سدیم والپروات در درمان صرع و میگرن: دوز، عوارض و نکات کلیدی

اصفهان امروز_ هاجر خانی: داروی سدیم والپروات (Sodium Valproate) از داروهای پرکاربرد در درمان اختلالات مغز و اعصاب است که نقش مهمی در کنترل تشنج، اختلال دوقطبی و پیشگیری از سردردهای میگرنی دارد. اگر پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده، آگاهی از نحوه مصرف، عوارض احتمالی و تداخل‌های دارویی آن می‌تواند به اثرگذاری بهتر درمان کمک کند. در این گزارش، نگاهی کامل به کاربردها، دوز مصرفی، هشدارها و نکات ضروری این دارو خواهیم داشت.

معرفی اجمالی دارو

• نام علمی (ژنریک): سدیم والپروات (Sodium Valproate)

• نام‌های تجاری: رازووالپروات سدیم، دیوالبایوکس، اورفیریل، اپی‌وال، سیمی‌وال و...

• نوع دارو: ضد تشنج

• اشکال دارویی: قرص، کپسول، شربت، آمپول

• گروه سنی: بزرگسالان (در برخی شرایط کودکان با احتیاط)

• شرایط دسترسی: فقط با نسخه

• موارد مصرف: درمان صرع، کنترل شیدایی، پیشگیری از میگرن، درمان دردهای عصبی

• تداخل دارویی مهم: با توپیرامات، دیازپام، فنی‌توئین، آسپرین و برخی آنتی‌بیوتیک‌ها

عملکرد دارو چگونه است؟

سدیم والپروات با افزایش سطح ماده‌ای به نام گابا (GABA) در مغز، از تحریک‌پذیری بیش از حد سلول‌های عصبی جلوگیری کرده و مانع بروز تشنج یا نوسانات خلقی می‌شود. همین سازوکار باعث شده این دارو برای طیفی از مشکلات روان‌پزشکی نیز کاربرد داشته باشد.

​داروی سدیم والپروات چیست؟

هشدارهای مصرف

•  بارداری: این دارو جزو دسته خطرناک در بارداری (رده D) است و می‌تواند باعث نقص جنین یا اختلالات عصبی در نوزاد شود.

•  شیردهی: از طریق شیر مادر منتقل می‌شود؛ پزشک درباره قطع یا ادامه مصرف تصمیم‌گیری می‌کند.

•  کودکان زیر ۲ سال: در این گروه سنی فقط در موارد خاص تجویز می‌شود.

•  سالمندان: احتمال بروز عوارض افزایش می‌یابد.

•  سایر موارد: در صورت داشتن سابقه بیماری‌های کبدی، کلیوی، اختلالات ژنتیکی یا روان‌پزشکی، حتماً پزشک را مطلع کنید.

موارد مصرف سدیم والپروات

سدیم والپروات ممکن است در شرایط زیر تجویز شود:

• درمان صرع: به‌ویژه در انواعی مثل صرع تونیک-کلونیک، جزئی و غیبت.

• اختلال دوقطبی: برای کنترل فاز مانیا یا جلوگیری از عود نوسانات خلقی.

• میگرن مزمن: در مواردی به عنوان داروی پیشگیری‌کننده استفاده می‌شود.

• سایر موارد روان‌پزشکی: در برخی اختلالات رفتاری یا روانی دیگر نیز کاربرد دارد (با تجویز پزشک).

نکات کلیدی در نحوه مصرف

1. پیش از مصرف، بروشور دارو را کامل مطالعه کنید.

2. دوز مصرفی را طبق تجویز پزشک رعایت کنید.

3. درمان را به‌طور منظم ادامه دهید؛ حتی اگر ابتدا احساس بهبودی ندارید.

4. پزشک ممکن است درمان را با دوز کم آغاز کند.

5. قطع ناگهانی دارو ممنوع است؛ باعث لرزش و تشنج می‌شود.

6. در اوایل درمان، احتمال افزایش افکار منفی وجود دارد.

