پرداخت وام یارانه‌ای در هاله‌ای از ابهام
در حالی بانکها از طرح بانک مرکزی مبنی بر پرداخت وام به حساب یارانه استقبال نکرده‌اند که پیشتر مقامات ارشد نظام بانکی بر ضرورت اجرای این طرح در تمام بانکها خبر داده بودند.
در حالی بانکها از طرح بانک مرکزی مبنی بر پرداخت وام به حساب یارانه استقبال نکرده‌اند که پیشتر مقامات ارشد نظام بانکی بر ضرورت اجرای این طرح در تمام بانکها خبر داده بودند.
به گزارش ایمنا، اواخر اردیبهشت امسال بخشنامه‌ای از سوی بانک مرکزی به بانکها ابلاغ شد که براساس آن خانوارها بتوانند از حساب یارانه خود به‌عنوان وثیقه نزد بانکی که یارانه را دریافت می‌کنند، استفاده کرده و از خدمات کارت اعتباری بهره‌مند شوند.
بانک مرکزی اعلام کرده بود که سقف استفاده از این کارت ۵ میلیون تومان با نرخ سود مصوب شورای پول و اعتبار و مدت بازپرداخت آن حداکثر تا سه سال است؛ البته اگر شهروندان بیش از حد توان یارانه خود بخواهند از مبلغ این کارت استفاده کنند احتمالاً بانکها ممکن است از آنها علاوه بر وثیقه یارانه، ضامن یا قرارداد لازم الاجرا یا وثیقه مطالبه کنند.
پرداخت اقساط وام‌های تا سقف پنج میلیون تومان یارا کارت به گونه‌ای است که به طور خودکار از محل حساب‌های یارانه‌ای اشخاص دریافت‌کننده وام کسر می‌شود که در این حالت نیز ریسک ناشی از عدم پرداخت اقساط از سوی اشخاص مشمول تا حدی برطرف می‌شد.
مشتری از دوره بازپرداخت ۳۶ ماهه و یا حداکثر ۶۰ ماهه برخوردار بوده که در این دوره سود بازپرداخت تسهیلات بر اساس سود رایج مصوب شورای پول و اعتبار خواهد بود که در حال حاضر برای تسهیلات ۱۸ درصد تعریف شده است.
اجرای وعده یاراکارت تنها به یک بانک محدود باقی ماند
بر این اساس بانک مرکزی در خرداد ماه امسال اجرای آن را به شبکه بانکی ابلاغ کرد، اما وعده دولت و بانک برای اعطای کارت اعتباری با در نظر گرفتن یارانه نقدی بعنوان ضمانت، در تیر ماه هم عملیاتی نشد و تنها به یک بانک محدود باقی ماند.
در حالی که فرشاد حیدری، معاون نظارت بانک مرکزی، اجرای طرح یاراکارت را به تیرماه موکول کرده بود، اما مراجعه به شعب برخی بانکها حاکی از اجرایی نشدن این وعده است. در واقع، مسئولان باجه شعب بانکها، از ابلاغ نشدن بخشنامه این تسهیلات می‌گویند و برخی دیگر هم از اصل طرح بی‌اطلاع هستند.
در عین حال، بانک‌های خصوصی هم به علت نرخ سود ۱۸ درصد به این طرح روی خوش نشان نداده‌اند.
اجرای وعده یاراکارت در حالی تنها به یک بانک محدود باقی مانده که بانک مرکزی در طرح ضربتی اعطای تسهیلات ازدواج، یکی از شیوه‌های جایگزین ضمانت را یارانه نقدی معرفی کرده است.
همچنین فرشاد حیدری معاون نظارتی بانک مرکزی چندی قبل و در آیین رونمایی از یارا کارت در بانک کشاورزی گفته بود که این ابزار به بانک‌های دیگر نیز ابلاغ شده که از نظر ما فاصله یک تا دو ماهه برای آمادگی ایجاد نرم‌افزار و آموزش کارکنان تا تدارک لازم دیده شود و استنباط ما این است که از تیر ماه این تسهیلات می‌تواند در سایر بانکها نیز عملیاتی شود.
همچنین محمدرضا حسین‌زاده، مدیرعامل بانک ملی ایران چندی پیش در پاسخ به اینکه چرا بانک ملی ایران به عنوان بزرگترین بانک دولتی اقدامی دراین باره نداشته است، گفت: ما این تسهیلات را از قبل داشتیم البته نه به‌صورت یاراکارت ولی به‌شکل دیگر از سال گذشته در بانک ملی ایران پیاده شده است اما اگر لازم باشد برای اعطای تسهیلات یاراکارت نیز اقدام خواهیم کرد.
اجرای طرح یاراکارت در سیستم بانکی اجباری نیست
این در حالیست که حمیدرضا غنی‌آبادی، مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی در این باره، گفت: به دلیل اینکه ابلاغیه‌های بانک مرکزی به صورت همزمان به کل سیستم بانکی ابلاغ می شود، دریافت از سوی یک بانک گواهی بر این است که همه سیستم بانکی این ابلاغیه را دریافت کرده اند.
وی ادامه داد: بانکها نیز موظف هستند طی ۵ روز کاری بخشنامه ابلاغی از سوی این بانک را بدون دخل و تصرف به زیرمجموعه‌های خود ابلاغ کنند، اما برخی بانکها به متقاضیان دریافت یاراکارت اعتباری اعلام می‌کنند که تاکنون ابلاغیه این طرح از سوی بانک مرکزی به آنها ابلاغ نشده است.
مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی این اقدام بانکها را کم کاری آنها عنوان کرد و افزود: برخی بانکها به دلیل شیوه‌های اجرایی داخلی، منابع و غیره تاکنون موفق به اجرای این طرح نشده‌اند اما اینکه این بخشنامه از سوی بانک مرکزی ابلاغ نشده، صحیح نیست.
غنی آبادی در ادامه با تاکید بر اینکه اگر بانک این ابلاغیه را برای شعب و بخش‌های زیرمجموعه خود ارسال نکرده باشد تخلف انجام داده است، گفت: همه بانکها و موسسات سیستم بانکی غیر از بانک‌های قرض الحسنه مهر ایران و رسالت امکان صدور یارا کارت اعتباری را دارند البته این دو بانک نیز به دلیل اینکه نمی‌توانند از عقد مرابحه استفاده کنند از این امکان برخوردار نیستند.
مدیر اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی با اعلام اینکه اجرای این طرح اجباری نیست و تنها ظرفیت سازی برای سیستم بانکی کشور است، افزود: وثیقه قرار دادن یارانه نوعی ضمانت است و فرض بر این بود که برای دریافت تسهیلات ضامن حذف شود اما اعطای تسهیلات توسط بانکها و تخصیص منابع و شرایط اعطای آن به موجب آیین‌نامه فصل سوم قانون عملیات بانکداری بدون ربا برعهده هر بانک است
وام اعطایی از محل حساب یارانه سودی برای بانکها ندارد
نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: بانکها در صدور یارا کارت اعتباری تعلل و کم‌کاری کردند، زیرا وام اعطایی از محل حساب یارانه برای بانکها سودهای کلان به همراه ندارد.
سید ناصر موسوی لارگانی در گفت‌و گو با خبرنگار ایمنا پیرامون تعلل بانکها در پرداخت وام از حساب یارانه، اظهار داشت: متاسفانه علیرغم وعدهای بسیار از جانب دولت مبنی بر پرداخت وام از حساب یارانه به مبلغ یک میلیون تومان بدون نیاز به وثیقه، بانکها در انجام این مصوبه کم‌کاری کرده‌اند.
وی افزود: سود وام اعطایی از محل حساب یارانه برای اینکه جیب بانکها را پر نمی‌کند آنها در انجام این مصوبه تعلل کردند.
نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: این وام به علت مبلغ کم و حساب یارانه‌ای که به عنوان ضمانت آن تعیین شده، نباید با تأخیر در پرداخت مواجه می‌شد، چرا که بانکها می‌توانستند در موعد مقرر از محل یارانه‌ها اقساط وام را برداشت کنند.
وی تاکید کرد: دریافت وام از محل حساب یارانه؛ بدون ضامن، دریچه امیدی برای افراد بسیاری بوده که امرار معاششان تنها از این منبع است تا آن را به زخم کاری بزنند و دغدغه و دردسر ضمانت را نداشته باشند.
موسوی لارگانی با بیان اینکه در بسیاری از مصوبات بانکها حاضر به همکاری و پرداخت تسهیلات نشدند، تصریح کرد: به عنوان مثال بانک مرکزی مصوب کرده بود، پرداخت تسهیلات تا سقف ۱۰ میلیون تومان بیشتر از یک ضامن نمی‌خواهد، اما شاهد بوده‌ایم که بانکها برای این میزان وام، بیشتر از یک ضامن می‌خواهند.
وام یک میلیون تومانی مصوبه از محل یارانه سودی برای بانکها ندارد
وی درباره علل کم کاری بانکها در صدور یاراکارت اعتباری، گفت: بانک‌های ما دنبال سود و درآمد بیشتر هستند و این وام یک میلیون تومانی مصوب شده از محل یارانه سودی برای آنها ندارد و این نهادهای مالی به راحتی می‌توانند به جای اینکه به هزار نفر یک میلیون تومان وام بدهند همه را به یک نفر اعطا کرده و سود بیشتری دریافت کنند.
نماینده مردم فلاورجان در مجلس ادامه داد: ارائه این میزان وام که متقاضیان بیشتری داشت، نیازمند فعالیت و کار بیشتری برای مسئولان و کارمندان بانکها بود، به همین دلیل بانکها از انجام وظیفه قانونی تعیین شده خود طفره رفته‌اند.
وی درباره راهکارهای منع قانون شکنی برخی بانکها، اظهار داشت: بانک مرکزی باید برای حفظ جایگاه خود پیگیر عملیاتی شدن بخشنامه و مصوبه‌هایش باشد.
موسوی لارگانی با بیان اینکه بانک مرکزی باید به وظیفه نظارت خود عمل کند، تصریح کرد: اگر بانکی از دستور سرپیچی می‌کند، باید توبیخ و همچنین بانکی دیگر وظیفه خود را به درستی انجام داد باید مورد تشویق قرار گرفته و تسهیلات و امکانات ویژه‌ای برای آن در نظر گرفت تا این اقدامات تاثیر بسیاری در اجرای بخشنامه و مصوبه‌ها داشته باشد.
وی به محدودیت مبلغ یارانه نقدی اشاره کرد و افزود: این مبلغ در برخی موارد حتی برای پرداخت قبوض حامل‌های انرژی کافی نیست.
هرچند طرح یاراکارت طبق اعلام بانک مرکزی اجباری نیست، اما گذشت چند ماه از ابلاغ بخشنامه و بی‌توجهی بانکها به آن نشان داد که بانکها در اجرای طرح انتخاباتی بانک مرکزی همراه نیستند و برای این کارشان هم دلایل متعددی دارند که مهمترین آن نبود منابع است!