اما در برهه‌ای مازاد بر ظرفیت گردشگری بافت به آن گردشگری اضافه می‌شود که همین امر شروع خسارت‌های جبران‌ناپذیری به بافت می‌شوند اما نکته‌ای که نباید در خصوص بافت تاریخی یزد فراموش کنیم قبل از اینکه به بافت تاریخی یزد به‌عنوان بافت ارزشمند نگاه شود بسیاری از خانه‌های تاریخی این بافت خالی از سکنه بوده و تبدیل به محل جرم و جنایت شده بود و در عمل خانه‌های تاریخی بافت یزد با سرعت قابل‌توجهی در حال تخریب بود و مهم‌تر از همه هیچ انسانی در این بافت وجود نداشت که نظاره‌گر این ویرانی باشد.

وقتی بافت تاریخی یزد که قبل‌تر از آن در حال ویرانی بود تبدیل به محور گردشگری شد باعث شد امنیت اجتماعی در آن منطقه افزایش پیدا بکند درواقع حضور گردشگر باعث شد که امنیت در بافت تاریخی یزد ایجاد شود و در وهله بعد سرمایه‌گذار ترغیب شود با سرمایه‌گذاری و تغییر کاربری خانه‌های تاریخی، این بناها را از خطر ویرانی نجات دهد. به نظر من یزدی‌ها در دو مورد در حوزه حفاظت از بافت تاریخی‌شان موفق عمل کردند که این دو مورد گردشگر پذیر کردن بافت و ترغیب سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در بافت بوده است

یزد می‌بایست متناسب با نیاز، زیرساخت‌های گردشگری را برای مازاد گردشگرانی که به بافت تاریخی می‌آیند فراهم کند. در مورد اصفهان هم نیاز است که در توسعه گردشگری و فراهم آوردن هر چه بیشتر زیرساخت‌های گردشگری درگذرآقانجفی دستگاه‌های دیگر به‌غیراز شهرداری اصفهان مشارکت بیشتری داشته باشند.

گذر آقانجفی به‌غیراز بحث میراثی و گردشگری چه کارکردهای فرهنگی و هنری می‌تواند داشته باشد؟

گذر آقانجفی یک فضای شهری است که چندین کارکرد دارد اولین خصوصیتی که دارد یک منظرگاهی برای تماشای گنبد مسجد شیخ لطف‌الله و مسجد جامع عباسی ایجاد کرده است یعنی ما نقطه‌ای داریم که از جهت‌های مختلف در فاصله نزدیک گنبد مسجد شیخ لطف‌الله قابل‌ملاحظه است اینکه انسان در یک فضای شهری آرام بنشیند و به این دو گنبد نگاه کند این منظرگاه شهری خودش یک نقطه‌ای است که در خلق حافظه تاریخی شهر در ارتباط با بافت تاریخی و اثر تاریخی خیلی نقش می‌تواند داشته باشد

دومین کارکرد که گذر آقانجفی دارد، این است که فضای گذر در حال معرفی بافت تاریخی آن منطقه است یعنی با اطلاعاتی که ما در محیط گذر نصب کردیم، عابران اطلاعات فردی‌شان نسبت به بافت تاریخی افزایش پیدا می‌کند ما می‌گوییم که اطلاعات انسان نسبت به بافت تاریخی و نسبت به ارزش بافت تاریخی و هویت بافت تاریخی خودش ایجاد یک حفاظت اجتماعی می‌کند.

سومین کارکردی که گذر آقانجفی دارد این است که فضای گذر به‌گونه‌ای طراحی‌شده است که قابلیت برگزاری رویدادهای فرهنگی، هنری و اجتماعی متنوعی را دارد و این دیگر هنر متولیان امر است که بتوانند از این فضا بهترین استفاده را بکنند و رویدادهایشان را به این فضا بکشاند یک فضایی که ضعف کالبدی‌اش برای برگزاری رویدادها طراحی‌شده است من به‌عنوان مدیرعامل سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان می‌توانم ضمانت کنم اینجا رویداد برگزار کنم؟ که پاسخ آن منفی است و وظیفه من هم نیست اما شما وقتی‌که فضایی را ایجاد کردید که ظرفیت برگزاری رویداد دارد این هنر برگزارکننده رویدادها و هنر مدیران حوزه فرهنگ و هنر است که بتوانند از این فضا یک استفاده مطلوب بکنند

در مسیر پروژه فرهنگی گذرآقانجفی با چه مشکلاتی روبه‌رو بودید؟

مهم‌ترین مسئله‌ای که ما درگذر آقا نجفی داشتیم رسیدن به بهترین ایده برای مواجه با فضای مخروبه‌ای ایجادشده بود درواقع این ایده باید به‌گونه‌ای می‌بود که حفاظت از بافت را داشته باشد، این حفاظت فقط حفاظت کالبدی نبود بلکه تضمینی برای حضور هر چه بیشتر حضور انسان‌ها در داخل این بافت بود.

باید به گذر آقانجفی به‌عنوان یک پروژه عمرانی نگاه کرد یا یک پروژه فرهنگی برای سرمایه‌گذاری در حوزه فرهنگ؟

به نظر من گذرآقانجفی یک پروژه فرهنگی در شهر اصفهان است که کارکردهای مثبت آن در حوزه فرهنگ سال‌های بعد به‌خوبی نمایان می‌شود اما نکته‌ای که باید عنوان کنم، این است آن چیزی که درگذر آقانجفی برای ما خیلی اهمیت دارد، افزایش سرانه فضاهای شهری با کارکرد فرهنگی در اصفهان است، متأسفانه این سرانه در شهر اصفهان کم است در صورتیکه این فضای شهری که دارای کارکرد فرهنگی است باعث می‌شود حافظه تاریخی انسان در شهر تقویت شود و به‌نوعی روایت شهری اتفاق بیافتد دقیقا نوع طراحی گذرآقا نجفی برگرفته از روایت‌های محیطی است یعنی سایه‌ای از بافت تاریخی که در گذشته اینجا بوده به‌عنوان‌مثال «کاروانسرای بیگدلی» که در سده پیش تخریب‌شده است، در این گذر به‌نوعی نشانه‌های آن نمایان شده است تا روایت شهری بهتری در این گذر توسط شهروندان اتفاق افتد. هراندازه افرادی که در عرصه فرهنگ فعالیت می‌کنند این فضا را بهتر درک و استفاده کنند، بهره مردم از این فضا مطلوب‌تر می‌شود.