7. در صورت تغییر برند، حتماً با پزشک مشورت کنید.

8. برخی برندها قبل و برخی بعد از غذا مصرف می‌شوند.

9. در صورت فراموشی، دوز را دو برابر نکنید.

10. دارو را دور از گرما و نور، در جای خشک نگه دارید.

دوز مصرفی سدیم والپروات چقدر است؟

دوز مصرفی سدیم والپروات بسته به نوع بیماری، سن، وزن بیمار و پاسخ بدن به درمان تنظیم می‌شود.

عوارض جانبی قرص سدیم والپروات

• ضعف، لرزش، سردرد

• اسهال، دل‌درد، تهوع

• سرگیجه، خواب‌آلودگی

• افزایش یا کاهش وزن

• افسردگی، تاری دید

• کبودی یا خونریزی غیرعادی

• افزایش اشتها یا بی‌اشتهایی

• مشکلات راه رفتن و ضربان قلب

❗ در صورت مشاهده علائم حساسیت شدید مانند تورم، کهیر یا تنگی نفس، سریعاً به اورژانس مراجعه کنید.

در چه شرایطی نباید مصرف شود؟

• بارداری و شیردهی

• حساسیت به دارو

• سابقه بیماری‌های کبدی و کلیوی

• اختلالات متابولیک مادرزادی

• فشارخون بالا

• التهاب لوزالمعده

• لوپوس

تداخل دارویی سدیم والپروات

مصرف هم‌زمان سدیم والپروات با داروهای زیر ممکن است خطرناک باشد:

• دیازپام، آسپرین، لاموتریژین

• فنی‌توئین، سایمتیدین، کاربامازپین

• داروهای ضدافسردگی و ضدروان‌پریشی

• داروهای رقیق‌کننده خون مثل وارفارین

• آنتی‌بیوتیک‌هایی مانند ایمی‌پنم

• قرص‌های ضدبارداری حاوی استروژن

• داروهای ضد HIV، ضد تشنج، بیهوشی و...

 همیشه لیست داروهای مصرفی خود را به پزشک ارائه دهید.

علائم اوردوز با سدیم والپروات

• خستگی شدید

• ضربان قلب نامنظم

• مشکلات تنفسی

• در موارد شدید: مرگ

قیمت سدیم والپروات

نام تجاری	تولیدکننده	قیمت (ریال)
اورلپت 200	مینو	1,220,000
اپی‌وال 200	ایران ناژو	855,000
والپروات سدیم 200	روز دارو	610,000
شربت عبیدی 120ml	عبیدی	440,100
آمپول رهاکین 400	رها	1,261,000
دپاکین 400	کوبل دارو	674,800
اپی‌وال 500 آهسته رهش	ایران ناژو	855,000
روپاکین 200	روناک	488,000

پرسش‌های متداول درباره سدیم والپروات

 آیا می‌توان مصرف سدیم والپروات را ناگهان قطع کرد؟

خیر. قطع ناگهانی ممکن است منجر به تشنج شدید یا عود بیماری شود. کاهش مصرف باید به‌تدریج و زیرنظر پزشک انجام شود.

 آیا سدیم والپروات باعث چاقی می‌شود؟

در برخی افراد بله؛ افزایش اشتها و تغییر در متابولیسم می‌تواند باعث افزایش وزن شود.

 مدت اثر این دارو چقدر است؟

بین ۸ تا ۲۴ ساعت.

---

سخن آخر

سدیم والپروات یکی از داروهای مهم در درمان بیماری‌های عصبی همچون صرع، شیدایی و میگرن است که با تجویز پزشک و رعایت دقیق نکات مصرف، می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند. با این حال، توجه به هشدارها، تداخل‌ها و عوارض جانبی این دارو برای پیشگیری از خطرات احتمالی بسیار ضروری است.

 اگر شما تجربه‌ای از مصرف این دارو دارید یا سؤالی در این زمینه دارید، در بخش نظرات برای ما بنویسید.